Hz. Ali’nin (a.s) kelamında düzensizliğin faktörleri
Asr-ı saâdette, Kur’an, fıkıh, hadîs ve tefsîr gibi birçok alanda uzmanlaşmış ashâb arasından tebârüz etmiş birçok sahabi bulunmaktaydı. Bu sahabelerden biri ve belki de en mümtaz olanı Hz. Ali (a.s)'dir.
Hz. Ali’ye (a.s) göre zamanında yapılması geren işleri bir diğer güne ertelemek, aceleci davranmak ve öncelikleri dikkate almamak düzensizliğin sebepleri arasındadır.
Düzensizliğin nedenlerini birkaç gruba ayrılabiliriz Bazen yaşam bazen psikolojik, bazen de duygusal faktörler düzensizliğe neden olabilir.
Düzensizliğe neden olan faktörlerden biri de bugünkü işin yarına veya ertesi güne ertelenmesidir. Hz Ali (a.s) şöyle buyurmaktadır: “Her günün işini o günde yapın”
Arkadaşlarından birine yazdıkları bir mektupta der ki: “Ömrünüzden arta kalanları değerlendirmede acele edin ve yarın, öbür gün demeyin, elbette sizden önce helâk olanlar, uzun ümitleri ve kıyamet gününe kadar ertelemeleri yüzünden helâk olmuşlardır. Allah’ın ölümü, onlar farkında değilken ansızın onlara geldi.”
Düzensizliğin bir başka faktörü de yersiz aceleci davranışlardır. Her iş gerektiği ve doğru zamanda yapılmalıdır. Acele etmek sadece işin yanlış yapılmasına neden olur. Düzensizliğin diğer bir faktörü ise ağırdan almak ve tembelliktir. Hz. Ali’nin (a.s) Malik Eşter’e yazdığı emirnamede onu acelecilik ve tembelliğe karşı uyararak şöyle söylemiştir: “İşlerin zamanı gelmeden acele etmekten, zamanı gelince işi yavaşlatmaktan, bilinmediği halde ısrar etmekten, açık ve net olduğu zaman gevşek davranmaktan sakının. Her işi yerli yerinde ve zamanında yapın”
Gevşeklik ve tembellik bir kapıdan girerse düzen ve ciddiyet diğer kapıdan çıkar.
Düzensizliğe sebep olan diğer bir faktör ise önceliklerin dikkate alınmamasıdır. Hz Ali (a.s) bu konuda şöyle söylemiştir:
“Aslında düşünceleriniz tüm işleri yapabilecek kadar yeterli alana sahip değildir. O halde onu önemli işler için boş tutun”
Diğer bir hadiste ise şöyle buyurmuştur: “Aklını ve enerjisini önemsiz şeylerle meşgul eden kimse önemli işleri mahveder.”
