Çabalar Yemen'deki 6 yıllık savaşı bitirecek mi?
IQNA’nın raporuna göre, Yemen iç savaşına odaklanan bölgedeki son gelişmeler, çatışmanın taraflarının, Ortadoğu'da son yıllarda en uzun süredir devam eden çatışmalardan birini sona erdirmeye kararlı olduklarını gösteriyor.
2015 yılının başından bu yana Yemen savaşı, çoğu sivillerden oluşan büyük sivil kayıplarının yanı sıra ülkenin çeşitli sektörlerdeki altyapısını tahrip etti. Ekonomik olarak daha savaş başlamadan önce Arap dünyasının en fakir ülkesi olarak bilinen ülke, son altı yılda, uluslararası toplumdan gıda ve sağlık yardımına bağımlı bir ülke haline geldi. Savaşın bitiminden sonra bile devam edecek gibi görülüyor.
ABD başkanlık seçimleri ve Demokrat Parti'den Joe Biden'in zaferinin ardından, yeni yönetimin Orta Doğu'daki politikalarını tamamen değiştirmesi muhtemeldir. Bu politika değişikliklerinden biri, savaşın başlamasından ve Suudi Arabistan'ın önderliğindeki uluslararası koalisyon saldırısından bu yana yaklaşık altı yıl içinde durumu en büyük insani felaketlerden birine dönüştüren Yemen’in durumu hakkıda olacaktır.
ABD yetkililerinin Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne silah satışının durdurulmasına ilişkin son görüşmeleri, Washington yetkililerinin Yemen'deki savaşla ilgili attığı ilk adımlardan biri oldu. ABD Başkanı Joe Biden, Perşembe günü Yemen'deki insani durumu eleştiren bir konuşmasında, yönetiminin ülkedeki savaşı durdurmaya çalıştığını iddia etti ve Batı Asya'daki özel ekibini Yemen'de ateşkes için çalışmaya çağırdı.
Yaklaşık iki yıl önce ABD hükümeti, Kongre'deki muhalefete rağmen Riyad ile 8.1 milyar dolarlık bir silah anlaşması imzaladı. Beyaz Saray'da Trump'ın son günlerinde BAE'ne yaptığı ziyaret, Abu Dabi ile Tel Aviv arasındaki ilişkilerin normale dönmesiyle aynı zamana denk gelen Birleşik Devletler ile Birleşik Arap Emirlikleri arasında 50 adet F-35 uçağı satın almak için 23 milyar dolarlık bir anlaşma imzalandı. Biden, konuşmasında İran bağlantılı militanların saldırısı karşısında Suudi Arabistan'ı desteklediğini iddia etti, ancak ilerleyen günlerde yaşanan gelişmeler Yemen savaşını sona erdirme çabalarının yoğunlaştığını gösterdi.
Yemen parlamentosu, mevcut ABD yaklaşımını ABD politikasında yeni bir gelişme ve olumlu bir adım olarak nitelendirdi ve Birleşmiş Milletlerin varlığı ve denetimi ile altı yıllık savaşın sona ermesi çağrısında bulundu. İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı sözcüsü de ABD'nin hareketini dolaylı olarak memnuniyetle karşıladı ve Suudi koalisyonuna silah satışının durdurulmasını geçmişteki hataları düzeltmek için bir adım olarak nitelendirdi.
Bu gelişmelere ve BM Genel Sekreteri'nin Pazar günü Tahran'daki Yemen Özel Temsilcisinin varlığına bakıldığında, Yemen savaşına karışan tarafların ve destekçilerinin bu savaşı sona erdirmek için bir çözüm aradığı sonucuna varılabilir. Gelişmelerden önce Suudi ve İranlı yetkililer de ayrı ayrı ve dolaylı olarak iki ülkenin ihtilaflarını tartışmaya ve müzakere etmeye hazır olduklarını açıkladılar.
Aslında Yemen savaşı, başlangıçta kısa süreli bir çatışma ve bölgesel güçler arasında bir tür vekalet savaşı gibi görünmesine rağmen, o zamandan beri Yemen halkının ve sivillerin ilk kurbanlar olduğu bir bataklık haline geldi. Öte yandan Donald Trump, dört yıllık başkanlığı sırasında ABD birliklerinin Orta Doğu'dan çekilmesini sağlasa da bölgenin en büyük ortağı olarak Suudi Arabistan'a verdiği destek, Yemen'deki çatışmanın taraflarının müzakere ve sonunda barış yapmasını engelledi.
Son gelişmeler, Biden yönetiminin İran ile bölgesel konularda müzakere etme konusundaki ısrarı ile de uyumludur. Beklentilerin aksine, Biden şimdiye kadar ABD'nin Berjam'a dönmesine izin vermeyi reddetti. Bu gelişmeler, İran'a ABD'nin Tahran'ın bölgesel gelişmelerdeki rolünü kabul ettiğine dair bir mesaj olabilir ve eğer İran Yemen'deki krizin çözümüne yardım ederse, Washington ve Tahran da Berjam konusunda pazarlık yapabilir.
En çok konuşulan başlıklar 