آیت‌الله سیدجمالالدین دین‌پرور:
پذیرش مسئولیت به مثابه پاسخگو بودن در برابر خداوند؛ رافع معضلات اخلاق حرفه‌ای
گروه اندیشه: آیت‌الله دین‌پرور معتقد است اگر کارمندان و مدیران ما به این ذهنیت برسند که پذیرش مسئولیت به مثابه پاسخگو بودن در برابر خداوند است بسیاری از بی‌اخلاقی‌های رایج در ادارات ما انجام نمی‌شود.
آیت‌الله سیدجمالالدین دین‌پرور مدیر بنیاد نهجالبلاغه، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، پیرامون بحث اخلاق حرفه‌ای در نهجالبلاغه گفت: امام علی(ع) همواره به حکمرانان توصیه می‌کردند که این مسئولیتی که پذیرفتید حرفه و شغل نیست بلکه یک مسئولیت الهی است؛ به نظر امام علی(ع) حکام در حکومت اسلامی کارشان تنها یک شغل نیست که برای منافع خود و خانواده‌شان تلاش کنند بلکه حکام حکومت اسلامی و کارگزاران آن برای مردم آمده‌اند و خود را باید وقف کار آنها کنند؛ بنابراین مسئولین و کارگزاران در حکومت اسلامی باید در خدمت مردم باشد.
وی در ادامه گفت: متاسفانه امروز این جمله «مشکل من نیست» در بین بسیاری از مدیران و کارکنان ادارات ما رایج و معمول شده است باید در پاسخ به این افراد بگویم بله درست است این مشکل مربوط به آن ارباب رجوع است ولی آن شخصی که پشت میز نشسته است در مقابل آن مشکل مسئولیت‌های دارد که سراغ شما آمده است.
مدیر بنیاد نهجالبلاغه اظهار کرد: پس اگر کارمندان و مدیران ما به این ذهنیت برسند که پذیرش مسئولیت به مثابه پاسخگو بودن در برابر خداوند است بسیاری از بی‌اخلاقی‌های رایج در ادارات ما انجام نمی‌شود. به نظر من اگر چنین تفکری نهادینه شود و ملکه ذهن کارمندان شود بسیاری از مشکلات اداری ما حل می‌شوند.
دین‌پرورگفت: دولت و مدیرانی که در سطح کلان برنامه‌ریزی می‌کنند باید در این زمینه سرمایه‌گذاری کند تا اخلاق حرفه‌ای در کارکنان ما نهادینه شود و این برنامه‌ریزی‌ها باید در آموزش‌های ضمن خدمت، نظارت‌های بعد از انجام کار متمرکز شود.
مدیر بنیاد نهج البلاغه اظهار کرد: اخلاق حرفه‌ای در کارمندان به این معناست که کارمندان به یک سری اصول اخلاقی پایبند باشند و دولت هم باید این زمینه‌سازی را فراهم کنند که کارمندان به خاطر انگیزه‌های درونی کار کنند نه به این خاطر که دوربین هست و بازرس می‌آید و آنها باید نسبت به بازرس پاسخگو باشند.
وی با اشاره به این مسئله که کار اساسی انگیزه درونی می‌خواهد گفت:وقتی انگیزه‌های درونی برای کارمندان ایجاد شود دیگر آن کارمند حتی نسبت به خودکار اداره نیز خود را مسئول نشان می‌دهد و بدون دلیل با خودکار اداره نمی‌نویسد.
دین‌پرور ریشه انگیزه درونی را در اعتقاد به معاد دانست و افزود: ممکن است کسی بسیار معتقد باشد و یک ساعت مانده به اذان به نمازخانه برود و دعا بخواند اما در اتاق او افراد بسیاری منتظر او باشند عبادات شخصی است و او می‌تواند عبادات خود را در خانه هم انجام بدهد اولویت کارمند و مدیر در محل کار رفع مشکلات مردم است حتی اگر درآمد او کم باشد و بالا دستی‌ها حقوق را ندهد نباید کار مردم کنار گذاشته شود.
دین‌پرور افزود: امام علی(ع) بارها در نهجالبلاغه می‌فرمایند« کارگزاران خود را از مراجعه کنندگان مخفی نکنید» و همیشه سر کار خود حاضر باشد. امام(ع) توضیح می‌دهند اگر خود را از مردم قایم کنید بخشی از مشکلات شما از همین جا آغاز می‌شود و بسیاری از تنگناهای جامعه از همین جا به وجود می‌آید از همین جاست که می‌فرمایند« اگر خود را مخفی کردی تنگنا به‌وجود می‌آیند؛ اگراز مردم فاصله نگیرید و به سخنان آنها گوش بدهید راحت‌تر راهکار پیدا می‌کنید و مشکلات شما روزافزون نمی‌شود. اگر کارگزاری خود را از مردم دور کند آن شخص از علم و اطلاعات دیگران خود را محروم می‌کند و در نهایت حق با باطل در هم می‌آمیزد و باطل جایگزین حق می‌شود».
وی در آخر گفت: پس اعتقاد به خداوند تبعات بالای دارد ما بیشتر به کارمندان توصیه می‌کنیم و از عملکرد مدیران غافل می‌شویم ولی اینجا باید بگویم مدیران باید تلاش کنند مسائل را حل کنند و در سطح کلان برنامه‌ریزی کنند و با کارمندان خود در ارتباط مداوم باشند و بر عملکرد آنها نظارت داشته باشند.
وی در ادامه گفت: متاسفانه امروز این جمله «مشکل من نیست» در بین بسیاری از مدیران و کارکنان ادارات ما رایج و معمول شده است باید در پاسخ به این افراد بگویم بله درست است این مشکل مربوط به آن ارباب رجوع است ولی آن شخصی که پشت میز نشسته است در مقابل آن مشکل مسئولیت‌های دارد که سراغ شما آمده است.
مدیر بنیاد نهجالبلاغه اظهار کرد: پس اگر کارمندان و مدیران ما به این ذهنیت برسند که پذیرش مسئولیت به مثابه پاسخگو بودن در برابر خداوند است بسیاری از بی‌اخلاقی‌های رایج در ادارات ما انجام نمی‌شود. به نظر من اگر چنین تفکری نهادینه شود و ملکه ذهن کارمندان شود بسیاری از مشکلات اداری ما حل می‌شوند.
دین‌پرورگفت: دولت و مدیرانی که در سطح کلان برنامه‌ریزی می‌کنند باید در این زمینه سرمایه‌گذاری کند تا اخلاق حرفه‌ای در کارکنان ما نهادینه شود و این برنامه‌ریزی‌ها باید در آموزش‌های ضمن خدمت، نظارت‌های بعد از انجام کار متمرکز شود.
مدیر بنیاد نهج البلاغه اظهار کرد: اخلاق حرفه‌ای در کارمندان به این معناست که کارمندان به یک سری اصول اخلاقی پایبند باشند و دولت هم باید این زمینه‌سازی را فراهم کنند که کارمندان به خاطر انگیزه‌های درونی کار کنند نه به این خاطر که دوربین هست و بازرس می‌آید و آنها باید نسبت به بازرس پاسخگو باشند.
وی با اشاره به این مسئله که کار اساسی انگیزه درونی می‌خواهد گفت:وقتی انگیزه‌های درونی برای کارمندان ایجاد شود دیگر آن کارمند حتی نسبت به خودکار اداره نیز خود را مسئول نشان می‌دهد و بدون دلیل با خودکار اداره نمی‌نویسد.
دین‌پرور ریشه انگیزه درونی را در اعتقاد به معاد دانست و افزود: ممکن است کسی بسیار معتقد باشد و یک ساعت مانده به اذان به نمازخانه برود و دعا بخواند اما در اتاق او افراد بسیاری منتظر او باشند عبادات شخصی است و او می‌تواند عبادات خود را در خانه هم انجام بدهد اولویت کارمند و مدیر در محل کار رفع مشکلات مردم است حتی اگر درآمد او کم باشد و بالا دستی‌ها حقوق را ندهد نباید کار مردم کنار گذاشته شود.
دین‌پرور افزود: امام علی(ع) بارها در نهجالبلاغه می‌فرمایند« کارگزاران خود را از مراجعه کنندگان مخفی نکنید» و همیشه سر کار خود حاضر باشد. امام(ع) توضیح می‌دهند اگر خود را از مردم قایم کنید بخشی از مشکلات شما از همین جا آغاز می‌شود و بسیاری از تنگناهای جامعه از همین جا به وجود می‌آید از همین جاست که می‌فرمایند« اگر خود را مخفی کردی تنگنا به‌وجود می‌آیند؛ اگراز مردم فاصله نگیرید و به سخنان آنها گوش بدهید راحت‌تر راهکار پیدا می‌کنید و مشکلات شما روزافزون نمی‌شود. اگر کارگزاری خود را از مردم دور کند آن شخص از علم و اطلاعات دیگران خود را محروم می‌کند و در نهایت حق با باطل در هم می‌آمیزد و باطل جایگزین حق می‌شود».
وی در آخر گفت: پس اعتقاد به خداوند تبعات بالای دارد ما بیشتر به کارمندان توصیه می‌کنیم و از عملکرد مدیران غافل می‌شویم ولی اینجا باید بگویم مدیران باید تلاش کنند مسائل را حل کنند و در سطح کلان برنامه‌ریزی کنند و با کارمندان خود در ارتباط مداوم باشند و بر عملکرد آنها نظارت داشته باشند.
