به گزارش خبرنگار ایکنا، چهارمین دوره آیین نکوداشت «چهره‌های ماندگار میراث فرهنگی ایران»، سه‌شنبه شب، 4 شهریورماه با حضور غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان فارسی، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهور و جمعی از پیشکسوتان و مفاخر فرهنگی کشورمان در کاخ موزه سعدآباد برگزار شد.

 

محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهور با تبریک حلول ماه ربیع‌الاول و گرامیداشت هفته دولت گفت: این هفته را به همه دولتمردان، به‌ویژه همکاران پرتلاش وزارتخانه‌ای که سه مأموریت مهم و راهبردی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را بر عهده دارند، صمیمانه تبریک عرض می‌کنم. ریشه این وزارتخانه به فرهنگ بزرگ و غنی ایرانی بازمی‌گردد. شاید این سه بخش در نگاه اول نامتجانس به نظر برسند، اما در عمل، عملکرد بسیار خوبی حداقل در یک سال گذشته داشته‌اند. روند بسیار مثبتی را در بخش میراث فرهنگی شاهد بوده‌ایم. می‌دانید که در کشوری با تمدن افتخارآمیز و در میان اقوام و ملل مختلف، نگهداری از میراث فرهنگی کاری سنگین و نیازمند منابع عظیم است. امیدواریم در این دوره، آقای صالحی‌امیری با راهبردی مردمی و تکیه بر تشکل‌های مردمی، بتوانند در ادای وظیفه نسبت به میراث کهن فرهنگی‌مان موفق‌تر عمل کنند.

 

وی درباره ضرورت تکریم چهره‌های ماندگار بیان کرد: اگر مروری بر فرهنگ غنی ایرانی-اسلامی داشته باشیم، نقش الگو و الگوسازی را به وضوح می‌بینیم. در برخی موارد حتی می‌توان گفت رفتار الگو حکم قانون یا ضابطه را پیدا می‌کند. این موضوعی است که امروز جوانان و نوجوانان، به آن نیاز دارند. نوجوان می‌خواهد کسی شود که می‌بیند و لمس می‌کند، درواقع او دنبال الگو است. انتخاب چهره‌های ماندگار از میان تعداد زیادی از نخبگان برجسته، با شاخص‌های کیفی و کمی، کاری بسیار دشوار است. امیدواریم این روند ارزشمند در معرفی چهره‌های ماندگار میراث فرهنگی، در بخش‌های دیگر نیز ادامه یابد تا جوانان و نوجوانان ما روحیه تعالی و رشد را در جامعه بیابند.

 

عارف ادامه داد: معرفی الگو‌های برجسته، همچنین پاتکی جدی به ایران‌هراسی است، همان سیاستی که رژیم آمریکا و اذنابش پس از انقلاب در پیش گرفتند. آن‌ها به این جمع‌بندی رسیدند که اگر ایران و جمهوری اسلامی پابرجا باشد، آن‌ها جایی در منطقه ندارند. همه جنگ‌ها، دردسر‌ها و تحریم‌هایی که بر نظام و مردم ما تحمیل شد، تنها به همین دلیل بود. آن‌ها ایران سرسپرده می‌خواستند، ولی ایران ذاتی دارد که وابسته نیست. به همین دلیل انقلاب شکوهمند اسلامی در سال ۵۷ رخ داد. جنگ تحمیلی ۱۲ روزه گذشته نیز با تمام توان و پشتیبانی نرم‌افزاری تمدن غرب، توسط رژیم صهیونیستی به ما تحمیل شد. خوشبختانه مردم عزیز کشورمان با انسجام و وحدتی کم‌نظیر، تودهنی محکم به دشمن زدند. نیرو‌های مسلح و دانشمندان ما سهم بالایی در این پیروزی داشتند. یاد همه شهدای این جنگ ۱۲ روزه را گرامی می‌داریم.

 

وی در ادامه تصریح کرد: نکوداشت این بزرگان، فراتر از یک مراسم ساده است. این تجدید میثاق، نشان‌دهنده احترام جامعه و نظام به تلاش‌های فردی و جمعی کسانی است که سال‌ها برای حفظ و توسعه میراث فرهنگی کشور کوشیده‌اند. ما باید این بزرگان را تکریم کنیم، زیرا آن‌ها مظهر اندیشه، دانش و عشق به فرهنگ و تاریخ ایران هستند. ارزش‌های انسانی و فرهنگی به برکت وجود آن‌ها در جامعه زنده می‌ماند.

‌

عارف با اشاره به دیپلماسی فرهنگی تأکید کرد: امروز با دنیا دیپلماسی‌های مختلفی داریم. در برخی از این دیپلماسی‌ها دست برتر را داریم، مانند دیپلماسی علمی که نتیجه نگاه نظام به علم و فناوری است و نقش برجسته‌ای در پیشرفت‌های ما داشته است. دیپلماسی فرهنگی نیز می‌تواند در حوزه تمدنی ایران کهن یا حوزه تمدن مشترک، باعث وحدت، انسجام و همراهی شود و ایران‌هراسی را که ریشه در نگاه تمدن غرب دارد، خنثی کند؛ بنابراین باید از میراث فرهنگی با توجه به نقش آن در دیپلماسی فرهنگی، حداکثر استفاده را ببریم تا بتوانیم روابط و همکاری‌های خود را با کشور‌های علاقه‌مند گسترش دهیم.

 

وی افزود: آشنایی نسل جوان با میراث فرهنگی و چهره‌های ماندگار، در واقع سرمایه‌گذاری روی آینده فرهنگی کشور است. امروز مهم‌ترین مسئله ما سرمایه‌گذاری برای آینده است. ما با تهاجم فرهنگی واقعی مواجهیم، می‌دانید که امکانات نرم‌افزاری که امروز در اختیار جوانان و نوجوانان قرار می‌گیرد، هدفش مقابله با فرهنگ کهن ایرانی ـ اسلامی ماست. اگر بتوانیم جوانان را از طریق هنر با فرهنگ ملی پیوند دهیم و آن‌ها را به شناخت و حفظ این ارزش‌ها ترغیب کنیم، تضمین کرده‌ایم که میراث ما زنده، پویا و قابل انتقال به نسل‌های بعد خواهد بود.

 

عارف در ادامه اظهار کرد: برای حفظ، احیا و ارتقای میراث فرهنگی که تنها به بخش سخت‌افزاری محدود نمی‌شود، بلکه شامل نسخه‌های نرم‌افزاری و نخبگانی نیز هست، به هماهنگی و همکاری همه دستگاه‌های دولتی، نهاد‌های فرهنگی و جامعه مدنی نیاز داریم. این همکاری امری حیاتی است. همچنین سیاست‌های حمایتی و تخصیص منابع مناسب می‌تواند زمینه‌ساز توسعه پایدار این حوزه باشد و به پژوهشگران و فعالان عرصه میراث فرهنگی فرصت‌های بهتری بدهد. باید از همه امکانات و پتانسیل‌های بخش دولتی، عمومی و به‌ویژه مردمی، در راستای تقویت تشکل‌های مردم‌نهاد استفاده کنیم. باید این تشکل‌ها را تقویت، حمایت و تشویق کنیم تا علاقه‌مندان به میراث فرهنگی در قالب آن‌ها فعالیت کنند.

 

وی با اشاره به اینکه میراث فرهنگی با چالش‌هایی روبروست، بیان کرد: اولین چالش منابع مالی است. علاوه بر این، توسعه نامتوازن شهری، فرسایش طبیعی، تهدیدات اقلیمی و آسیب‌های انسانی نیز از جمله این چالش‌ها هستند. متأسفانه به صورت روزمره یا گاهی شاهد آسیب‌هایی چون حفاری‌های غیرقانونی در تپه‌های تاریخی هستیم که باید برای آن راه‌حل منطقی پیدا کرد. خوشبختانه از نظر علمی، امروز پتانسیل خوبی داریم و توسعه دانشگاه‌ها و رشته‌های مرتبط با میراث فرهنگی و پژوهش‌های کشور شرایط مناسبی فراهم کرده است، اما آنچه اهمیت دارد، تأمین منابع مورد نیاز است.

 

عارف تصریح کرد: مواجهه موفق با این مشکلات نیازمند رویکرد‌های علمی، نوآورانه و مشارکت همگانی است تا بتوانیم این سرمایه ملی را از گزند آسیب‌ها مصون نگه داریم. متأسفانه در زمینه مستندسازی میراث، ضعیف عمل کرده‌ایم، هرچند کار‌هایی انجام شده، اما باید در ارتباط با دانش فنی تلاش بیشتری کنیم. ما سابقه بیش از ۴۵۰۰ سال مهندسی در ایران داریم، کتابی با عنوان «۴۵۰۰ سال مهندسی ایران» به همت دانشگاه تهران و فرهنگستان چاپ شده است. آسیاب‌های تاریخی، قنات‌های یزد و شوشتر و دیگر نقاط کشور، گواه عمق نگاه علمی و مهندسی اجداد ما برای رفع نیاز‌ها و توسعه علم و فناوری است. باید این بخش را جدی‌تر بگیریم و در کنار توجه به سخت‌افزار میراث فرهنگی، نگاهی جدی به نرم‌افزار آن نیز داشته باشیم.

 

وی ادامه داد: حفظ میراث فرهنگی نیازمند مشارکت همه مردم است. ما در زمینه فرهنگ‌سازی و آموزش عمومی کم‌ کار کرده‌ایم. تبیین وظیفه ملی حفظ میراث فرهنگی از طریق رسانه‌ها و نظام آموزشی، می‌تواند به ایجاد حس مسئولیت و احترام نسبت به آثار تاریخی و فرهنگی کمک و این فرهنگ را در زندگی روزمره نهادینه کند. میراث فرهنگی در تقویت وحدت و انسجام ملی نیز بسیار مؤثر است.

 

معاون اول رئیس جمهور تأکید کرد: معرفی چهره‌های ماندگار باید توسعه یابد و چهره‌های ماندگار بیشتری به جامعه معرفی شوند. معرفی این بزرگان، چاپ شرح زندگی و رفتارشان قطعاً برای نسل جوان و نوجوان ما بسیار مؤثر خواهد بود. متأسفانه می‌بینیم که برخی نوجوانان و جوانان با تاریخ و فرهنگ ایران چندان آشنا نیستند. یکی از راه‌های توسعه این آشنایی، زبان هنر است و امیدواریم با روندی که در وزارتخانه آغاز شده، کار‌ها جدی‌تر و با انگیزه بیشتری ادامه یابد.