Ривояти қуръонии шахсияти Масеҳ (а); идеяи таълифи донишномаи қиссаҳои Қуръон
Ба гузориши ИҚНО ба нақл аз IUMS, «Донишномаи қиссаҳои паёмбарон дар Қуръон» асари доктор Алӣ Муҳаммад ас-Саллобӣ, дабири кулли Иттиҳоди ҷаҳонии уламоии мусалмон, нависанда ва муҳаққиқи либиёӣ мебошад, ки намунаҳои илҳомбахш аз достони зиндагии паёмбароне чун ҳазрати Юсуф, ҳазрати Айюб ва ҳазрати Мӯсо (алайҳимус-салом)-ро барои рӯ ба рӯ шудан бо буҳронҳо пешниҳод мекунад.
Мутолиаи ин китоб боис мешавад, ки маъноҳои Қуръон ба зеҳни хонанда наздик гардад ва аз қиссаҳои заиф, хурофот ва сафсатаҳо дурӣ ҷӯяд, ҳамчунин огоҳии динӣ, ахлоқӣ, таърихӣ, сиёсӣ, иқтисодӣ ва тамаддунӣ дар муқобила бо зулм ва бединӣ афзоиш ёбад.
Ас-Саллобӣ дар гуфтугӯ бо дафтари расонаии Иттиҳоди ҷаҳонии уламоии мусалмон дар бораи ҳадаф аз таълифи ин маҷмӯа гуфт: идеяи таълифи ин донишнома дар сафари ман ба Италия ба даъвати созмони «Сант Эҷидио» (як созмони ҷомеаи шаҳрвандӣ дар заминаи сулҳ) ва дидор бо бархе аз дӯстон дар соли 2015 ба вуҷуд омад. Он ҷо баҳс дар бораи «аҳаммияти сулҳ дар зиндагии инсон» оғоз шуд ва сухан ба ҳазрати Исо (а) расид. Дар миёни ҳозирин як хонуми итолиёвии католик ҳузур дошт, ки мутарҷими забони арабӣ буд ва суханони миёни мо ва кашишҳоро тарҷума мекард. Дар ин баҳс ба ин натиҷа расидем, ки Қуръони Карим манбаест, ки ҳақиқати комилро дар бораи Исои Масеҳ (а) аз назари ақоид, таърих ва пурсишҳои марбут ба ҳазрати Исо ва ҳазрати Марям (алайҳимас-салом) баён кардааст. Ҳамчунин чандин сураи Қуръон, аз ҷумла Оли Имрон, Марям, Моъида ва ғайра, вуҷуд доранд, ки ба достони ҳазрати Исо (а) мепардозанд.
Вай афзуд: вақте барои онҳо оятҳои сураи муборакаи Марямро қироат кардам:
﴿Қола иннӣ ъабдуллоҳ, ъотониял-китоба ва ҷаъаланӣ набийё: [кӯдак] гуфт: ман бандаи Худоям; ба ман китоб додааст ва маро паёмбар гардонидааст. Ва авсоний бис-салоти ваз-закоти мо думту ҳайё: ва ҳар ҷо ки бошам, маро баракат додааст ва то замоне ки зиндаам, ба намоз ва закот супориш кардааст﴾ (оятҳои 30 ва 31 сураи Марям), хонуми мутарҷим ба гиря даромад. Бо худ гуфтам: «Субҳоналлоҳ! Мо то чӣ андоза дар баёни ҳақиқати ин паёмбари бузургвор кӯтоҳӣ кардаем!»
Ас-Саллобӣ идома дод: аз ҳамин ҷо буд, ки Худованд ба ман кушодадилӣ бахшид, то китобе дар бораи зиндагии ҳазрати Исо ибни Марям (а) таълиф кунам; дар ин китоб ҳар он чи дар бораи ҳазрати Исо (а) дар Қуръони Карим омадааст, бо усули тафсири мавзӯӣ ҷамъоварӣ кардам ва ба шубҳаҳо дар бораи ӯ ва посухи Қуръон ба ин шубҳаҳо пардохтам.
Вай идома дод: ин китоб бо унвони «Ҳақиқати комил дар бораи Масеҳ, Исо ибни Марям» ба таври густарда наш̆шр шуд ва ба чанд забон тарҷума гардид. Ман дар бораи он нишастҳои донишгоҳӣ дар Аврупо баргузор кардам. Дар ин нишастҳо бархе бар ин назар буданд, ки ривояти наве дар бораи ин паёмбари илоҳӣ пешниҳод шудааст, ки дар фарҳанги католикӣ вуҷуд надорад.
Вай афзуд: пас аз ҳазрати Исо (а) ба навиштани сирати паёмбарони улулазм рӯй овардам. Аз ин рӯ, аз ҳазрати Нӯҳ (а) оғоз кардам ва сипас достони ҳазрати Одам (а)-ро навиштам. Дар ин миён дарёфтам, ки Қуръон ҳофизаи бузурги инсониятро ҳифз мекунад ва намунаҳои бузургеро пешниҳод менамояд, ки метавон аз онҳо ибрат гирифт.
Вай дар бораи ҳадафи ин донишнома таъкид кард: ҳадафи ин маҷмӯа барқарор кардани робитаи инсон бо Қуръон, таҳкими тавҳид, табйини ақлонии анбиё ва равиши онҳо дар мубориза бо ботил, ҳамчунин пешниҳод кардани намунаҳои амалӣ барои пайравӣ аз онҳо ва посух додан ба саволҳои бузурги зиндагӣ мебошад.
Ас-Саллобӣ дар посух ба ин савол, ки «Қиссаҳои қуръонӣ чӣ гуна метавонанд роҳҳалҳои воқеъбинона барои рӯ ба рӯ шудан бо чолишҳои инсони муосир пешниҳод кунанд?», гуфт: қиссаҳои қуръонӣ пур аз намунаҳои воқеӣ мебошанд, ки инсонро дар рафтор бо озмоишҳо ва чолишҳо илҳом мебахшанд. Ба унвони мисол, достони ҳазрати Юсуф (а) намунаи сабр, покдоманӣ, барномарезӣ ва рӯ ба рӯ шудан бо фитнаҳо ва дар ниҳоят пирӯзӣ аст; ва ин достон барои ҷавонон илҳомбахш мебошад.
Ҳамчунин достони ҳазрати Айюб (а) намунаи сабри зебо ва таваккул ба номҳои неки Худованд дар замони сахтӣ ва шиддат аст.
Вай дар поён гуфт: ҳамаи достонҳои Қуръон бар вуҷуди ман таъсир гузоштаанд, аммо достони ҳазрати Мӯсо (а) таъсири бештаре доштааст, зеро ӯ бо ҳукумати ситамгари Фиръавн муқобила кард, бар озори қавмаш сабр намуд ва нишон дод, ки чӣ гуна барои озод сохтани мустазъафон муқовимат бояд кард.
4322621
