یادداشت
الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت؛ ضرورت‌ها و نتایج

به گزارش ایکنا، حسن بنیانیان، عضو اندیشکده فرهنگ الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، در یادداشتی به بررسی ضرورت‌ها و نتایج الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت پرداخته که در ادامه می‌خوانید:

یكی از اهداف اصلی طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ساماندهی و بهره‌گیری از همه فعالیت‌های فرهنگی، سیاسی، ‌اقتصادی و اجتماعی جامعه برای تحقق هدف غائی نظام جمهوری اسلامی یعنی رشد و تعالی انسان‌ها و طی كردن مسیر كمال در شرایط امروز جهان است.

دست‌یابی به این الگو علاوه بر این‌كه در گام نخست، نیازمند تعامل سازمان‌یافته اندیشمندان در امر سیاست‌گذاری و نظریه‌پردازی در علوم مرتبط با مدیریت راهبردی جامعه است، مستلزم پیش بینی تمهیداتی برای مشاركت دادن اكثریت نخبگان علمی و اجرایی در سطوح مختلف اجتماعی، اعم از اندیشمندان دانشگاهی، حوزه‌های علمیه و مدیران و كارشناسان دستگاه‌های اجرایی دولتی و صاحب‌نظران بخش خصوصی است، تا علاوه بر غنا بخشیدن و كارایی الگو، زمینه شكل‌گیری نوعی گفتمان معرفت‌ساز و هماهنگ كننده بین نظریه پردازان سطح راهبردی با نیروهای اجراکننده الگو را فراهم سازد.

دستیابی به الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با هر كیفیتی و با هر روشی نمی‌تواند پاسخگوی ضرورت‌های تدوین الگو و واجد آثار و فواید آن باشد،‌ بلكه باید پذیرفت كه روشی می‌تواند بیشترین كارایی را داشته باشد كه ضمن بسیج حداكثری توانایی‌های علمی كشور و دست دستیابی به فرایندهای مناسب، به موازات آن، بستر لازم را برای اجرای الگو فراهم سازد.

ضرورت‌های تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را می‌توان به دو دسته كلی تقسیم كرد:
یك دسته ضرورت‌های عام كه برای همه جوامع مطرح است و دسته دیگر ضرورت‌های خاص در نظام جمهوری اسلامی.


ضرورت‌های عام برای همه كشورها:
• هماهنگ سازی اقدامات مدیریت راهبردی اداره جامعه با فرهنگ جامعه
• انطباق الگوی پیشرفت جامعه با مزیت‌های انسانی،‌ جغرافیایی، تاریخی و منابع طبیعی
• ضرورت هدایت خلاقیت‌ها، ‌نوآوری‌ها و دانش اندوزی نیروی انسانی جامعه در چارچوب الگوی پیشرفت


ضرورت‌های خاص برای نظام جمهوری اسلامی:
• تفاوت ماهوی اهداف غایی و چشم انداز جامعه اسلامی
• جدید بودن تجربه مردم سالاری دینی
• الزام به بهره‌گیری مدیریت شده از علم و تجربه بشری
• ضرورت دور شدن از روزمرگی در مدیریت جامعه اسلامی
• رسالت الگو سازی نظام جمهوری اسلامی برای جوامع اسلامی
• رسالت معرفی دین اسلام به عنوان دین كامل به سایر جوامع
• ضرورت طراحی و اجرای الگو برای حفظ جامعه اسلامی از فرایند جهانی سازی
• ضرورت طراحی و اجرای الگو برای مقابله با تهاجم فرهنگی

علاوه بر آنچه بیان شد، وقتی وصف اسلامی ایرانی برای یك الگو مطرح می‌شود، برای بستر مناسب آن سه حالت قابل تصور است:

حالت اول: وجود آمادگی كامل در همه اقشار جامعه برای پذیرش الگوی مورد نظر.
بدیهی است این آمادگی تسهیل كننده و سرعت بخش تحقق الگو خواهد شد.

حالت دوم: وجود آمادگی نسبی در بخشی از افراد جامعه و عدم آمادگی و مقاومت در بخش‌هایی از افراد ‌كه در این صورت به میزان عدم آمادگی، در روند طراحی و اجرای الگو مشكلات و موانعی بروز خواهد كرد.

حالت سوم: عدم اشتیاق و نبود آمادگی در اكثریت افراد جامعه، بویژه بین مدیران و نخبگان جامعه كه در این صورت بیم شكست كامل و تخریب عمومی فرایند طراحی و اجرای الگو می‌رود.

از این روی ‌شناخت دقیق وضعیت فرهنگی كشور بویژه از نقطه نظر روند تغییر گرایشات اقشار تحصیل كرده و نخبه جامعه و روند تحولات بینشی و گرایشی در سلسله مراتب مدیران جامعه، ‌یكی از پیش نیازهای قطعی فرایند تدوین و اجرای الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی است.

همچنین طراحی الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت می‌تواند دارای آثار و نتایج مثبتی باشد که اهم آن عبارت است از :
• سرعت بخشیدن به روند پیشرفت همه جانبه و متوازن كشور
• افزایش بازدهی سرمایه گذاری علمی و آموزشی
• ایجاد تعامل سازنده بین سه قطب نخبگانی حوزه،‌ دانشگاه و مدیران اجرایی
• جبران آثار منفی تفكیك علوم و تخصصی شدن فعالیت‌ها در جوامع در حال توسعه
• کاهش آثار مخرب حاصل از عدم ثبات مدیریت‌ها
• دستیابی به یک نظام فکری برای اصلاح تصمیم‌گیری‌های موجود
• افزایش راندمان و اثربخشی طرح‌های تحقیقاتی و پژوهشی کشور
• کاهش روند مهاجرت استعدادهای برتر
• خارج سازی مدیریت فرهنگی جامعه از نگاه حداقلی به نگاه جامع فرهنگی و... .