El-Cezire'nin internet sitesinde, üzerinde "La ilahe ila Allah" yazan ilk İngiliz altın dinarı hakkında bir haber hazırlandı.
Haber metninde şu ifadeler yer aldı.
İslam’ın Avrupa’ya nüfuzu Müslümanların, Doğu ve Batı Avrupa'ya seyahat etmesiyle başlamıştır.
Bu tarih, Doğu Avrupa’da İslam’ın ilk asırlarında Müslümanların Bizans halkıyla karşı karşıya gelmesiyle, Batı’da ise Müslümanların Endülüs’ü fethederek bu kıtanın kuzeyindeki nüfuzunu kazanıp Fransa’nın başkenti Paris’e doğru başladı.
İslam’ın Batı’yla ilişkisi sadece savaş veya çarpışmayla ilişkili değildi, aralarında siyasi, ekonomik, ticari ve diplomatik ilişkiler de kuruluyordu.
Emevi ve Abbasi hakimiyetindeki büyük İslam hareketi, bilim ve eğitimin gelişmesi, ticari ve ekonomik refah nedeniyle İslam medeniyeti bir örnek haline gelerek diğer ülkeleri kendine çekmeye başladı.
Will Durant ansiklopedisinde bu konuya değinerek "İslam, Miladi 700’den 1200’e kadar 5 yüzyıl boyunca hükmetmiş olup Müslümanların ahlaki, dini ve bilimsel refahı dünya insanlarına örnek olmuş, Müslümanları ve onların yöntemlerini taklit etmeye çalışmışlardır." der.
İslam dinarını basan kral: Offa Rex
Günümüze ulaşan pek çok belgede, 19. yüzyılın ortalarında Roma’da, Britanya’da basılan bir altın dinar bulunduğunu ve her iki yüzüne de “Allah'tan başka ilah yoktur” ve “Muhammed Resulullah” yazılarının kazındığını görüyoruz.
Bu dinarın basım tarihinin yaklaşık 1200 yıl önce, Miladi 8. yüzyılın ikinci yarısında yaşayan İngiliz kralı OFFA REX dönemine kadar dayandığını görürüz.
Anglo-Sakson krallarından biri olan ve yaklaşık 40 yıl (757'den 796’ya) hüküm süren en büyük krallardan biridir. Britanya Adaları’nı birleştirmek isteyenlerden biriydi. Peki o zaman Offa neden altın dinarın üzerine İslami ifadeler kazıdı? Bu para neden özellikle Roma’da keşfedildi?
Britanya’nın MS 4. yüzyılın ortalarından MS 6. yüzyılın ortalarına kadar olan tarihine bakıldığında, bu ülkenin ilk Alman saldırılarını bu dönemde yaşadığını görüyoruz. Bu gruplar Britanya adasına saldırdılar ve adanın asıl sakinlerinin ciddi bir muhalefetiyle karşılaşmadılar. Bu sakinler savaştan kaçtılar ve Güney Galler bölgelerine yerleşerek orayı kendi toprakları haline getirdiler.
Ancak çok geçmeden bu grupların liderleri arasında şiddetli çatışmalar çıktı ve her biri kendine bir ülke kurmayı başardı. Bu, Britanya Adaları’nda 7 ülkenin kurulmasına yol açtı: Wessex, Sussex, Essex, East Anglia, Mercia, Northumbria ve Kent.
Mercia ülkesi, tüm bu ülkeler üzerinde yaşanan şiddetli savaşlar ve çatışmalardan sonra Offa Rex’in krallığı haline geldi.
Offa bu başarıyı ticarete ve servete dayalı askeri güçle elde etti. Buda Offa’nın İslam dünyasıyla diplomatik ve ticari ilişkiler kurduğunu gösteriyordu.
Offa, Endülüs ve Güney Fransa’daki Müslüman zaferleri sonucunda Avrupa’da güçlü bir varlığa sahip olan Müslüman dünyayla ticareti kolaylaştırmak amacıyla İngilizler için altın ve gümüş sikkeleri modernleştirmeye çalıştı.
Offa Rex’ib dinari ve büyük tartışmalar
Offa, Avrupa’nın en güçlü imparatorları tarafından desteklenen Roma’daki Katolik Kilisesi’nin otoritesini tanımakta tereddüt ediyordu. O zamanlar Şarlman (Charlemagne), Roma imparatoruydu ve Offa’yı hedeflerine ulaşmak için bir hizmetkar olarak görüyordu.
Şarlman, Offa’nın tereddüt etmesi ve Katolik Kilisesi’ni tanımaması nedeniyle onu cezalandırdı ve İngiliz tüccarların Fransa’ya girmesini engelledi. Buda Offa’nın Papa’nın etkisini kabul etmeye ve İngiltere Kilisesi üzerindeki hakimiyetini artırmaya zorladı.
O döneme ait dinarların üzerinde ve kenarlarında “Muhammed Resulullah” ve madeni paranın ortasında ise “Lailahe İllallah Vahdehu La Şerike Leh” ibaresi yer alıyor.
Ancak madeni paranın arka yüzünde ve kenarında “Bismillahirrahmanirrahim; bu dinar 157 yılında basılmıştır” ibaresi, ortasında ise “Muhammed Resulullah” yazısı ve kralın adı Offa Rex yazmaktadır.
Bu dinar ilk kez Roma müzayedesinde teklif edildi ve muhtemelen Papa I. Adrian’ın yıllık hediyesinin veya haraçının bir parçasıydı. Çünkü Offa, Papa’ya her yıl 365 altın gönderme sözü vermişti.
O dönemde Şarlman, Harun Reşid döneminde Abbasi halifeleriyle ilişkilerini güçlendiren ilk kişiler arasında yer almıştı. Offa Müslümanlarla ticareti harekete geçirmek amacıyla avantajlar elde etmeye çalışmış ve İslam ülkelerinin haç resmi bulunan paraları kabul etmediği için Avrupa paralarının İslam dünyasında kabul edilmesinin önünü açmıştır.
İslami usulle basılan bu altın dinarlar bir değer ölçüsü olduğu için 8. yüzyılın sonlarında “Mankuş” (kabartmalı) olarak bilinen bu İslam dinarı, Akdeniz ülkelerinde büyük üne kavuşmuştu. Dolayısıyla herkes bu yöntemi uyguladı ve bu dinar uluslararası resmi işlemlerin bir parçası haline geldi.
4267166