به مناسبت روز بزرگداشت علامه امینی؛
مروری بر آثار قرآنی صاحب «الغدیر»
گروه اندیشه: علامه امینی صاحب «الغدیر» است که در آن تلاش کرده حجیت امام علی(ع) را با استفاده از منابع حدیثی اهل سنت اثبات کند. صاحب الغدیر به قرآن نیز توجه جدی داشته و آثار قرآنی نیز دارد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، علامه شیخ عبدالحسین امینی، فرزند میرزا احمد امینی در 1320 هجری قمری در شهر تبریز به دنیا آمد. وی پس از تحصیل در حوزه نجف و نگاشتن آثار عمده بسیار در سن 68 سالگی دار فانی را وداع گفت. مهم‌ترین اثر این علامه شهیر «الغدیر» است.
اثر معروف «الغدیر» با نام اصلی «الغدیر فی الکتابِ والسُنَّةِ و الاَدَب» از وی به یادگار مانده است که در این کتاب وی تلاش کرده تا غدیر را در قرآن و احادیث نبوی جست‌‍وجو و صحت آن را با استفاده از احادیث اهل سنت مبرهن کند. علامه امینی برای نگاشتن این اثر در حدود 10 هزار جلد کتاب مطالعه کرده است.
علامه جعفری درباره الغدیر می‌گوید: کتاب الغدیر از آثارِ ارزنده‌ای است که مورد قضاوت‌ها و اظهارنظرهای مختلف قرار می‌گیرد. با نظر به موضوع‌ها و محتوای این کتاب و آرای صاحب‌نظرانِ آگاه، دو موضوع در این اثر روشن است، یکی، عظمتِ کوششی است که در الغدیر صورت گرفته، به گونه‌ای که می‌توان گفت مراجعه به آن همه مدارک و تنظیم آنها برای تهیه چنین اثری، کاری فوق‌العاده و در عالَم تحقیق و تتبّع، کم‌نظیر است. دوم، ایمان و خلوص نیت علامه امینی درباره روشن شدن یکی از ارکان اساسی ایدئولوژی اسلامی است که هر مطالعه کننده هشیاری به این نکته پی می‌‌برد.
علامه امینی غدیر را واقعه‌ای تاریخی نمی‌دانست، بلکه معتقد بود امت اسلام با زوال دولت ۶۲۳ ساله عثمانی و تجربه‌های تلخ بسیار بهتر است به اصل بنیادی غدیر باز گشته و نظام مدینه فاضله اسلامی را بر این مبنا که مورد سفارش پیامبر نیز بوده، تجربه کند.
آثار قرآنی صاحب الغدیر
هر چند علامه امینی به خاطر «الغدیر» مشهور شده که در این کتاب نیز تلاش کرده است تا نظرات قرآنی اهل سنت را انعکاس دهد، اما گذشته از اثر جاویدان خویش، آثار قرآنی دیگری نیز دارد.
«تفسیر فاتحة الکتاب» یکی از این آثار است. این کتاب دو فصل دارد که در فصل اول به تفسیر سوره پرداخته و در فصل دوم در تحلیل سوره و بیان ظرایف آن و توضیح توحید، قضاء و قدر و جبر و تفویض پرداخته و از احادیث رسول اکرم(ع) و اهل بیت عصمت و طهارت(ع) نیز استفاده شده است.
صاحب الغدیر در کتاب «المقاصد العلیّه فی المطالب السنیّة» در حول آیات 11 سوره غافر، 180 اعراف، 172 اعراف و 7 واقعه به ذکر بحث‌ها و تحلیل‌های تفسیری می‌پردازد.
علامه امینی تلاش کرده است تا در کتاب «العترة الطاهرة فی الکتاب العزیز - او - الآیات النازلة فی العترة الطاهرة» نظرات علمای تفسیری و کلامی را درباره آیاتی که درباره شأن اهل بیت(ع) مطرح شده است گرد‌آوری کند. این اثر بعداً به الغدیر منتقل شده است.
قهوه‌چیان
اثر معروف «الغدیر» با نام اصلی «الغدیر فی الکتابِ والسُنَّةِ و الاَدَب» از وی به یادگار مانده است که در این کتاب وی تلاش کرده تا غدیر را در قرآن و احادیث نبوی جست‌‍وجو و صحت آن را با استفاده از احادیث اهل سنت مبرهن کند. علامه امینی برای نگاشتن این اثر در حدود 10 هزار جلد کتاب مطالعه کرده است.
علامه جعفری درباره الغدیر می‌گوید: کتاب الغدیر از آثارِ ارزنده‌ای است که مورد قضاوت‌ها و اظهارنظرهای مختلف قرار می‌گیرد. با نظر به موضوع‌ها و محتوای این کتاب و آرای صاحب‌نظرانِ آگاه، دو موضوع در این اثر روشن است، یکی، عظمتِ کوششی است که در الغدیر صورت گرفته، به گونه‌ای که می‌توان گفت مراجعه به آن همه مدارک و تنظیم آنها برای تهیه چنین اثری، کاری فوق‌العاده و در عالَم تحقیق و تتبّع، کم‌نظیر است. دوم، ایمان و خلوص نیت علامه امینی درباره روشن شدن یکی از ارکان اساسی ایدئولوژی اسلامی است که هر مطالعه کننده هشیاری به این نکته پی می‌‌برد.
علامه امینی غدیر را واقعه‌ای تاریخی نمی‌دانست، بلکه معتقد بود امت اسلام با زوال دولت ۶۲۳ ساله عثمانی و تجربه‌های تلخ بسیار بهتر است به اصل بنیادی غدیر باز گشته و نظام مدینه فاضله اسلامی را بر این مبنا که مورد سفارش پیامبر نیز بوده، تجربه کند.
آثار قرآنی صاحب الغدیر
هر چند علامه امینی به خاطر «الغدیر» مشهور شده که در این کتاب نیز تلاش کرده است تا نظرات قرآنی اهل سنت را انعکاس دهد، اما گذشته از اثر جاویدان خویش، آثار قرآنی دیگری نیز دارد.
«تفسیر فاتحة الکتاب» یکی از این آثار است. این کتاب دو فصل دارد که در فصل اول به تفسیر سوره پرداخته و در فصل دوم در تحلیل سوره و بیان ظرایف آن و توضیح توحید، قضاء و قدر و جبر و تفویض پرداخته و از احادیث رسول اکرم(ع) و اهل بیت عصمت و طهارت(ع) نیز استفاده شده است.
صاحب الغدیر در کتاب «المقاصد العلیّه فی المطالب السنیّة» در حول آیات 11 سوره غافر، 180 اعراف، 172 اعراف و 7 واقعه به ذکر بحث‌ها و تحلیل‌های تفسیری می‌پردازد.
علامه امینی تلاش کرده است تا در کتاب «العترة الطاهرة فی الکتاب العزیز - او - الآیات النازلة فی العترة الطاهرة» نظرات علمای تفسیری و کلامی را درباره آیاتی که درباره شأن اهل بیت(ع) مطرح شده است گرد‌آوری کند. این اثر بعداً به الغدیر منتقل شده است.
قهوه‌چیان
