نواقص نمایشگاه قرآن 1401 از نگاه یک مؤلف و پژوهشگر قرآنی

محمدعلی رضایی‌اصفهانی

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی رضایی‌اصفهانی، استاد تمام جامعه المصطفی(ص) العالمیه و مسئول مجتمع عالی قرآن و حدیث قم در جریان برگزاری بیست‌ونهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن و در گفت‌وگو با ایکنا، به ارائه تحلیل از وضعیت برگزاری نمایشگاه در این دوره پرداخت و بیان کرد: در ابتدا باید از برگزارکنندگان نمایشگاه بین‌المللی قرآن تشکر کنم که پس از فروکش کردن بیماری کرونا، نمایشگاه را بازگشایی شده و امیدواریم پُررونق‌تر شود اما یک مقدار احساس می‌شود که برخی از بخش‌های نمایشگاه تضعیف شده که جا داشت که توجه ویژه‌ای به آن می‌شد.

جای خالی بخش‌های محتوایی در نمایشگاه قرآن

رضایی‌اصفهانی گفت: جای خالی بخش‌های مربوط به مباحث محتوایی قرآن و رشته‌های جدید قرآنی که در سال گذشته تصوب شده در نمایشگاه احساس می‌شود. در سال گذشته حدود بیست رشته و گرایش قرآنی تصویب شده است و باید در یک رخداد مانند نمایشگاه قرآن این مسئله به اطلاع مردم برسد. همچنین یکی از نقش‌های نمایشگاه این است که موجب شود مراکز جدید از کارهای یکدیگر اطلاع پیدا کنند و کارهای تکراری صورت نگیرد و از کارهای یکدیگر استفاده کنند.

وی در ادامه افزود: امسال حوزه علمیه اعم از قم و دیگر شهرها نیز در نمایشگاه حضور ندارد، در حالی که بخش عظیمی از مباحث قرآنی در حوزه دنبال می‌شود و امسال این حضور کمرنگ است. بخش جامعه المصطفی(ص) العالمیه نیز که در شصت کشور نمایندگی دارد و بیشترین رشته‌های قرآنی کشور در حال حاضر در جامعه‌المصطفی است نیز در نمایشگاه حضور ندارد. ممکن است آقایان عذرهایی برای این اشکالات داشته باشند اما جا دارد به این مباحث توجه بیشتری شود. همچنین بخش دانشگاهی نیز چشم‌گیر نیست. البته که کارهای خوبی انجام شده اما کافی نیست و لازم است به مباحث محتوایی بیشتر پرداخته شود.

برگزاری نشست‌های علمی نباید تضعیف شود

این نویسنده و استاد دانشگاه بیان کرد: یکی از کارهای خوب در سال‌های گذشته، برگزاری نشست‌های علمی بود که بسیاری از اطلاعات جدید قرآنی در این نشست‌ها تبادل می‌شد و امیدواریم وزارت ارشاد به این بخش توجه ویژه‌ای داشته باشد. این نشست‌ها تجارب بیست ساله نمایشگاه بود و نمی‌شود به یکباره همه اینها را کمرنگ کنند و خوب است آقایان در مورد این ضعف‌ها توضیح دهند. برخی مباحث نیز مانند مباحث میان‌رشته‌ای یا کارهایی که غربی‌ها انجام داده‌اند و باید به آنها پاسخ دهیم نیز مورد تأکید مقام معظم رهبری است و جای بحث در باب این مسائل، نمایشگاه قرآن است که جامعه قرآنی را اصطلاحاً تکان بدهد.

وی افزود: حدود بیست سال است که مرتباً به نمایشگاه می‌آیم و در سال‌های گذشته حتی طلاب را هم به نمایشگاه آورده‌ام اما امسال انگیزه‌ای برای بازدید پیدا نکردم. البته نمی‌خواهم ناامیدانه صحبت کنم، چراکه اصل برگزاری نمایشگاه خوب است، اما به نظر می‌رسد نمایشگاه عقب‌گرد کرده و در حوزه محتوایی پیشرفتی در نمایشگاه قرآن نمی‌بینم.

رضایی‌اصفهانی در پاسخ به این پرسش که در چه قالبی می‌توان رشته‌های جدید قرآنی را ارائه کرد؟ گفت: یک قالب این است که مراکزی که این رشته‌ها را تصویب کرده‌اند، این‌ها را به نمایش بگذارند. دیگر اینکه در مورد این رشته‌های جدید نشست‌های علمی برگزار شود. همچنین در سال‌های گذشته بخشی به نام برگزیده‌ها وجود داشت که امسال نیست. اگر بنا شود در کشور کتاب‌های خوب قرآنی نوشته شود باید در نمایشگاه از نویسندگان این کتاب‌ها، همچنین اگر رشته جدید قرآنی تصویب شود نیز باید در نمایشگاه از برنامه‌ریزان و دست‌اندرکاران این رشته‌ها تجلیل کرد. بنابر این این بخش هم جای کار دارد و جای آن در نمایشگاه امسال خالی است.

مدت ‌زمان برگزاری نمایشگاه کوتاه است

وی با اشاره به پاره دیگری از نقدها به نمایشگاه بیان کرد: نقد دیگر من نسبت به مدت زمان برگزاری نمایشگاه است و سوال من این است که چرا نمایشگاه باید در حدود 10 روز باشد؟ وقتی مردم از ابتدای ماه رمضان از نمایشگاه استقبال می‌کنند، چرا باید این نمایشگاه را محدود کنیم؟ آیا ما پارک‌های شهر یا سینماها را محدود می‌کنیم که نمایشگاه را محدود کنیم؟ اینجا جای عرضه بحث‌های قرآنی است و باید توسعه پیدا کند. به نظرم هم مدت زمان برگزاری نمایشگاه کوتاه است و هم در زمینه محتوا مشکلاتی وجود دارد و امیدوارم سخنان من به گوش وزیر محترم ارشاد و دیگر مسئولان برسد تا این وضعیت را اصلاح کنند.