Kahire Mehmet Ali Paşa Camii + Video
Osmanlı selâtin camileri tipinde Kahire şehrinin silüetine hâkim vaziyette inşa edilen Mehmed Ali Paşa Camii, plan düzeniyle Osmanlı mimarisinin bu ülkedeki canlanışını gösterirken süslemeleriyle de barok ve rokoko gibi Batılı üslûpların tercih edildiği önemli bir örnek durumundadır.
Al-Ehram Mısr sitesinin haberine göre, Mermer camii inşasından yaklaşık iki yüzyıl sonra, uzun minareleri ve mermer kubbeleriyle gözleri kamaştırıyor. Cephesinde özel mermer kullanılması nedeniyle Mermer Camii veya Albaster Camii olarak da anılır. Kahire’deki en ünlü ve güzel camilerden biridir.
1820’de Mehmed Ali Paşa (1805’ten 1849’a kadar Mısır'ın Osmanlı valisi olan Yeni Mısır’ın kurucusu) Fransız mimar Pascal Caste’ den kaleye bir cami tasarlamasını istedi, ancak bu plan tamamlanmadı. İstanbul’dan getirtilen Mimar Yûsuf Boşnak başkanlığında bir usta ekibi tarafından yapımı gerçekleştirilen cami kubbeli bir harimle şadırvanlı bir avludan meydana gelmektedir.
Hemen inşaat çalışmaları başladı, bu binayı yapan mimar ve sanatçılar genellikle Mısırlı ya da İstanbulluydu. Cami binası ve süslemeler ağırlıklı olarak Mısırlı mimarların kubbe ve minareler İstanbullu mimar ve ustalar tarafından yapılmıştır.
Cami yapımı 20 yıl kadar sürmüş olup Mehmed Ali Paşa’nın türbesi de bu camide bulunmaktadır.
Mehmed Ali Paşa’nın halefi Abbas Hilmi Paşa, camideki tezhiplerin ve bazı mermer süslemelerin tamamlanmasını emretti. Camide kârileri Kur’an okumakla yükümlü kıldı aynı halde dini ayinlerin camide yapılmasını emretti.
Mehmed Ali Paşa Camii’nin farklı bölümleri
Mehmed Ali Camii iki kısma ayrılmış dikdörtgen bir alandan oluşur, birinci kısım namaz kılmak için ayrılmış olup doğu cephede yer alır, batı kısmı ise ortasında güzel bir abdesthanenin inşa edildiği caminin avlusunu içermektedir. Caminin doğu cephesinde her bir kenar uzunluğu 41 metreyi bulan kare planlı bir alan bulunmakta, ortada büyük bir kemer üzerine caminin zemininden yüksekliği 52 metre olan bir kubbe oturtulmuştur. Bu kubbe, çevresinde dört yarım kubbe ve ayrıca mihrabın üzerinde yer alan alt seviyede bir yarım kubbe ile çevrilidir. Caminin dört köşesinde dört kubbe daha vardır. Caminin dış cephesi Benî Süveyf’ten getirilen beyaz renkli albaster mermeriyle kaplanmış olduğundan camiye Mermer Cami de denilmektedir.
Caminin avlusuna açılan batı girişinin üzerinde, üzerlerinde kemerler bulunan sekiz mermer sütun üzerine inşa edilmiş müezzin mahfili yer almaktadır. Caminin mihrabı albester mermerden olup, bitişiğinde mermerden minber bulunmaktadır.
Kral Faruk zamanında yapılmış minberin aslı ahşaptır. Yapılışı Muhammed Ali Paşa dönemine kadar uzanmaktadır. Altın süslemeleri bulunan minberin yapımı hicri 1360 yılında tamamlanmıştır. Mısırda’ki en büyük minberlerden biridir.
Kuzeybatı revakının ortasında yer alan iki birime 1848 yılında Fransa Kralı Luis Philip’in hediye ettiği saat kulesi yerleştirilmiştir. Girişlerin önündeki birimler diğerlerinden daha büyük tutulmuş, pandantiflerle geçilen kubbelerin içleri barok ve rokoko tarzında kalem işleriyle süslenmiştir. Dıştan kurşunla örtülen kubbelerin üzerinde bir pirinç alem yükselmektedir. Avlu duvarları içten ve dıştan albaster mermeriyle kaplanmış olup saat kulesinin bulunduğu iki birim ve kapılar dışında revakların yuvarlak kemerli alınlıklı, dikdörtgen açıklıklı ve bronz parmaklıklı birer penceresi mevcuttur. Revakların zemini avlu zemininden daha yüksek olup tamamı mermerle kaplanmıştır.
Mehmed Ali Paşa camiinin mimari özellikleri
Mehmed Ali Paşa camiini diğer Mısır camilerinden ayıran özel mimari özelliklere sahiptir. Tarihi camiler arasında 84 metre yüksekliğindeki iki minaresiyle en yüksek minareye sahiptir. Öte yandan bu yüksekliğe iç kalenin 80 metrelik yüksekliğini de eklersek deniz seviyesinden yükseklikleri 164 metreye ulaşıyor. Bu caminin yılın gün sayısına karşılık gelen 365 lambası vardır ve Mısır’da benzersizdir.
4114999
