نمایشگاه مجازی منتخب اسناد کتاب‌داران کتابخانه ملی ایران

نمایشگاه مجازی منتخب اسناد کتاب‌داران کتابخانه ملی ایرانبه گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی کتابخانه ملی ایران، جنبش مشروطه یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران به شمار می‌رود که در ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، تحولات بنیادینی در حیات مردم این سرزمین پدید آورد. ایرانیان با وقوع انقلاب مشروطه، از چارچوب‌های سنتی به سوی مظاهر مدرنیته گام نهادند و با مفاهیمی نوین همچون دموکراسی، قانون‌گرایی و مشارکت سیاسی آشنا شدند. این آشنایی، زمینه‌ساز دگرگونی‌های اجتماعی و فرهنگی گسترده‌ای در کشور گردید.

در پی شکل‌گیری این جنبش، ارتباط ایران با جهان خارج افزایش یافت و نهادهای نوینی چون مدارس جدید، مطبوعات و سازمان‌های مدنی تأسیس شد. این تحولات، راه‌های انتقال اندیشه‌های نو و بسط علوم جدید را در جامعه گسترش داد. در همین راستا، برای ترویج دانش و سامان‌دهی آموزش علوم جدید، انجمن‌های علمی متناسب با رشته‌های مختلف شکل گرفتند.

مدارس و انجمن‌های علمی جدید، برای پاسخ‌گویی به نیازهای فرهنگی و آموزشی خود، به تأسیس کتابخانه‌هایی منظم و سازمان‌یافته دست زدند. کتابخانه‌هایی که تا پیش از آن عمدتاً در قالب کتابخانه سلطنتی شاهان و یا مجموعه‌های شخصیِ دانشمندان و علما وجود داشت، به تدریج جنبه عمومی یافت و به نهادهایی اجتماعی و فرهنگی تبدیل شد.

منابع کتابخانه‌ای در آغاز با تلاش اندیشمندان و فرهنگ‌دوستان گردآوری می‌شد. بسیاری از صاحبان مجموعه‌های شخصی نیز با اهدای آثار خود یا وقف کتاب، در غنی‌تر شدن محتوای کتابخانه‌ها نقش داشتند. گسترش مدارس تخصصی و تأسیس دانشگاه‌ها نیز موجب شکل‌گیری کتابخانه‌های علمی و تخصصی در رشته‌های گوناگون شد. از سوی دیگر، با افزایش شمار باسوادان و توسعه آموزش عمومی، کتابخانه‌های عمومی به‌تدریج در سطح جامعه ایرانی گسترش یافتند.

با افزایش حجم منابع و تنوع نیازهای مطالعاتی، ضرورت تربیت نیروهای متخصص برای اداره کتابخانه‌ها احساس شد. بدین‌ترتیب، حرفه‌ای به نام «کتابداری» پدید آمد. کتابداران وظیفه گردآوری، سازمان‌دهی و ارائه خدمات کتابخانه‌ای را برعهده داشتند و نقش آنان در هدایت مراجعان به منابع علمی و تسهیل فرایند یادگیری برجسته بود. در نتیجه، آموزش نظام‌مند کتابداری و تربیت نیروی متخصص به یکی از ارکان اساسی توسعه فرهنگی و علمی ایران تبدیل شد.

یادآوری می‌شود، 24 آبان در تقویم کشورمان روز کتاب، کتاب‌خوانی و کتابدار نامگذاری شده است. به همین مناسبت اداره‌کل خدمات آرشیوی (اداره ارتباطات آرشیوی) نمایشگاه مجازی منتخب اسنادی از استخدام کتابداران و قراردادهای کاری آنان را شامل 22 عنوان با معرفی 26 برگ سند آماده­‌سازی و در در وبگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تقدیم علاقه‌مندان کرده است.