شاهین آخوندزاده:
جهاددانشگاهی یک مکتب علمی است

علی‌رغم جنگ علمی علیه ایران، رویان برندگان خود را معرفی کردبه گزارش خبرنگار ایکنا، مراسم اهدای جوایز بیست‌وششمین کنگره و بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی رویان امروز چهارشنبه ۱۲ شهریورماه در تالار ابوریحان دانشگاه شهید بهشتی با حضور علی منتظری، رئیس جهاددانشگاهی؛ شاهین آخوندزاده، معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت و جمعی از دانشمندان و دانشجویان داخلی و خارجی برگزار شد. 
 
در ابتدای این مراسم عبدالحسین شاهوردی، رئیس پژوهشگاه رویان طی سخنانی ضمن آرزوی برقراری صلح پایدار در همه مناطق جهان به خصوص در غزه، گفت: دور هم جمع شده‌ایم تا از مأموریت مشترکمان یعنی پیشبرد دانش تولید مثل، درمان ناباروری، درمان بیماری‌های صعب‌العلاج و گسترش امید به ویژه در بین جوانان سخن بگوییم. 

وی تصریح کرد: هدف اصلی این جشنواره ایجاد انگیزه در میان دانشمندان به ویژه پژوهشگران جوان و گسترش جریان‌های علمی در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی کشور است؛ رویکردی که نشان دهنده موفقیت پژوهشگاه رویان در توجه به پژوهشگران علوم پایه، علوم بالینی و به ویژه حوزه‌های بین رشته‌ای است.
 
رئیس پژوشگاه رویان با اشاره به اینکه در کشور ما با توجه به روند جمعیتی کنونی کاهش نرخ باروری و افزایش میانگین سن ازدواج و فرزندآوری دغدغه جوانی جمعیت بیش از پیش مطرح است، گفت: سیاست‌های کلان کشور در راستای حمایت از خانواده و ارتقای نرخ رشد جمعیت بر اهمیت تشخیص، درمان و پیشگیری از ناباروری تأکید ویژه دارند و سلامت باروری به عنوان یکی از مؤلفه‌های اساسی سلامت خانواده و جامعه باید در صدر اولویت‌های بهداشتی آموزشی و پژوهشی قرار گیرد.

در ادامه مراسم علی منتظری، رئیس جهاددانشگاهی با بیان اینکه حضور در جمع پژوهشگران و دانشمندان این کنگره افتخاری بزرگ است، گفت: رویان افتخار جهاددانشگاهی است و بر تارک آن نام جهادگر برجسته و عزیز، دکتر کاظمی آشتیانی، حک شده است. یاد وی را گرامی می‌داریم و به روح پرفتوح دانشمندان برجسته کشور که مظلومانه توسط رژیم صهیونیستی به شهادت رسیدند، درود می‌فرستیم؛ دانشمندانی که محل زیست و فعالیت آنها دانشگاه شهید بهشتی بوده است.

وی ادامه داد: تعدادی از این دانشمندان در دوره‌هایی از فعالیت خود، عضو جهاددانشگاهی نیز بودند و این افتخاری است برای ما که توانستیم بستر فعالیت‌های علمی این بزرگان را فراهم کنیم.

فناوری‌ بزرگ جهاددانشگاهی

منتظری تصریح کرد: یکی از فناوری‌های بزرگ جهاددانشگاهی، تربیت دانشمندانی است که در نقاط مختلف کشور، منشأ پیشرفت علم بوده‌اند.

وی از همکاران پرتلاش جهاد در رویان برای برگزاری مستمر این کنگره تشکر کرد و گفت: از همکارانی که سال‌ها با تلاش خود، رویان را به شکوفایی رسانده‌اند، سپاسگزاریم.

رئیس جهاددانشگاهی در بخش پایانی سخنان خود به حدیثی از حضرت علی(ع) در خصوص علم اشاره کرد و گفت: این مطلب از فرمایشات یکی از مشاهیر بزرگ، یعنی آیت‌الله جوادی آملی، در دیدار با جمعی از اساتید حوزه علمیه امام حسن عسکری است که در تاریخ ۲۵ مرداد ۱۴۰۴ بیان شده و در خبرگزاری بین‌المللی قرآن منتشر شده است. در این مطلب، حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) درباره علم می‌فرمایند: حقیقت علم، امر ملکوتی است، نه امر ملکی؛ یعنی علم نه موجود زمینی است و نه آسمانی. موجودات زمینی و آسمانی هر چه باشند، خاصیتی دارند که هر جا باشند، آنجا را محدود می‌کنند؛ اما علم از این جنس نیست. حقیقت علم موجودی ملکوتی است که وقتی وارد قلب انسان شود، هم خود او را گسترش می‌دهد و هم برای دیگران جا باز می‌کند. علم، شرح‌صدر می‌آورد و ظرفیت درک را افزایش می‌دهد.

شاهین آخوندزاده، معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت، دیگر سخنران این مراسم بود. وی با تأکید بر اینکه هدف جنگ ۱۲ روزه قطعاً جنگ علمی نیز بود، گفت: وقتی اعضای هیئت علمی یک دانشگاه را ترور می‌کنند، یعنی این جنگ بعد علمی دارد و هر چقدر که ما در دانشگاه‌ها شور و نشاط ایجاد کنیم، توانسته‌ایم یک شکست دیگر به دشمن تحمیل کنیم.

جهاددانشگاهی یک مکتب علمی است

آخوندزاده جهاددانشگاهی را یک مکتب علمی دانست و گفت: رویان یکی از قله‌های این مکتب است که به نسل جوان، تلاش و رسیدن به قله را آموزش داده و توانسته چند نسل مدیر علمی به کشور تحویل دهد.

وی در ادامه به رتبه و جایگاه علمی کشور در طب تولید مثل اشاره کرد و گفت: براساس مقالات، در سال ۲۰۲۴ ایران در طب تولید مثل، بعد از چین و آمریکا، رتبه سوم جهان را دارد. اما متأسفانه ما در حال خودزنی در کشور هستیم و این توانمندی‌ها و موفقیت‌ها را به درستی بیان نمی‌کنیم. این تحقیقات با کمترین بودجه صورت گرفته و نتیجه آن این است که ما در ایران نسل توانمندی از دانشمندان را داریم که باید قدر آنها را بدانیم.

آخوندزاده تصریح کرد: فقط کمیت مهم نیست، کیفیت مقالات ما نیز بالاست و براساس تعداد استنادات، رتبه هشتم در جهان را داریم. در حالی که پزشکی بالینی ما رتبه شانزدهم را دارد که البته به دلیل تحریم‌های علمی، حضور دانشمندان ما در پژوهش‌های بین‌المللی کاهش یافته است.

تأثیر تحریم‌ها بر الگوی انتشار مقالات

وی افزود: ما در علم در دنیا جوان هستیم؛ ما سابقه ۵۰ ساله داریم و به همین دلیل در شاخص h-index وضع ما خوب نیست، چراکه هشت سال جنگ را از دست داده‌ایم. البته در تولید علم در زمینه تولید مثل، وضعیت بهتری از سایر علوم در کشور داریم. بیشتر علوم تولید مثل، علوم پایه هستند که باید هزینه بیشتری برای آنها صرف کرد که متأسفانه این کار را نمی‌کنیم. استادان رویان جزو ۱۰ استاد برتر جهان هستند و در میان ۱۰ دانشگاه برتر بیولوژی تولید مثل، رویان رتبه خوبی دارد. البته در هر سالی که الگوی انتشار مقالات ما کاهش داشته، دلیل آن تحریم‌ها بوده است.

معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت اضافه کرد: در حوزه علوم باروری، مجلات خوبی در کشور داریم. بعد از جنگ ۱۲ روزه، تحریم‌های علمی در حال شدت گرفتن است، به نحوی که به محض ارسال مقاله به ما اعلام می‌شود که نشانی ایمیل شما شامل تحریم است. به همین دلیل هر چقدر که مجله داخلی قوی داشته باشیم و آن را نمایه کنیم، می‌توانیم تاب‌آوری علمی بیشتری کسب کنیم.

وی افزود: جهاد یک مکتب علمی است که نسلی از مدیران را شبیه‌سازی و در کشور پخش کرده است. باید نسل محققانی مثل دکتر بهاروند را در کشور گسترش داد. بخش قابل توجهی از مهاجرت در کشور ما ریشه اقتصادی و اجتماعی ندارد، بلکه به این دلیل است که ما اجازه رشد به جوان‌ترها را نداده‌ایم. باید اجازه دهیم یک جوان زیست‌شناس رشد کند و به مقام‌های علمی بالا برسد. وقتی امثال دکتر بهاروند را معرفی کنیم، شک نکنید که مهاجرت کاهش پیدا می‌کند. دانشمندان ایرانی موفق در خارج از کشور برای ما عزیز هستند، اما نباید فقط آنها را معرفی کنیم، بلکه باید دانشمندان داخلی و اساتیدی مثل دکتر حسین بهاروند را به دانشجویان معرفی کنیم.

معرفی نفرات برگزیده 

در ادامه این مراسم، نادیا شیبک به همراه استاد راهنمای وی، زهرا زندیه، به عنوان برگزیده در بخش پزشکی تولید مثل و حمید صادقی به عنوان برگزیده پزشکی تولید مثل تقدیر شدند.

همچنین «مجید ابراهیم ورکیانی» از سیدنی استرالیا به عنوان برنده بین‌المللی گروه پزشکی تولید مثل و زیست‌فناوری و «حیدر حیدری خوئی» از کشور اتریش به عنوان برنده بین‌المللی گروه سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی و برندگان ملی نیز «معصومه اسماعیلی‌وند» به همراه نیک‌نفس، برنده ملی گروه پزشکی تولید مثل و زیست‌فناوری و «حامد دائمی»، برنده ملی گروه سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی معرفی و تقدیر شدند.

در ادامه نیز از فرامرز فرهی، شریف مرادی، پروانه افشاریان و حدیث طاهری به عنوان دبیران علمی جشنواره‌های رویان تقدیر به عمل آمد. تقدیر از ارائه‌کنندگان مقالات برتر و حامیان این کنگره نیز بخش پایانی این مراسم بود.

یادآوری می‌شود، مراسم افتتاح بیست‌وششمین کنگره بین‌المللی پزشکی تولید مثل، بیست‌ویکمین کنگره بین‌المللی زیست‌شناسی و فناوری سلول‌های بنیادی و بیستمین سمینار پرستاری نیز صبح امروز در همین محل برگزار شد.