صباح زنگنه، کارشناس و تحلیلگر مسائل منطقه، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره تفاوت قرآن‌سوزی اخیر در سوئد با مجوز و حمایت قانونی با موارد قبل و پیام‌های این تفاوت گفت: درست است که گویا در موارد قبلی اقدامات فردی بوده اما یک عمق و عقبه‌ای در لایه‌های سیاسی و حاکمیتی این کشورها نیز دارد که ناشی از نگرانی دولت‌های غربی از رشد جمعیت مسلمانان در این کشورها است.
وی افزود: به عبارت دیگر این نوع اقدامات از یک منظر نیز برای سنجش واکنش‌ها و حساسیت جامعه مسلمانان در این کشورها است تا دولت‌های غربی ببینند این واکنش‌ها تا چه حد قابل مدیریت است یا نیست و آیا در آینده این واکنش‌ها بیشتر می‌شود یا نمی‌شود و همچنین واکنش‌های منفی بیشتر بر روی چه موضوعات و مفاهیمی در میان مقدسات و ارزشهای اسلامی است.
بیشتر بخوانید:
- قوی شدن امت اسلامی؛ راهبرد قرآن برای مقابله با اسلام‌هراسی است
- قرآن‌سوزی نتیجه مشکل بنیانی غرب با اسلام اجتماعی است
زنگنه اظهار کرد: دولت‌های اروپایی ضمن اینکه مایل نیستند جوامع آنها دچار آشوب، درگیری و کشمکش‌های مذهبی و قومی شود اما در عین حال نیز نمی‌خواهند میان ارزشهای فرهنگی غربی با ارزشهای جامعه مهاجران به ویژه مسلمانان فاصله بیفتد و ارزشهای غربی نه تنها از سوی مهاجران نادیده گرفته شود بلکه مهاجران بخواهند ارزشهای فرهنگی مطلوب خود را در جوامع غربی تکثیر و اشاعه دهند، لذا وقوع این اتفاقات ضد ارزش‌ها و مقدسات اسلامی قطعا با چنین محاسباتی از سوی دولت‌های غربی همراه است و صرفاً یک اقدام فردی و خودسرانه بدون هیچ پشتوانه حمایتی نیست.
این تحلیلگر مسائل منطقه گفت: همچنین این اقدامات از سوی افراد در کشورهای مختلف اروپایی از جمله سوئد، فرانسه، نروژ و سایر کشورها علیرغم ادعای سطح رواداری بالای این کشورها نسبت به عقاید و ارزشهای دیگران می افتد که حکایت از علل و عوامل دیگر از منظر جامعه‌شناسی سیاسی دارد.
سیاست مشترک دولت‌های اروپایی در قبال مهاجران
نماینده پیشین ایران در سازمان همکاری‌های اسلامی درباره تلاش غربی‌ها با قرآن‌سوزی و توهین به مقدسات برای افزایش هزینه زیست مسلمانی در این کشورها به ویژه در بعد اجتماعی اسلام و محدود کردن مسلمانان به یک زیست اسلامی فردی و همچنین کاهش میل گرایش به اسلام توسط غیر مسلمانان در اروپا گفت: دولت‌های غربی در پی این هستند که مهاجران را در فرهنگ اروپایی آشنا کرده و بعد آنها را در این فرهنگ ادغام و حل کنند و این سیاست کلی دولت‌های اروپایی است و این حساسیت نسبت به جامعه مهاجران مسلمان به دلیل ابعاد قوی اجتماعی و سیاسی اسلام بسیار بیشتر است؛ حال برخی دولت‌ها مانند فرانسه این سیاست را با اقدامات و قوانین سخت و سرکوبگرانه اجرایی می‌کنند و در برخی دولت‌ها با اقدامات فرهنگی و نرم دنبال می‌شود اما تحمیل فرهنگ و ارزشهای غربی به مهاجران نقطه مشترک همه این دولت‌ها است که از سطح مدارس نسبت به فرزندان مهاجران شروع می‌شود و آنها باید تمام ارزشهای این جوامع را فرابگیرند و آن را درونی کنند.
وی یادآور شد: مسئله دیگر که باید مورد مطالعه قرار گرفته و فراموش نشود دلایل و ریشه‌های بروز این رفتارهای ضد اسلامی از سوی برخی مهاجران است. در واقع باید دید برخی مهاجران در چه فضایی زندگی می‌کنند، با چه دلایلی به مهاجرت روی می‌آورند و چرا سعی می‌کنند مشکلات خود را در کشور اصلی به نحوی به کشور میزبان منتقل کنند یا از سنت‌ها و ارزشهای کشور اصلی در کشور میزبان انتقام بگیرند که همه اینها نیازمند مطالعات روانشناختی و جامعه‌شناختی است تا بفهمیم افرادی مانند همین فرد توهین‌کننده اخیر به قرآن در سوئد، با چه دلایلی دست به این اقدام می‌زنند.
زنگنه بیان کرد: از سوی دیگر لازم است کشورهای مهاجرپذیر هم سوابق و پیشینه مهاجران را به دقت بررسی کرده و هر فردی را به راحتی نپذیرند. در همین مورد اخیر این فرد در عراق دست به جنایات و جرائم زیادی زده بود و مستعد انجام هرگونه تخلف بود و این جای سؤال دارد که چگونه به چنین فردی به راحتی اجازه ورود می‌دهند و بعد هم مجوز قانونی برای قرآن‌سوزی دریافت می‌کند. براین اساس در کنار بررسی سیاست‌های دولت‌های غربی در قبال ارزش‌ها و مقدسات دینی و اسلامی، باید به این نکات در خصوص وضعیت و پیشینه مهاجران نیز دقت کرد.
دو مشکل عمده مراکز اسلامی ایران در خارج از کشور
زنگنه درباره برخی انتقادات به رفتارهای منفعلانه و ضعیف کشورهای اسلامی در حوزه تبیین و تبلیغ صحیح اسلام از طریق مراکز فرهنگی و اسلامی پیرامون آسیب‌شناسی فعالیت‌های مراکز و مؤسسات اسلامی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران گفت: متأسفانه مؤسسات تبلیغی و فرهنگی ما هم به لحاظ دید و چشم‌انداز دارای مشکل هستند و هم در زمینه نیروهای خبره فرهنگی و آشنا به فضای بین‌المللی کمبود شدیدی دارند و انتخاب‌ها و انتصاب‌ها در این عرصه به طور عمده به مثابه یک شکلات برای دوستان، رفقا، همگروه‌ها و هم‌جناحی‌ها است.
این تحلیلگر مسائل منطقه در پایان گفت: تا این رویکردها ادامه داشته باشد نمی‌توان انتظار خاصی از فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی در خارج از کشور داشت و واقعاً باید خانه‌تکانی جدی در این مراکز اعم از دولتی و شبه دولتی صورت بگیرد تا بتوان سطح کیفی و عملکردی این مراکز و مؤسسات را ارتقا داد و از این وضعیت روزمرگی و اداره‌گونه رهایی یابند.
گفت‌وگو از مهدی مخبری