جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل غرب آسیا، در گفتوگو با ایکنا دربارهٔ حمله هوایی رژیم صهیونیستی در روز ۹ سپتامبر به دوحه با هدف ترور هیئت سیاسی جنبش حماس، گفت: شاید مهمترین پیام آن که کمتر رسانهای به آن پرداخته است «نگرانی شدید صهیونیستها از تشکیل دولت فلسطینی» است.
وی با اشاره به هدفگذاری صهیونیستها برای حذف یا تضعیف رهبران سیاسی فلسطین، گفت: آنها سعی میکنند با زدن مقامات و شخصیتهایی که میتوانند در رأس حکومت دولت فلسطین قرار بگیرند، یک خلأ ایجاد کنند و در واقع شخصیت و فردی که شایسته رهبری آن است، وجود خارجی نداشته باشد.
قنادباشی افزود: این نگرانی از آنجا ناشی میشود که رخدادهای موجود در سازمان ملل و سطوح جهانی نشان میدهد وضعیت بهنفع شناسایی دولت فلسطینی در حال پیشرفت است.
کارشناس مسائل غرب آسیا ادامه داد: در سازمان ملل، دولتها طی همین روزهای اخیر به رسمیت شناختن دولت فلسطینی را اعلام کردند و این چیزی است که کاملاً متضاد با خواست صهیونیستها مبنی بر حذف فلسطینیها و جلوگیری از تشکیل دولت آنهاست.
وی این روند را «عزم ملتها و دولتهای جهان» توصیف کرد و درباره حرکتهای مردمی در این راستا، گفت: در سطوح مردمی هم ما شاهد حرکت کشتی «صمود» هستیم که به عنوان نمادی از حمایت مردم جهان از حماس و ملت فلسطین برای شکستن محاصره غزه در حرکت است. حرکت ناوگان جهانی صمود متشکل از دهها کشتیها به نمایندگی از کل مردم جهان است که حامل کمکهای بشردوستانه است.
قنادباشی با اشاره به سابقه هدفگیری رهبران حماس از سوی صهیونیستها، تصریح کرد: صهیونیستها در صددند با حذف شخصیتها، خطِ سیاسی حماس را تضعیف کنند. صهیونیستها حمله به قطر را با هدف از بین بردن آخرین شخصیتهای حماس انجام دادند؛ آنها اسماعیل هنیه، یحیی سنوار و محمد ضیف را شهید کرده بودند لذا خط و مشی آنها ایجاد خلا از نظر شخصیتها در حماس است حال آنکه در اشتباه هستند.
وی سپس با مرور تاریخچه ضربات به رهبری حماس، افزود: حماس در طی بیش از 20 سال گذشته، شاهد شهادت رهبران خویش بوده است و فورا نیز آنها را جایگزین کرده است: از ابتدا شیخ احمد یاسین شهید شد، کمتر از یک ماه، رهبر بعدی حماس عبدالعزیز رنتیسی، شهید شد، بنابراین فرماندهان زیادی شهید شدند اما فورا جایگزین آنها انتخاب شد.
قنادباشی این وضعیت را موجب وحشت بسیار زیاد صهیونیستها دانست و گفت: تشکیل دولت فلسطین نیز اخیراً در مجمع عمومی سازمان ملل متحد با ۱۴۲ رأی موافق کشورهای بسیاری تصویب شد و این بسیار موجب نگرانی اسرائیل شده است. چراکه نتانیاهو اعلام کرده است «ما نمیگذاریم دولت فلسطینی تشکیل شود»، در حالی که این مسئله الان یک خواست جهانی است و حتی بسیاری از دولتهای حامی اسرائیل در اروپا نیز به جمع طرفداران تشکیل دولت فلسطین پیوستهاند؛ البته آمریکا و خود اسرائیل در رأیگیری، مخالف بودند.
کارشناس مسائل غرب آسیا در پاسخ به این سؤال که حملات هوایی اخیر رژیم صهیونیستی به دوحه چه میزان در راستای طرح «اسرائیل بزرگ» است، اظهار کرد: برخی تحلیلگران این حمله را در چارچوب اجرای نقشه اسرائیل بزرگ میدانند، در حالیکه این برداشت اشتباه است. اشکال نخست این برداشت این است که برخی متصورند صهیونیستها بسیار قدرتمند هستند و نکته دوم این است قطر جزو طرح اسرائیل بزرگ نیست. نقشهای که صهیونیستها از ۷۰ سال پیش مطرح کردهاند شامل بخشهایی از نیل تا فرات، قسمتهایی از اردن، مصر، لبنان و عراق است. رژیم صهیونیستی در موقعیتی نیست که خود را قدرتمند نشان دهد البته برخی از تحلیلگران وابسته به صهیونیستها ـ یهودیان مخفی ـ در اذهان عمومی اینگونه وانمود میکنند که اسرائیل قدرتمند است و اینکه غرب آسیا را به تصرف خود در میآورد و حال آنکه هرگز اینگونه نیست و بزرگنمایی آن در شرایط کنونی صحیح نیست.
قنادباشی با تأکید بر اینکه اسرائیل رژیمی تجاوزگر است اما واقعیت این است که توان تحقق چنین طرحی را ندارد، گفت: در دو هفته گذشته صهیونیستها به بیش از ۷ یا ۸ کشور عربی حمله کرده؛ به تونس بهخاطر حضور کشتیهای حامل کمکهای بشردوستانه حمله کرد، به سوریه، لبنان، یمن و حتی خود فلسطین حمله کرده است. همه این حملات از سر ترس و نگرانی رژیم صهیونیستی است، چراکه از تشکیل دولت فلسطین و از توان ملتهای منطقه برای پایاندادن به اشغالگری بیم دارد.
وی ادامه داد: لذا فریاد زدن اسرائیل از عملیاتی کردن طرح اسرائیل بزرگ به مانند فردی است که در حال غرق شدن است اما فریاد بر میآورد میخواهم کاخ بسازم؛ لذا به این اندازه خندهدار و مضحک است.
کارشناس مسائل غرب آسیا به ضرورت اقدام هماهنگ عملی کشورهای اسلامی در مقابل اقدامات رژیم صهیونیستی با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری در دیدار با رئیس جمهور و هیئت وزیران مبنی بر قطع روابط تجاری و سیاسی کشورهای معترض بهخصوص کشورهای اسلامی با این رژیم اشاره کرد و گفت: کم کم بسیاری از کشورهای عربی به این نتیجه رسیدهاند که راه سازش، توافق ابراهیم و عادیسازی روابط با اسرائیل، اشتباهی بزرگ بوده است؛ چراکه اسرائیل به هیچیک از این دولتها احترام نگذاشته و بارها بدون هماهنگی به خاکشان تجاوز کرده است. اینکه بدون هماهنگی با دولتهای عربی به آنها حمله میکند به نوعی اهانت به این کشورهاست.
وی با اشاره به تغییر رویکرد در جهان عرب، تصریح کرد: اگر به سوریه حمله میکند به دلیل اینکه دولت جولانی دست نشانده امارات، عربستان و ترکیه است و هنگامی که حمله به آن میکند یعنی اهانت به این کشورها و اگر به قطر حمله میکند به دلیل این است که نباید به صهیونستها خوشبین باشند چراکه اسرائیل به هیچ پیمانش وفادار نیست.
کارشناس مسائل غرب آسیا ادامه داد: امروز جبهه مقاومت در حال گسترش است. کشورهای بیشتری تمایل دارند در کنار محور مقاومت و ایران قرار گیرند و این نشانهای مثبت است که نشان میدهد سیاست کشورهای عربی به سمت مقاومت تغییر جهت داده و به ایران نزدیک میشود و این جای خوشبختی است.
قنادباشی به تجربه تاریخی حمایت کشورهای عربی از صدام اشاره کرد و گفت: کشورهای عربی باید تجربه حمایت از صدام را فراموش نکنند. آنها در جنگ تحمیلی علیه جمهوری اسلامی ایران، میلیاردها دلار اسلحه در اختیار او گذاشتند تا علیه ایران بجنگد. بعد امام راحل کشورهای عربی را نصیحت کردند که اگر صدام آزاد شود، قطعا به شما حمله خواهد کرد و همینگونه نیز شد. پس از پایان جنگ هشت ساله، صدام نخستین حملهاش را به کویت انجام داد و این کشورها متوجه اشتباه بزرگ خود شدند. امروز نیز در قضیه اسرائیل همین مسیر و جریان تکرار میشود و اگر کشورهای عربی همچنان در کنار آمریکا و اسرائیل بمانند، دوباره متضرر خواهند شد.
وی تأکید کرد: متأسفانه همسویی برخی کشورهای عربی با آمریکا مانع انجام وظایف واقعیشان شده و پیام دوستی کشورهای عربی و تمامیت ارضی کشورهای منطقه را نادیده گرفته است. اسرائیل نهتنها وفادار به هیچ پیمانی نیست، بلکه با خیانتهای آشکار، موجودیت همین کشورها را هم تهدید میکند.
قنادباشی در پاسخ به این سؤال که ایران میتواند از این فرصت برای پیشبرد اهداف دیپلماتیک و ضدصهیونیستی بهرهبرداری کند و از همراهی کشورهای عربی در این مسیر استفاده کند، گفت: اکنون همسویی با جمهوری اسلامی ایران یک تمایل عمومی در کشورهای عربی شده است و این فرصت بسیار خوبی برای ماست. البته کشورهای عربی علاقه دارند تا با ایران دوست باشد تا بین ملتهای خود متهم به همکاری با صهیونیستها نشوند.
وی ادامه داد: به خصوص هنگامی که وزیر امورخارجه به تونس و مصر سفر کرد، نشانههای روشنی وجود داشت که کشورهای عربی از آن نسخه بسیار افراطی با صهیونیستها در حال دور شدن هستند اما نخستین راه آن اقدامات عملی است، یعنی ترکیه، عربستان یا هر کشوری که از نظر سوخترسانی به صهیونیستها کمک میکند باید از این اقدام دست بردارد. در اردن نیز شعارهای ضد صهیونیستی سر دادند و حتی نماینده اردن در سازمان ملل علیه اقدامات اسرائیل صحبت کرد اما بهترین کار این است که کشورهای اسلامی و عربی روابط اقتصادی خود را با اسرائیل قطع کنند. این امر چیزی است که در دستور کار کشورها باید قرار بگیرد.
قنادباشی در پایان تأکید کرد: شرایط امروز اثباتکننده درستی سیاستهای ایران طی ۴۵ سال گذشته بوده است و اکنون همه کشورها به این نتیجه رسیدهاند لذا ما باید متوجه این جایگاه خود باشیم و به عنوان عقبه استراتژیک از آن بهرهبرداری کنیم.
گفتوگو از سمیرا انصاری