حجت‌الاسلام محمد نصیری مطرح کرد
‌‌زیارت؛ حرکتی مقدس با اثرگذاری فردی و جمعی

حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد نصیری عضو نخبگان تبلیغی مجمع خطبای خراساندر زمانه حاضر شبکه‌های اجتماعی عنصری تأثیرگذار هستند که می‌توانند در توسعه گردشگری زیارت نقشی مهم ایفا کنند؛ هرچند در این زمینه کم‌کاری شده است، اما بسیاری از گروه‌های مردمی، مؤسسات و افراد خاص در شبکه‌های اجتماعی می‌توانند عاملی برای تشویق مردم به موضوع گردشگری زیارت باشند.

در دنیای امروز که بخشی از مردم درگیر مشکلات اقتصادی‌اند و این مشکلات می‌تواند عاملی مؤثر در شکل‌گیری دردهای روحی و روانی باشد، وجود عاملی که بتواند از شدت این آلام بکاهد، امری ضروری است. همه ما به ارتباط با خدا نیاز داریم و همان‌گونه که باید از مادیات بهره ببریم و برای زندگی دنیوی خود تلاش کنیم، هم‌زمان به معنویت نیز نیازمندیم تا خلأهای روحی خود را پر کنیم. ساعاتی انس با معبود بی‌همتا می‌تواند آرامشی را نصیب روح‌های خسته کند و این امر علاوه بر سامان‌بخشیدن به زندگی مادی، حیات معنوی را نیز غنا می‌بخشد. از این‌رو توجه به زیارت و حضور در اماکن مقدس یکی از راه‌هایی است که می‌تواند برای بازیابی آرامش روحی در روزگار پرآشوب کمک‌کننده باشد و بر اهمیت گردشگری زیارت بیفزاید.

شبکه‌های اجتماعی و حتی فناوری‌هایی همچون هوش مصنوعی از عواملی هستند که می‌توانند مردم را به گردشگری زیارت تشویق کنند؛ اما پرسش این است که آیا تاکنون توانسته‌ایم از این ظرفیت عظیم در جهت توسعه این امر استفاده کنیم؟ و آیا از تجربیات موفق جهانی بهره برده‌ایم؟ همچنین چالش‌های موجود در این زمینه چگونه قابل حل خواهند بود؟

در همین خصوص خبرنگار ایکنای خراسان‌رضوی گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد نصیری، سخنران، کارشناس پاسخگویی حرم مطهر رضوی و عضو نخبگان تبلیغی مجمع خطبای خراسان، انجام داده است که در ادامه می‌خوانیم؛

ایکنا- درباره اهمیت گردشگری زیارت با توجه به افزایش تعداد زائران و پیچیدگی‌های سیاسی و اجتماعی زمانه حاضر توضیح بدهید.

برای توسعه گردشگری زیارت و حضور جمعی مردم در سفرهای زیارتی، باید این حرکت را مقدس دانست؛ چراکه حتی حضور یک فرد بیشتر می‌تواند تأثیرگذار باشد. در شرایطی که مردم درگیر سرگرمی‌ها و حیرت‌های گوناگون‌اند، اهمیت زیارت دوچندان می‌شود. زیارت ما را در موقعیت مکانی ملکوتی قرار می‌دهد و فرصتی برای رهایی از فشارهای دنیوی و اتصال به سرچشمه الهی فراهم می‌آورد. همان‌گونه که به نماز برای ارتباط با ملکوت نیاز داریم، به زیارت نیز نیازمندیم. زیارت امامزادگان و انسان‌های صاحب‌نفس نیز گرچه در مرتبه پایین‌تر، می‌تواند موجب آرامش و تعالی روح انسان شود. به‌طور کلی انسان نیازمند معنویت است و این نیاز در پیچیدگی‌های زمانه کنونی بیشتر احساس می‌شود.

ایکنا- بزرگ‌ترین چالش‌های گردشگری زیارت در حال حاضر چیست؟

امام رضا(ع) در کتاب فقه‌الرضا(ع) می‌فرمایند که ساعات زندگی را به چهار بخش تقسیم کنید: عبادت، کار و معاش، معاشرت با دوستان و زمانی برای تفریح و لذت حلال. اگر این بخش چهارم نباشد، توان انجام سه بخش دیگر هم کاهش می‌یابد. از دل این روایت درمی‌یابیم که چالش زیارت درک نکردن اهمیت آن و نبود برنامه‌ریزی است. گاهی لازم است حتی از ضروریات زندگی بکاهیم تا برای سفر زیارتی برنامه‌ریزی کنیم. چالش دیگر به مسائل اجتماعی و کمبود امکانات مربوط است. اگرچه امامزادگان فراوانی در کشور وجود دارد، اما هنوز برخی اماکن متناسب با نیاز جامعه تجهیز نشده‌اند. در این میان، خانواده‌ها باید اهمیت بیشتری برای گردشگری زیارت قائل شوند و نهادها نیز باید تسهیلات لازم را فراهم کنند.

ایکنا- نقش فناوری‌های نوین از جمله هوش مصنوعی در توسعه گردشگری زیارت چقدر است؟

رسانه‌ها امروز بر اندیشه‌ها و رفتارهای مردم سلطه دارند. شبکه‌های اجتماعی و ابزارهای هوش مصنوعی می‌توانند فضای ذهنی مردم را به سمت گردشگری زیارت سوق دهند. بسیاری از کاربران این فضاها درگیر چالش‌های روزگارند و بیش از دیگران به زیارت نیاز دارند. در حالی‌که ظرفیت رسانه‌های مدرن در این عرصه بسیار بالاست، هنوز کمتر از آن بهره گرفته‌ایم. به‌عنوان نمونه، در زمینه حرم امام رضا(ع) آستان قدس اقدامات خوبی انجام داده است، اما گروه‌های مردمی نیز نقشی اساسی در جذب زائران دارند. حتی فعالیت‌های فرهنگی افراد و صفحات پرمخاطب در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند صدها نفر را به زیارت ترغیب کند.