Namaz görev mi tavsiye mi?
Bizim iyilik üzerinde olmamız sağlayan ve tehlikeli uçurumlara düşmekten alıkoyan en iyi ve etkili yöntemlerden biri de Allah’a dua etmektir. İnsan kalbi her zaman Allah’ı hatırladığında kalp saf ve temiz kalır. Kötülüklerin tuzağına düşmez.
İnsanları iyiliğe davet eden ve onlara hayatın amacına ulaşmanın yolunu gösteren Allah’ın Peygamberleri ve liderlerinin ilk ve en önemli manevi tavsiyesi namaz ile ilgiliydi.
Allah’ın son Peygamberinin şeriatında namaz yüksek bir konuma sahiptir ve onunla ilgili herhangi bir talimattan daha önce namaz tavsiye edilmiştir. İnsanı yaratan ve onu herkesten daha iyi tanıyan Allah, kitabında bizi bencilliğe ve sabırsızlığa karşı dikkatli olunması konusunda uyarıyor. Bu sorunların üstesinden gelebilmek için bize önerdiği çözüm ise namaz kılmaktır.
Allah ile olan irtibat, tercihe ve kalbi özleme dayalı, derunî ve manevi bir meseledir ve dolayısıyla bunda zorlama yoktur. Zorlama, başkalarının hakları söz konusu olduğunda ortaya çıkar ve bu durumda kanunların uygulanması gerekir. Ancak insan kalbi söz konusu olduğunda, herhangi bir zorlamanın olumsuz etkisi olacaktır.
Kişisel konularda da bazen zorlamayı kabul etmemiz veya kendimize bir şeyler dayatmamız gerektiği söylenebilir. Örneğin hasta olduğumuzda acı bir ilaç, bizi iyileştireceği için istemeden de olsa içeriz.
Manevi konularda durum böyle değildir. Çünkü bu insanın iştiyakı ve iradesiyle ilgilidir. Kur’an, namazda zorlamada ısrar etmek veya namaz kılmamanın cezasını belirlemek yerine, Allah’ı anmanın faydalarından bahsetmekte ve Allah’ın nimetlerini dile getirerek , şefkate ve sevgiye dayalı bir ilişki kurmaya çalışmaktadır.
Namazda zorlama yoktur. Allah kendisinin ve meleklerinin yaptıklarının insanların kemal yolunda yükselmelerine yardımcı olduğunu söyleyerek insanların omuzlarına bir yük yüklemek istemez. Ama kalıcı bir plan olmadan böyle bir hedefe ulaşılamayacağını bildiği için ona sürekli namaza bağlı kalmayı tavsiye eder.
Namazın farz olması ve tavsiye edilmesi arasındaki fark vacib veya müstehab fıkhında aranmamalıdır. Çünkü akıllı bir kimse sevgi dolu Allah’ın emrini yerine getirmekte tereddüt etmez veya ihmal etmez. Asıl nokta zorbalıkla itaat edilmeyi bekleyen bir Allah’ı temsil eden bakış açısından kaçınmaktır. Çünkü bu namaz kılmada sıkıntı ve isteksizlik durumu yaratır.
Bu yazı İranlı din alimi Seyyid Hamid Hüseyni namaz hakkında yaptığı bir konuşmadan alıntıdır.
4144167
