به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین قاسم ابراهیمی‌پور، معاون پژوهش مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در نشست خبری همایش بین‌المللی علوم انسانی ـ اسلامی افغانستان که امروز سه‌شنبه اول مهرماه در این مؤسسه برگزار شد، ضمن ارائه گزارشی از روند برگزاری این همایش، به تشریح اهداف، برنامه‌ها و فعالیت‌های علمی مرتبط با آن پرداخت.
استاد حوزه علمیه قم افزود: روز ۱۲ دی ماه به عنوان روز ملی علوم انسانی ـ اسلامی و بزرگداشت آیت‌الله مصباح یزدی نام‌گذاری شده است. این روز فرصتی برای گفت‌وگوی علمی میان دانشمندان و دانشجویان درباره علوم انسانی اسلامی به شمار می‌آید. گفت‌و‌گو‌هایی که همواره در طول تاریخ منجر به شکوفایی علمی شده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: ما در گذشته هم گفت‌و‌گو‌های درون مذهبی داشتیم و هم با علمای اهل سنت و حتی بیش از یک قرن است که گفت‌و‌گو‌هایی با متفکران غربی شکل گرفته است. این تعاملات، افتخار علمی محسوب می‌شوند. در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) بیش از چهار سال است که هر هفته اعضای هیئت علمی، روز‌های سه‌شنبه دورهم جمع می‌شوند تا درباره مسائل علوم انسانی به گفت‌و‌گو بنشینند و این روند به مثابه یک افتخار علمی ادامه دارد.
معاون پژوهش مؤسسه امام خمینی (ره) با بیان اینکه امسال همایش علوم انسانی ـ اسلامی در سطح بین‌المللی برگزار می‌شود، گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی پس از نام‌گذاری ۱۲ دی، مأموریت دو ساله‌ای به مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) محول کرد. سال گذشته این همایش به صورت ملی برگزار شد و امسال در سطح بین‌المللی و در روز 11 دی ماه، شاهد برگزاری آن خواهیم بود. این همایش در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) نیز کد پژوهشی دریافت کرده که بیانگر سطح علمی بالای آن است.
وی ادامه داد: تا این لحظه بیش از ۱۵۰ مقاله به دبیرخانه همایش ارسال شده است. البته تعداد چکیده‌ها و عنوان‌ها بسیار بیشتر از این تعداد بوده و این نشان‌دهنده گستردگی و تنوع موضوعی همایش است. به طور خاص، همایش افغانستان نیز با ارسال مقالات متعددی همراه بوده است.
ابراهیمی‌پور با اشاره به برنامه‌های مقدماتی این همایش تصریح کرد: تاکنون سه پیش‌همایش بزرگ در دانشگاه قم، دانشگاه آزاد اسلامی و نمایندگی جامعه المصطفی در افغانستان برگزار یا در حال برگزاری است. همچنین کرسی‌ها و پیش‌نشست‌های متعددی نیز در دانشگاه‌هایی مانند دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه شیراز و دانشگاه فردوسی مشهد تدارک دیده شده تا بستر‌های گفت‌وگوی علمی پیش از برگزاری اصلی همایش فراهم شود.
وی تأکید کرد: این گفت‌و‌گو‌ها محدود به یک روز خاص نیست و در طول سال ادامه خواهد داشت؛ گفت‌و‌گو‌هایی که شنیده، نقد و بررسی شده و زمینه‌ساز گفتمان‌سازی علمی خواهد شد. هدف ما ایجاد یک پارادایم علمی در حوزه علوم انسانی ـ اسلامی است.
ابراهیمی‌پور به بُعد بین‌المللی همایش نیز اشاره کرد و گفت: نشست‌های علمی بین‌المللی ما با کشور ونزوئلا آغاز شده است؛ سه نشست برگزار شده و چندین نشست دیگر نیز در دست برنامه‌ریزی است. همچنین از کشور‌هایی مانند عراق و مالزی نیز درخواست‌هایی برای برگزاری نشست‌های علمی دریافت کرده‌ایم که در راستای گسترش این گفت‌و‌گو‌ها در سطح جهانی خواهد بود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به آزادی علمی در روند برگزاری این همایش، گفت: در برخی دانشگاه‌ها توافق شده است که ناقدین علوم انسانی ـ اسلامی نیز در گفت‌و‌گو‌ها شرکت داشته باشند و دانشجویان نیز از طریق تریبون آزاد، دیدگاه‌های خود را بیان کنند. این همایش کاملاً علمی و بدون حاشیه‌های غیر علمی برگزار خواهد شد.
ابراهیمی‌پور همچنین به برنامه‌ریزی برای برگزاری ویژه‌برنامه‌هایی در بزرگداشت مرحوم آیت‌الله مصباح یزدی اشاره کرد و گفت: در کنار همایش، بزرگداشتی برای معرفی خدمات علمی و فرهنگی آیت‌الله مصباح نیز برگزار خواهد شد تا ضمن تجلیل از شخصیت ایشان، اندیشه‌های ایشان نیز مورد بررسی قرار گیرد.
وی در خصوص ارزیابی و داوری مقالات همایش نیز توضیح داد: مقالات ارسالی به دبیرخانه به سرعت مورد بررسی قرار می‌گیرند و در صورت نیاز به اصلاح، فرآیند رفت و برگشت علمی صورت می‌گیرد. همچنین برای انتشار مقالات، نشریاتی در نظر گرفته شده‌اند که در ابتدا در مجلات پژوهشی منتشر خواهند شد. علاوه بر آن، نشست‌ها و پیش‌نشست‌ها نیز به صورت صوتی، تصویری و متنی در فضای مجازی و به صورت فیزیکی منتشر خواهند شد.
معاون پژوهشی مؤسسه امام خمینی (ره) با اشاره به گستردگی موضوعی این همایش، گفت: هرچند عنوان همایش «علوم انسانی اسلامی» عام به نظر می‌رسد، اما هدف ما کلی‌گویی نیست. هدف توسعه دامنه گفت‌وگوهاست. عناوین فرعی مانند روانشناسی، علوم سیاسی و جامعه‌شناسی اسلامی نیز ذکر شده‌اند، اما در پوستر همایش، آدرس‌هایی به عناوین جزئی‌تر نیز داده شده است که پژوهشگران می‌توانند با رجوع به سایت همایش، با موضوعات دقیق آشنا شوند.
وی افزود: به گروه‌های علمی توصیه شده که کار خود را به عنوان یک همایش مستقل دنبال کنند؛ برای مثال، گروه روانشناسی یا جامعه‌شناسی با گروه‌های متناظر خود در مراکز علمی مختلف ارتباط برقرار کرده‌اند تا پنل‌های تخصصی شکل بگیرد. بنابراین، هرچند عنوان همایش عام است، اما در واقع چندین همایش تخصصی در دل یک همایش برگزار می‌شود و انتظار داریم خروجی آن، نظریه‌های نو و گفتمان‌سازی علمی در حوزه علوم انسانی ـ اسلامی باشد.