İslami kaynaklarda insan şeytan ilişkisi
İnsanın iç dünyasında daima bir ikilik, çelişkili eğilim ve çekim vardır. Bunların iyi olan, yani Allah rızasına çeken kısmı, insan fıtratına yüklenmiş bulunan din duygusundan, ezelî sözleşmeden, ilâhî ruhtan ve melekten gelir. İnsan gördüğü eğitimin de yardımıyla iradesini kullanarak kendini bu çekime bıraktığı (İslâm’ın anlamı da budur), resulün mesajını rehber edindiği sürece nefsin ilâhî ruha dönük yönü gelişir, bunun rengi bütünü kaplar.
Şeytanın arkadaştan kastedilenine gelince, bazı müfessirler, kötü dostların, kalbe eşlik eden ve onu hep fitneye çeken şeytanlar olduğunu söylemişlerdir.
İmam Ali bin Ebi Talib şeytan hakkında bazı sözler rivayet etmiştir. Nehcü’l Belağa (1) 7. hutbesinde şöyle der: “İşlerinde şeytanı ölçü aldılar, şeytan da onları ortaklar edindi. Şeytan gönüllerinde yuva yaptı, yumurtladı, civciv çıkardı, onları kendi eteğinde terbiye etti, büyüttü. Böylece onların gözleriyle baktı, dilleriyle söyledi. Onları hatalar merkebine bindirdi, onlara kötülükleri süsleyip güzel gösterdi. Sonunda işleri, güç ve saltanatında şeytanla ortak olanın ve onun diliyle batıl söz söyleyenin işine benzedi.”
Allame Muhammed Taki Caferi (2) bu konun açıklamasında şöyle yazdı: Dünkü insanlar bugün şeytana dönüştü. Dün insani özelliklere sahip insanlar vardı. Kemal ve mükemmelliğe ulaşmak için yürüdüler ve başkalarının ellerini de tuttular. Ama bir süre sonra bu özelliklerini kaybettiler. Ve insanların kemale ermelerine engel olup yoldan saptılar. Şimdi herhangi bir grup veya fert ile irtibata geçseler onlarıda doğru yoldan çıkaracaklardır. Bu yüzden bugün şeytana dönüşen insanlar oldular.
Bir insanın amaç ve düşüncelerinde şeytani bir yön olduğunda, o insan yüzüne bürünerek şeytan olur.
(1) Nehcü’l Belağa Ali ibn Abi Talib’in en ünlü hutbeleri, mektupları ve hikmetli sözlerinden oluşan bir kitaptır. Bu kitap miladi 10. yüzyılda (H. 4. yüzyıl) ünlü bir Şii alim olan Şerif Razi tarafından derlenmiştir.
(2) Allame Muhammed Taki Cafer (15 Ağustos 1925 – 16 Kasım 1998) İranlı İslam araştırmacısı aydın, filozof ve mütekellim idi. Tarih, mantık, metafizik, felsefe, edebiyat, irfan, fıkıh ve bilim felsefesi gibi çeşitli alanlarda uzmandı.
4120307
