انتظار فرج صرفاً به معنای چشمبهراهی نیست، بلکه تلاشی فعال برای آمادهسازی خود و جامعه جهت تحقق عدالت و برپایی دولت جهانی حضرت ولی عصر(عج) است.
به تأکید کارشناسان دینی، انتظار فرج نماد امید، عدالتخواهی و پیوند عمیق شیعیان با آرمانهای بلند امام زمان(عج) است. همچنین انتظار فرصتی برای تعمیق شناخت امامت و تقویت پیوند مؤمنان با آرمانهای عدالتطلبانه و امید به ظهور است. بهمنظور بررسی نقش عدالتخواهی در انتظار فرج و همچنین چگونگی تحقق این عدالت، خبرنگار ایکنا از همدان با حجتالاسلام والمسلمین اصغر قاضیخانی، کارشناس حوزه مهدویت گفتوگویی کرده است که مشروح آن را در زیر میخوانیم.
بزرگترین زخم پیکر جامعه بشری در طول تمامی قرون و اعصار گذشته ظلم و ستم موجود در اجتماعات انسانی بوده است و انسان همیشه در آرزوی دست یافتن به عدالت و مساوات روزشماری کرده و رسیدن به دوران شکوفایی عدالت را به انتظار نشسته است.
نهایت این انتظار دوران سبز حکومت امام زمان(عج) است. عدالت و دادگری از آشکارترین دستاوردهای این حکومت است، بهگونهای که در بعضی دعاها به آن لقب گرفتهاند: «اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَى وَلِيِّ أَمْرِكَ الْقَائِمِ الْمُؤَمَّلِ، وَ الْعَدْلِ الْمُنْتَظَرِ؛ خداوندا! به ولی امرخود درود فرست همان که قیامکننده آرمانی و عدالتی که همگان انتظارش را میکشند.»
بیشتر بخوانید:
از بررسی روایاتی که در زمینه ویژگیهای حکومت جهانی امام زمان(عج) وارد شده، چنین برمیآید که در آن عصر، جهان با همه وسعتش در دایره حاکمیت عدل مهدوی قرار گرفته و هیچ جای جهان از حوزه نفوذ عدالت موعود خارج نمیماند.
فراگیری عدالت و گسترش آن به حدی است که امام صادق(ع) فرمودهاند «أما و الله ليدخلنَّ (القائم) عليهم عدلهُ جوف بُيوتَهُم كَما يدخُلُ الحرُّ والقَرُّ؛ به خدا قسم عدالت را در خانههای مردم خواهد برد آنچنان که سرما و گرما به درون خانهها نفوذ میکند.»
غایت و نهایت مجرای عدالت کامل در زمان حکومت عدل جهانی حضرت بقیةالله الاعظم(عج) خواهد بود، بنابراین موارد و مصادیقی در آن زمان در قالب عدالت و عدالتخواهی عینیت خواهد یافت که یکی از آنها رشد فکری، اخلاقی و ایمانی است.
همهگیرشدن عدالت در جامعه به سبب تربیت صحیح افراد و رواج فرهنگ قرآن و عترت در جامعه است و در روایات ما به رشد فکری، اخلاقی و ایمانی مردم در حاکمیت امام زمان(عج) تصریح شده است.
زنان نیز در آن دوران سعادتبار در شناخت مبانی دین به پایگاه بلندی میرسند. همانطور که امام باقر(ع) میفرمایند: «و تؤتون الحكمة فى زمانهِ حَتَّى أنَّ المرأة لتقضى في بَيْتِها بكتاب الله تعالى و سُنَّة؛ به همه مردم حکمت و علم بیاموزند؛ در زمان حکومت امام مهدی(عج) تا آنجا که زنان در خانهها با کتاب خدا و سنت پیامبر قضاوت کنند.»
اتحاد و همدلی نیز دومین مؤلفه تحقق عدالت است. براساس روایات، جمعیتی که تحت حاکمیت جهانی امام زمان(عج) بهسر میبرند، با هم متحد و صمیمی خواهند بود و در زمان برپایی دولت مهدوی جایی برای کینه و دشمنی به یکدیگر در دلهای بندگان خدا نخواهد ماند.
امام صادق(ع) در وصف روزگار سبز مهدوی فرموده است: «و يؤلّف بَيْن قُلوب مُختلفه...؛ در آن ایام خداوند وحدت و الفت بین قلوب پریشان و پراکنده برقرار میکند.»
سلامت جسمی و روانی نیز سومین مؤلفه برای تحقق عدالتخواهی است. در دولت کریمه مهدوی که روزگار عدالت گستری و حکومت فضیلتها و زیباییهاست، بیماریهای جسمی و روانی انسان از بین میرود.
امام صادق(ع) در این باره میفرمایند: «هنگامی که حضرت قائم(عج) قیام کند، خداوند بیماریها را از مؤمنان دور میکند و تندرستی را به آنان باز میگرداند.»
ریشهکن کردن فقر نیز از دیگر مؤلفههای عدالتخواهی در انتظار فعال و سازنده است. وقتی همه منابع زمین برای امام زمان(عج) آشکار شود و برکات آسمان و زمین بر مردم زمان او بیدریغ جریان یابد و اموال بیتالمال مسلمین به عدالت تقسیم شود، جایی برای فقر و تهی دستی نمیماند.
امام باقر(ع) در این باره میفرمایند: «امام مهدی(عج) هر سال دو بار به مردم میبخشد و در هر ماه دو بار به آنها روزی و نیاز زندگی عطا میکند و در این کار به مساوات بین مردم عمل میکند تا آنجا که بهدلیل بینیازی مردم، هیچ نیازمندی به زکات پیدا نمیشود.»
پیامبر اکرم(ص) در توصیف روزگار دولت مهدی فرمودهاند: «خداوند روح بینیازی را در دلهای بندگان قرار میدهد.» قرآن کریم نیز وعده داده است که خداوند متعال دین مقدس اسلام را جهانگیر خواهد کرد «هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ...؛ او خدایی است که پیامبرش را با هدایت و دین حق فرستاد تا آن دین را بر همه ادیان پیروز گرداند» (فتح/ آیه 28) و شکی نیست که وعده خداوند محققشدنی و تخلفناپذیر است.
روشن است که با وجود همه مجاهدتها و تلاشهای بیدریغ پیامبر و اولیای خدا تاکنون چنین رویداد مبارکی به وقوع نپیوسته است؛ بنابراین در سایه حاکمیت آن ولی پروردگار بانگ توحید همه جا را فرا خواهد گرفت و اثری از شرک و کفر باقی نخواهد ماند. امام باقر(ع) فرمودهاند: «هر آینه در زمان امام مهدی(عج) دین محمد به هر جا که شب میرسد، خواهد رسید و عالمگیر خواهد شد، بهگونهای که بر سطح زمین اثری از شرک نخواهد ماند همانگونه که خداوند وعده کرده است.»
تلاش برای ایجاد امنیت عمومی نیز ششمین مؤلفه عدالتخواهی است. در حاکمیت امام زمان(عج) که دوران فراگیری همه خوبیها در همه عرصههای زندگی است امنیت که از بزرگترین نعمتهای الهی و از عالیترین آرزوهای انسان است بهدست میآید.
امام علی(ع) فرمودند: «و بنا يدفع الله الزمان الكلب ... و لو قد قام قائمنا لذهبت الشحنا من قلوب العباد، و اصطلحت السباع و البهائم حتى تمشى المَرأةُ من العراق إلى الشام ... على رأسها زينتها لا يهيجها سَبْعٌ و لا تَخافُه؛ به دست ما و در حکومت ما روزگار سختیها سپری میشود و چون قائم ما قیام کند، کینهها از دلها بیرون رود و حیوانات نیز با هم سازگاری کنند. در آن روزگار چنان محیط امنی ایجاد شود که زن با همه زیب و زیور خود از عراق تا شام برود و چیزی او را نترساند.»