Sanat:
Talan edilen Irak tarihi bir kitapta toplandı
Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gül Pulhan, işgal altındaki Irak’ın dört bir yanını gezerek tarihi talanı belgeledi. Müzelerdeki ve höyüklerdeki yağmayı belgeleyen Pulhan, bu çalışmalarını bir kitapta topluyor.
İran Kurân Haber Ajansı İkna'nın Renkli Dergisinden naklettiği habere göre, Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gül Pulhan, işgal altındaki Irak’ın dört bir yanını gezerek tarihi talanı belgeledi. Müzelerdeki ve höyüklerdeki yağmayı belgeleyen Pulhan, bu çalışmalarını bir kitapta topluyor. Kitabını sonbaharda çıkarmaya hazırlanan Pulhan, “Tarihi eserlere karşı işlenen suçlar cezalandırılmalıdır.? dedi.
Amerika’nın Irak işgali, zengin ve kültürel mirasa sahip Irak’ın tarihini de elinden aldı. Irak’taki talan, Bağdat Müzesi’nin işgalin üçüncü günü yağmalanması ile başladı. Asur fildişi 16 bin tarihi eser çalındı. Irak’ın ikinci büyük müzesi olan Musul Müzesi de yağmadan payını aldı. Asur İmparatorluğu’na ait eserler arasında bulunan “Balavat Kapıları üzerindeki bronz kabartmalar ile çivi yazılı kil tabletler çalındı. Ülkenin dört bir yanında bulunan höyüklerden çıkarılan paha biçilmez eserler tarihi eser kaçakçılarına satıldı.
Talanı kitapta topluyor
Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gül Pulhan, Irak’a giderek tarih talanını belgeledi. Pulhan, son 3 yılda topladığı belge ve fotoğrafları, tanıkların ifadesiyle birlikte 300 sayfalık kitapta topluyor. Irak’ın Bağdat, Babil ve Samara kentine giderek gözlemler yapan Pulhan, kitabında bu bölgede çalışma yapan arkeolologların görüşlerine de yer verecek. Türkçe ve İngilizce yayınlanacak kitap, sonbaharda okurlarıyla buluşacak. Kitap, Mezopotamya’nın Arkeolojik Önemi, “Çağdaş Sanatın Talanı, “Talanın tanıklıkları ve Arkeolojik varlıklara zarar verenlere ceza verebilecek uluslar arası yaptırımları içeriyor.
Tarihin bedeli 10 dolar
Köylülerin höyüklerden çıkardığı tarihi eserleri 10-15 dolar gibi cüzi rakamlara sattığını belirten Pulhan, “Orada bu işin büyük bir piyasası var. Batı’daki müzeler, köylülerin yağmaladığı eserleri maalesef siparişle satın alıyor. Uluslararası tarihi eser kaçakçıları bu işte başrolü oynuyor. Talan edilen tarihin müşterileri arasında Batı ülkelerinin yanı sıra Arap ülkeleri de bulunuyor.' İfadesini kullandı. Batılı ülkelerin Mezopotamya’da bulunan tarihi kalıntılara maddi değeri yüzünden değil, geçmiş uygarlıklara sahip çıkmak için ilgi gösterdiklerini belirten Gül Pulhan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Mezopotamya’ya ait her eser onlar için önemli. Çünkü Irak’tan gelen her eser insanlık tarihinin önemli bir kanıtıdır. Ancak bu talanın iyi niyetle yapıldığını göstermez. Bu talanın sürmesine göz yummamak gerekir.
Saklanan eserler güvende
İşgalden önce Bağdat Müzesi Müdiresi Nawala Al Mutawalli’nin müzede bulunan onbinlerce tarih eseri Irak Merkez Bankası kasasına koyduğunu ve Bağdat yakınında gizli bir yere kaçırdığını söyleyen Pulhan, “Paha biçilmez eserlerin güvenli noktalara saklanması tek tesellimiz. Şu andaki Irak Eski Eserler Müdürü Donny George Youkhana, bu eserleri koruma altına aldı' dedi.
Tanıklar yağmayı anlattı
Dr. Doony George: “ Bağdat’ın her yeri Amerikalı askerlerce bloke edilmişti. Müze talanını durdurmak için yardım istemeye Amerikalı askerlerin bulunduğu Meridyen Oteli’ne gittim. Saatlerce bekledikten sonra Deniz Kuvvetleri’nden bir yarbay ile konuşabildim. Bize yardım edeceğini söyledi, ama sonra çok tuhaf bir soru sordu: Müzede bir şey kaldı mı? ‘Tabi ki’ dedim. Sonra bir Bağdat haritası üzerinde müzenin yerini göstermemi istedi ve askerlerine müzeyi korumaları için emir vereceğini söyledi. Bu olay 13 Nisan Pazar günü oldu. Müzeye ilk tanklar 16 Nisan Çarşamba günü gönderildi.'
Dr. Nabil al Tikriti (Tarihçi ve el yazması kütüphanelerinin tahribatını araştıran komisyonun üyesi): “Talan ve yangınlar iki aşamalıydı. Bilgisayar, masa, sandalye gibi şeyler için etrafı yağmalayan fakir insanlar vardı. Ama el yazmalarının bulunduğu kütüphaneler ve arşivlerdeki yangınlar birileri tarafından başlatılmıştı, provokasyon vardı. Ama bunların kim olduğu belli değil.'
Roger Arwood (Amerikalı Serbest Gazeteci): “ Musul’a avrdığımızda 100 kadar talancı Gula Tapınağı’nın olduğu eyri kazıyordu. Yabancı olduğumu anlayınca topraktan henüz çıkarmış oldukları arkeolojik eserleri göstermeye başladılar. Çivi yazılı bir kil tablet için 100 dolar, siyah hematitten incelikle işlenmiş bir silindir mühür için 200 dolar ve Tanrıça İştar’ın pişmiş toprakdan heykelciği için 500 dolar istediler. Gördüğüm manzara karşısında dehşete kapılmıştım.'
Amerika’nın Irak işgali, zengin ve kültürel mirasa sahip Irak’ın tarihini de elinden aldı. Irak’taki talan, Bağdat Müzesi’nin işgalin üçüncü günü yağmalanması ile başladı. Asur fildişi 16 bin tarihi eser çalındı. Irak’ın ikinci büyük müzesi olan Musul Müzesi de yağmadan payını aldı. Asur İmparatorluğu’na ait eserler arasında bulunan “Balavat Kapıları üzerindeki bronz kabartmalar ile çivi yazılı kil tabletler çalındı. Ülkenin dört bir yanında bulunan höyüklerden çıkarılan paha biçilmez eserler tarihi eser kaçakçılarına satıldı.
Talanı kitapta topluyor
Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gül Pulhan, Irak’a giderek tarih talanını belgeledi. Pulhan, son 3 yılda topladığı belge ve fotoğrafları, tanıkların ifadesiyle birlikte 300 sayfalık kitapta topluyor. Irak’ın Bağdat, Babil ve Samara kentine giderek gözlemler yapan Pulhan, kitabında bu bölgede çalışma yapan arkeolologların görüşlerine de yer verecek. Türkçe ve İngilizce yayınlanacak kitap, sonbaharda okurlarıyla buluşacak. Kitap, Mezopotamya’nın Arkeolojik Önemi, “Çağdaş Sanatın Talanı, “Talanın tanıklıkları ve Arkeolojik varlıklara zarar verenlere ceza verebilecek uluslar arası yaptırımları içeriyor.
Tarihin bedeli 10 dolar
Köylülerin höyüklerden çıkardığı tarihi eserleri 10-15 dolar gibi cüzi rakamlara sattığını belirten Pulhan, “Orada bu işin büyük bir piyasası var. Batı’daki müzeler, köylülerin yağmaladığı eserleri maalesef siparişle satın alıyor. Uluslararası tarihi eser kaçakçıları bu işte başrolü oynuyor. Talan edilen tarihin müşterileri arasında Batı ülkelerinin yanı sıra Arap ülkeleri de bulunuyor.' İfadesini kullandı. Batılı ülkelerin Mezopotamya’da bulunan tarihi kalıntılara maddi değeri yüzünden değil, geçmiş uygarlıklara sahip çıkmak için ilgi gösterdiklerini belirten Gül Pulhan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Mezopotamya’ya ait her eser onlar için önemli. Çünkü Irak’tan gelen her eser insanlık tarihinin önemli bir kanıtıdır. Ancak bu talanın iyi niyetle yapıldığını göstermez. Bu talanın sürmesine göz yummamak gerekir.
Saklanan eserler güvende
İşgalden önce Bağdat Müzesi Müdiresi Nawala Al Mutawalli’nin müzede bulunan onbinlerce tarih eseri Irak Merkez Bankası kasasına koyduğunu ve Bağdat yakınında gizli bir yere kaçırdığını söyleyen Pulhan, “Paha biçilmez eserlerin güvenli noktalara saklanması tek tesellimiz. Şu andaki Irak Eski Eserler Müdürü Donny George Youkhana, bu eserleri koruma altına aldı' dedi.
Tanıklar yağmayı anlattı
Dr. Doony George: “ Bağdat’ın her yeri Amerikalı askerlerce bloke edilmişti. Müze talanını durdurmak için yardım istemeye Amerikalı askerlerin bulunduğu Meridyen Oteli’ne gittim. Saatlerce bekledikten sonra Deniz Kuvvetleri’nden bir yarbay ile konuşabildim. Bize yardım edeceğini söyledi, ama sonra çok tuhaf bir soru sordu: Müzede bir şey kaldı mı? ‘Tabi ki’ dedim. Sonra bir Bağdat haritası üzerinde müzenin yerini göstermemi istedi ve askerlerine müzeyi korumaları için emir vereceğini söyledi. Bu olay 13 Nisan Pazar günü oldu. Müzeye ilk tanklar 16 Nisan Çarşamba günü gönderildi.'
Dr. Nabil al Tikriti (Tarihçi ve el yazması kütüphanelerinin tahribatını araştıran komisyonun üyesi): “Talan ve yangınlar iki aşamalıydı. Bilgisayar, masa, sandalye gibi şeyler için etrafı yağmalayan fakir insanlar vardı. Ama el yazmalarının bulunduğu kütüphaneler ve arşivlerdeki yangınlar birileri tarafından başlatılmıştı, provokasyon vardı. Ama bunların kim olduğu belli değil.'
Roger Arwood (Amerikalı Serbest Gazeteci): “ Musul’a avrdığımızda 100 kadar talancı Gula Tapınağı’nın olduğu eyri kazıyordu. Yabancı olduğumu anlayınca topraktan henüz çıkarmış oldukları arkeolojik eserleri göstermeye başladılar. Çivi yazılı bir kil tablet için 100 dolar, siyah hematitten incelikle işlenmiş bir silindir mühür için 200 dolar ve Tanrıça İştar’ın pişmiş toprakdan heykelciği için 500 dolar istediler. Gördüğüm manzara karşısında dehşete kapılmıştım.'
En çok konuşulan başlıklar 