Ciltleme; katlanmış kağıt tabakalarının formalar halinde toplanarak kitap, dergi, broşür gibi basılı malzemelere dönüştürülmesi işlemidir.
Kitap kapağı ince veya kalın olabilir. Kalın kapaklar kartondan yapılır ve kumaş, deri, deri benzeri plastik veya bu malzemelerin bir kombinasyonu ile kaplanır.
Geçmişte Verrâkların icra ettiği mesleğe de virâka denirdi. Ortaçağ İslam dünyasında kitap istinsahıyla uğraşan, kitap ve kitap yazımıyla ilgili malzemeler satan, cilt yapan meslek mensuplarına verilen bir isimdir.
Al Youm Al Saba internet sitesi Kur’an ve eski kitapların ciltlenmesi işiyle uğraşan eski sahaflardan birinin mesleki hayatı ele aldı.
Mısır’da elle kitap ciltleme işi, teknolojinin hızla gelişmesinin gölgesinde, hem yeni matbaa makineleri hem de Mısırlıların eski kitap ciltleme konusuna ilgisizliği nedeniyle eski ihtişamını kaybetti.
Mısır’ın güneyinde yer alan Kana şehrinde, Seyyid Abdul Rahim Nureddin Kana Camii yakınındaki küçük bir dükkanda, hâlâ geçmişin kokusunun hissedildiği bir sahaf dükkanı bulunmaktadır.
Bu dükkanda Kur’an, incil ve doktora tezleri eski yöntemlerle ciltlenmektedir. Aynı halde müşterilerin sipariş ettiği her şey elle basılmaktadır. 80 yıldan beri çalışan bu dükkanın sahibi Abdurrrahim Nureddin hala baba mesleğini sürdürmekte ve müşterilerin istediklerini kendi elleriyle güzelce basmaktadır. Kitaplara uyumlu deriler, cilt malzemeleri ve uygun yapıştırıcılar da kullanıyor.
Kana eyaletindeki emekli adam huzur ve sessizlik içinde bu mesleği devam ettiriyor. Abdul Rahim Nureddin ciltçiliği çocukluğundan beri kitap basımı işiyle uğraşan babasından öğrendiğini söylüyor. Babası, Kana’nın kendi adını taşıyan en eski matbaasının sahibiydi. Eğitimini tamamladıktan sonra Evkaf Nezaretinde çalışmış ancak ciltçiliğe olan tutkusundan dolayı bu işi yapmayı tercih etmiştir.
Kendini küçük dükkanına adayan adam ciltçiliği kitap basımından daha çok sevdiğini ve bunu bir meslekten ziyade bir nevi aşk olarak yaptığını kaydetti.
Nureddin ciltçiliği yeteneklerini geliştirmesini sağlayan bir sanat türü olarak tanımlıyor.
Ayrıca Kana şehrinde kendisinden başka hiçkimsenin bu işi yapmadığını dile getirdi.
Ciltlemede kullanılan en önemli malzemenin deri olduğunu ifade eden Nureddin, Mushafların onarımı ve ciltlenmesinin Şaban ve Ramazan ayı gibi dini günlerde arttığını belirtiyor.
Abdul Rahim Nureddin, matbaaların gelişip yaygınlaşmasından dolayı kendisini sadece ciltlemeyle sınırladığını ve Kahire’den aldığı derileri kullandığını sözlerine ekledi.
4270927