معصومه جودکی، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی البرز در گفتوگو با ایکنا از البرز با اشاره به اهمیت سالهای ابتدایی زندگی در شکلگیری سلامت جسمی و ذهنی افراد اظهار کرد: سوءتغذیه در سنین زیر پنج سال، نهتنها رشد فیزیکی کودکان را تحتتأثیر قرار میدهد، بلکه میتواند پیامدهای جبرانناپذیری بر توان یادگیری، سیستم ایمنی و حتی سلامت بزرگسالی آنان داشته باشد؛ از همینرو وزارت بهداشت با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اجرای یک برنامه هدفمند و مبتنی بر شواهد را در دستور کار قرار داده است.
وی افزود: در قالب این برنامه، پایش وضعیت رشد کودکان بهصورت منظم در مراکز و پایگاههای بهداشتی انجام میشود و کودکانی که دچار اختلال رشد، کموزنی یا سایر نشانههای سوءتغذیه باشند، بلافاصله شناسایی و وارد چرخه حمایت میشوند. در استان البرز نیز با تلاش شبکه بهداشت و درمان، تاکنون یک هزار و ۹۳۷ کودک مشمول این برنامه شدهاند.
جودکی با بیان اینکه رویکرد این طرح صرفاً درمانمحور نیست، تصریح کرد: هدف اصلی، پیشگیری از تشدید سوءتغذیه و اصلاح الگوی تغذیه در خانوادههاست. به همین دلیل، علاوه بر شناسایی کودکان در معرض خطر، تلاش شده است مداخلات حمایتی بهگونهای طراحی شود که خانوادهها نقش فعالتری در تأمین سلامت تغذیهای فرزندان خود ایفا کنند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی البرز ادامه داد: یکی از محورهای اصلی این برنامه، حمایت اقتصادی هدفمند از خانوارهاست. در همین راستا، حساب سرپرستان خانوار کودکان مشمول طرح از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی شارژ شده تا خانوادهها بتوانند متناسب با نیازهای تغذیهای کودک، نسبت به تهیه مواد غذایی ضروری اقدام کنند.
این مسئول با اشاره به اینکه میزان این حمایتها براساس دهک درآمدی خانوار تعیین میشود، گفت: عدالت در توزیع منابع از اصول اساسی این برنامه است؛ بهطوری که خانوادههای کمبرخوردارتر، حمایت بیشتری دریافت میکنند تا امکان دسترسی آنان به مواد غذایی سالم و مغذی افزایش یابد.
جودکی تأکید کرد: تجربه نشان داده است که صرف ارائه کمک مالی بدون آموزش و مشاوره، اثربخشی لازم را ندارد. به همین دلیل، کودکان تحت پوشش این طرح، علاوه بر حمایت اقتصادی، از خدمات تخصصی مشاوره تغذیه نیز بهرهمند میشوند و کارشناسان تغذیه مراکز بهداشت، بهصورت مستمر وضعیت تغذیهای آنان را بررسی میکنند.
وی افزود: آموزش مادران و مراقبان کودک در خصوص نحوه تغذیه صحیح، انتخاب مواد غذایی مناسب، رعایت تنوع غذایی و شیوههای بهبود دریافت ریزمغذیها، بخش مهمی از این مداخلات را تشکیل میدهد. این آموزشها بهصورت فردی و متناسب با شرایط هر کودک ارائه میشود.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی البرز با اشاره به نقش پایش مستمر در موفقیت این برنامه گفت: رشد کودکان مشمول طرح بهطور منظم ثبت و ارزیابی میشود و در صورتی که روند بهبودی مطلوب نباشد، مداخلات تکمیلی در دستور کار قرار میگیرد. این پایش مداوم کمک میکند تا از بروز عوارض جدی سوءتغذیه در کوتاهمدت و بلندمدت جلوگیری شود.
وی بیان کرد: سوءتغذیه اگر در زمان مناسب شناسایی و اصلاح نشود، میتواند زمینهساز بروز بیماریهای مزمن، کاهش بهرهوری فردی در آینده و حتی تحمیل هزینههای سنگین به نظام سلامت شود؛ بنابراین سرمایهگذاری در حوزه تغذیه کودکان، در واقع سرمایهگذاری برای آینده جامعه است.
جودکی با بیان اینکه اجرای این برنامه نیازمند همکاری بینبخشی است، اظهار کرد: تعامل نزدیک میان نظام سلامت، نهادهای حمایتی و خانوادهها، از عوامل کلیدی موفقیت این طرح محسوب میشود. خوشبختانه در استان البرز این همکاری به شکل مطلوبی شکل گرفته و نتایج اولیه آن نیز امیدوارکننده بوده است.
وی در ادامه با اشاره به سیاستهای کلان وزارت بهداشت در حوزه سلامت کودکان گفت: ارتقای شاخصهای رشد، کاهش نابرابریهای تغذیهای و پیشگیری از سوءتغذیه، از اولویتهای اصلی نظام سلامت است و اجرای این برنامه در استان البرز، گامی مؤثر در جهت تحقق این اهداف به شمار میرود.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی البرز در پایان تأکید کرد: برنامه مداخلهای بهبود وضعیت تغذیه کودکان با جدیت در سطح استان ادامه خواهد داشت و تلاش میکنیم با شناسایی بهموقع کودکان در معرض خطر و ارائه حمایتهای همهجانبه، زمینه رشد سالم و آیندهای ایمنتر برای نسل آینده فراهم شود.