İnfak hakkında Kur'an-ı Kerim'de belirtilen 10 nokta

Kur'an-ı Kerim, Allah yolunda harcama konusunda güzel bir yoruma sahip olup, bunu Allah'a ödünç vermek olarak yorumlamaktadır. İnfak, sadaka ve karz-ı hasen Kur'an-ı Kerim'in müminleri teşvik ettiği üç yardım ve dayanışma şeklidir.

Kur'an-ı Kerim, Allah'a karşı güzel bir ödünç vermenin veya başka bir deyişle değerli infakın şartlarını çeşitli ayetlerde belirtmiştir ve bazı müfessirler infakın 10 koşulunu şöyle zikretmişlerdir:

1- İnfak değeri düşük mallardan değil, elindekinin en iyi kısmından olmalıdır. Bakara suresi 267. ayeti: "Ey iman edenler! Kazandıklarınızın iyilerinden ve yerden sizin için çıkardıklarımızdan Allah yolunda harcayın. Kendinizin göz yummadan alıcısı olmayacağınız bayağı şeyleri vermeye kalkışmayın ve bilin ki Allah, her bakımdan zengindir, övülmeye lâyıktır."

İnfak ve tasaddukun ne maksatla ve nasıl yapılması gerektiği açıklandıktan sonra sadaka olarak verilecek malın keyfiyetine geçilmiş; verilenin kötü ürün ve mallardan değil iyilerinden olması emredilmiştir.

2- İnsanların ihtiyaç duyduğu mallardan olmalıdır. Haşr suresi 9 ayeti: "Kendileri son derece ihtiyaç içinde bulunsalar bile onları kendilerine tercih ederler…"

3- İnfak, gerçekten ihtiyacı olanlara ve önceliği olanlara verilmelidir. Bakara suresi 273. ayeti: "(Sadakalar) kendilerini Allah yoluna adayan, yeryüzünde dolaşmaya güç yetiremeyen fakirler içindir."

4- Gizli infak yapmak en iyidir. Bakara suresi 271. ayeti: "Sadakaları açıktan verirseniz ne güzel! Fakat onları gizleyerek fakirlere verirseniz bu, sizin için daha hayırlıdır ve günahlarınızdan bir kısmına da keffaret olur. Allah, yaptıklarınızdan hakkıyla haberdardır."

5- Asla hakaret ve minnet içermemelidir. Bakara suresi 264. ayeti: "Ey iman edenler! Allah'a ve ahiret gününe inanmadığı hâlde insanlara gösteriş olsun diye malını harcayan kimse gibi, sadakalarınızı başa kakmak ve gönül kırmak suretiyle boşa çıkarmayın."

6- İnfak ihlas ile yapılmalıdır. Bakara suresi 265. ayeti: "Allah'ın rızasını kazanmak arzusuyla ve kalben mutmain olarak mallarını Allah yolunda harcayanların durumu, yüksekçe bir yerdeki güzel bir bahçenin durumu gibidir ki, bol yağmur alınca iki kat ürün verir. Bol yağmur almasa bile ona çiseleme yeter. Allah, yaptıklarınızı hakkıyla görendir."

7- Görünüşte büyük olmasına rağmen, infak ettiği şeyi küçük ve önemsiz görür. Müdessir suresi 6. ayeti: "Yaptığın iyiliği çok görerek başa kakma."

8- İnfak, kişinin çok sevdiği ve bağlı olduğu mallardan olmalıdır. Al-i İmrân suresi 92. ayeti: "Allah yolunda sevdiğiniz şeylerden harcamadıkça iyiliğe asla eremezsiniz. Ne harcarsanız Allah onu hakkıyla bilir."

9- Kendini hiçbir şeyin gerçek sahibi olarak görmemelidir. Hadid suresi 7.ayeti: "Allah’a ve resulüne iman edin; O'nun size emanet olarak verdiklerinden, başkaları için de harcayın. İçinizden iman edip böyle harcamada bulunanlara büyük mükâfat vardır."

10 - En önemlisi, Allah'ın kabul etmesi için Helal yollardan kazanılanlardan infak olmalıdır. Mâide suresi 27. ayeti: "(Ey Muhammed!) Onlara, Âdem’in iki oğlunun haberini gerçek olarak oku. Hani ikisi de birer kurban sunmuşlardı da, birinden kabul edilmiş, ötekinden kabul edilmemişti. Kurbanı kabul edilmeyen, "Andolsun seni mutlaka öldüreceğim” demişti. Öteki, “Allah, ancak kendisine karşı gelmekten sakınanlardan kabul eder" demişti."

Yukarıda belirttiğimiz konular infakın Allah tarafından kabul edilmesi için başlıca şartların hepsi olmasa da bazılarıdır. Bunlarla sınırlı kalmayıp, İslami ayet ve hadisler üzerinde dikkatle ve tefekkürle başka şartlara da ulaşılabilir. 

Ayetullah Nasır Makarim Şirazi'nin yazdığı 'İslam ve Halkın Yardımı' kitabından alınmıştır.