از واقعیت تا مجازی؛
تصوراتی که با یک کلیک بر باد می‌رود/ سندرم توجه‌طلبی برخی با جوانان چه می‌کند؟

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، کودک که بودیم همیشه تصورمان از آنچه که درباره بازیگران در همان جعبه جادویی می‌دیدیم، همان بود. فکر می‌کردیم اکبرعبدی همان پسرکوچولوی شیطونی است که مدرسه‌اش دیر می‌شود و یا ایرج طهماسب در نقش آقای مجری.

بزرگتر که شدیم متوجه شدیم آنها زندگی دومی دارند؛ بنابراین دل‌مان می‌خواست که از زندگی خصوصی آنها مطلع شویم. بدانیم که هستند و چه می‌کنند. تا اینکه شبکه‌های اجتماعی وارد زندگی‌مان شدند. هر روز شاهد عکس‌ها و فیلم‌های بسیاری از سوی برخی از هنرمندان و گروه‌های مرجع در شبکه‌های اجتماعی شدیم. بسیاری از این عکس‌ها در شأن بازیگران‌ و گروه‌های‌ مرجع‌ نیستند، زیرا تضادی در ذهن مخاطبان ایجاد می‌شود که آیا این فرد همان بازیگری است که در نقش یک انسان تأثیرگذار حاضر شده است؟ درست یا غلط بودن این موضوع، پرسش ما از کارشناسان، صاحب‌نظران و بازیگران است تا بدانیم انتشار عکس‌های ناشایست از سوی برخی گروه‌های تاثیرگذار و حاضر شدن در شبکه‌های اجتماعی با ظاهری متفاوت از آنچه عرف جامعه می‌پسندد چه تأثیری می‌تواند در ذهن و روح مخاطبان‌ داشته باشد؟

سندرم توجه‌طلبی 

مجید ابهری، آسیب‌شناس و متخصص علوم رفتاری، در پاسخ به این پرسش که انتشار عکس‌های نامتعارف چه تأثیری بر ذهن مخاطبان می‌گذارد، اظهار کرد: کمبود شخصیت و ضعف تفکر سبب انتشار عکس‌های این‌چنینی از سوی گروه‌های مرجع در شبکه‌های اجتماعی می‌شود. گاهی مشاهده می‌کنیم که برخی از اهالی سینما یا تلویزیون و چهره‌هایی که مورد توجه برخی از مردم هستند، عکس‌های شخصی در میهمانی و دیگر مکان‌ها در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند. از نگاه رفتارشناسی ریشه این‌گونه حرکت‌ها در سندروم توجه طلبی خلاصه می‌شود.

وی ادامه داد: در «هیستریونیک» یا بیماری جلب توجه فرد به شکلی برای جلب توجه دیگران دست به حرکات غیرمنطقی و یا رفتارهایی می‌زند که در شأن فرهنگی و اجتماعی وی نیست. متأسفانه برخی از جوانان رفتارهای این گونه اشخاص را برای خود الگو قرار می‌دهند و از نظر پوشش، آرایش، یا حرکات عجیب این گونه رفتارها را دنبال می‌کنند.

این پژوهشگر اجتماعی تصریح کرد: به طور متوسط بیان مطالب خصوصی مثل کتک‌کاری، طلاق، حضور در مهمانی، خواستگاری، بارداری و بسیاری از موارد دیگر درباره زندگی شخصی چهره‌های مورد توجه از دیگر نکاتی هستند که درباره بسیاری از افراد در جامعه اتفاق می‌افتند، اما انعکاس آنها در این گونه شبکه‌ها از سوی گروه مرجع به دلیل مطرح‌ بودن‌شان در جامعه، کار چندان درستی نیست.

واگذاری نقش‌های مقدس به بازیگران با دقت صورت بگیرد
وی بیان کرد: بارها در صحبت‌هایم تأکید داشته‌ام که واگذاری نقش‌های مقدس همچون روحانی یا شخصیت‌های دینی نباید به برخی از افراد انجام شود؛ چراکه تعدادی از هنرپیشگان ممکن است در نقش‌های منفی دیگری حضور یابند و برای نوجوانان و افرادی که تجربه هنری ندارند اینگونه حرکت‌ها اهانت به شخصیت‌های دینی، فرهنگی و تاریخی است.

ابهری اظهار کرد: بازیگری که نقش یوسف پیامبر را بازی کرده است، زمانی که در نقش منفی ظاهر می‌شود یا در جامعه رفتارهای ناشایست از او سر می‌زند، اهانت مستقیم به اینگونه از شخصیت‌هاست.

وی یادآور شد: وزارت ارشاد، سازمان‌ها و نهادهای سینمایی همچون خانه سینما باید درنظر بگیرند که به هنگام اعطای نقش به هنرپیشگان، معیارهای شخصیتی و فرهنگی او را در نظر بگیرند. این مراکز باید نظارگر باشند.

به انتشار عکس‌های خصوصی حساسیت نشان ندهیم
چندی پیش مهران رجبی به همراه یکی دوستان بازیگر و فرزندانش عکسی را در یکی از شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده بود. این بازیگر با اشاره به انتشار عکس‌های خصوصی بازیگران در شبکه‌های اجتماعی به ایکنا گفت: نباید به انتشار عکس‌های بازیگران در شبکه‌های اجتماعی حساسیت به خرج دهیم چراکه این امر، عادی است. پیش از شبکه‌های اجتماعی، مطبوعات هم چنین اقدامی انجام می‌دادند و عکس‌ها و خبرهایی از برخی گروه‌های مورد توجه جامعه در صفحات‌شان منتشر می‌کردند.


وی ادامه داد: اگر این تصاویر خاص بوده و یا در مجلسی گرفته شده و کاملا خصوصی باشد، قطعا با انتشار آن مخالف هستم و پیامدهای خوبی برای اجتماع نخواهد داشت.

تأثیر اجتماع از عکس‌های نامناسب خصوصی بازیگران خوب نیست
این بازیگر تلویزیون تصریح کرد: تأثیری که اجتماع از انتشار عکس‌های نامناسب گروه‌های مرجع در شبکه‌های اجتماعی می‌پذیرند، خوب نیست و شاید بهتر است که بگویم این امر در حد جرم است.

وی بیان کرد: بسیاری از افراد هم عکس‌های این بازیگران را در شبکه‌های اجتماعی پخش می‌کنند که البته پیگیری این موضوع هم کار چندان سختی نیست و می‌توان توسط مراجع ذیصلاح پیگیر آن بود.

رجبی اظهار کرد: بازیگران و افراد مورد توجه از آنجا که در معرض دید هستند همیشه باید مراقب رفتار و عملکردشان باشند. به هرحال بازیگران هم همچون مردم عادی هستند و یک زندگی آزاد دارند.

کاربران شبکه‌های اجتماعی بیشتر از بازیگران مقصرند

وی بیان کرد: در این امر کاربران بیشتر مقصر هستند تا بازیگران چراکه آنها زندگی شخصی دارند. بسیاری از کاربران حتی ناخواسته به انتشار عکس‌های شخصی بازیگران و هنرمندان می‌پردازند.

خانه سینما باید تذکر دهد/ فضایی که حریم‌ها را می‌شکند
در ادامه حسن نجفی‌سولاری، مشاور دبیر شورای عالی فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی را فضایی برای شکسته شدن حریم خصوصی دانست و گفت: متأسفانه شبکه‌های اجتماعی محفلی برای شکسته شدن حریم خصوصی بسیاری از افراد به ویژه گروه‌های مرجع همچون هنرمندان است و تا زمانی که سواد رسانه‌ای آنها افزایش نیابد، این مسئله حل نخواهد شد.

وی افزود: انتشار عکس‌های خصوصی در شبکه‌های اجتماعی سبب مخدوش شدن حریم خصوصی می‌شود و حتی ممکن است که در دام برخی از سوءاستفاده‌گران بیافتند.


مشاور دبیر شورای عالی فضای مجازی تصریح کرد: همانطور که در رانندگی شاهد قواعد و قوانینی هستیم، شبکه‌های اجتماعی هم باید دارای قواعدی باشد تا شاهد آسیب‌های کمتری برای کاربران باشیم. قاعده‌مند شدن شبکه‌های اجتماعی امری ضروری است.

وی بیان کرد: باید بازیگران و گروه‌های مرجع به این باور برسند که با انتشار این عکس‌ها، حریم امنیتی و شخصیتی‌شان مخدوش خواهد شد و آنها نباید تصور کنند که با انتشار این عکس‌ها طرفداران‌شان بسیار خواهد شد بلکه درگیر آسیب‌های بسیاری می‌شوند.

اولین قربانیان، صاحبان عکس‌های منتشره در شبکه‌های اجتماعی است
نجفی‌سولاری اظهار کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خانه سینما و کانون هنرمندان باید این مسئله را رسیدگی کنند و با بازیگران صحبت کنند. در تعامل با آنها می‌توانند مسائل را مشخص کنند؛ زیرا اولین قربانیان خود صاحبان عکس‌ها خواهند بود.

وی بیان کرد: در شبکه‌های اجتماعی بارگذاری برخی محتواها، اولین گرفتاری برای آن کاربر است که حریم شخصی‌اش را در اختیار همه افراد و حتی برخی سوءاستفاده‌گران می‌گذارد.

خانه سینما پاسخگو نبود

برای آنکه نظر خانه سینما را درباره انتشار عکس‌های نامناسب بازیگران و هنرمندان در شبکه‌های اجتماعی بدانیم، تماسی با این قسمت داشتیم تا جویای نظر آقای مدیر خانه سینما شویم. متأسفانه پس از چندین بار تماس تلفنی، نتوانستیم با وی صحبتی داشته باشیم و با وجود آنکه بارها گفتیم مصاحبه‌مان درباره تغییر مدیریت خانه سینما نیست اما به نظر می‌رسد آقای مدیر چنین برداشتی داشتند.

دوست ندارم حریم خصوصی‌ام را همه بدانند
در ادامه پروانه معصومی، بازیگر سینما و تلویزیون با اشاره به این موضوع که هرگز در شبکه‌های اجتماعی فعالیت نمی‌کند، گفت: یکی از دلایلی که سبب شده است تا در هیچ یک از شبکه‌های اجتماعی فعالیت نکنم، به اشتراک گذاشتن حریم خصوصی‌ام است. هیچ‌گاه دوست ندارم حریم‌ خصوصی‌ام را در اختیار همه بگذارم.

وی بیان کرد: بازیگران و هنرمندانی که به انتشار عکس‌های‌شان می‌پردازند، قطعا برای‌شان اهمیتی ندارد که چه تأثیری روی ذهن طرفداران‌شان بگذارد که اگر اهمیت داشت، قطعا هیچ زمانی چنین اقدامی را انجام نمی‌دادند.

منتشر می‌کنم، چون هستم


این بازیگر سینما و تلویزیون تصریح کرد: شاید بتوان گفت یکی از دلایل انتشار عکس‌های بازیگران در شبکه‌های اجتماعی این بوده که آنها بگویند آن‌چیزی که می‌بینید ما نیستیم. ما همانی هستیم که تصاویرمان را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذاریم.

وی ادامه داد: اشتراک عکس‌ها در شبکه‌های اجتماعی نمی‌تواند به معنای اعتراض باشد اما این معنا را دارد که آنها همانی که خودشان هستند را به معرض دید بگذارند و به طرفداران‌شان چهره واقعی را نشان دهند.

انتشار عکس‌های خصوصی نامناسب در شبکه‌های اجتماعی که بیشترین کاربران آن نوجوانان و جوانان هستند، پیامدهای بسیاری را می‌تواند داشته باشد. نتیجه‌گیری از آن به وجدان بیدارمان مربوط می‌شود به اینکه بدانیم اگر تبدیل به الگویی برای آنها هستیم پس کمی در رفتارمان بیندیشیم و مراقب عملکردمان باشیم چراکه ممکن است گاهی با انتشار یک عکس نامناسب، تغییر منفی در زندگی همان فرزند ایجاد کنیم.