پسر منشاوی و آموخته‌های مکتب پدر/ خاطره‌ کرمانشاه را فراموش نمی‌کنم + عکس

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نام منشاوی خلاصه‌ای از تاریخ خانواده‌ای است که قرآن در رگ‌های آنها جریان داشته و منزل آنها در دوران طلایی تلاوت یکی از مشهورترین منازل تلاوت قرآن در مصر بوده است. این شهرت از شیخ «صدیق منشاوی» و برادر او احمد آغاز شده و تا شیخ «محمد صدیق منشاوی» و برادران او احمد و محمود ادامه دارد.
«شیخ صدیق منشاوی» قاری عارفی است که به تقوای الهی شهره است. قاری‌ که هرگز برای تلاوت‌های خود مزدی طلب نکرد. تنها در خانه چنین پدری می‌تواند قاریان بزرگی چون شیخ  «محمد صدیق منشاوی» که او را «شهیدالقراء» نامیدند و «شیخ محمود منشاوی» که  همچنان قرائت محزون وی زینت بخش محافل دوستداران قرآن است، رشد یابند.
«شیخ محمود صدیق منشاوی» در سال 1943 ميلادي در شهر منشاة مصر به دنیا آمد و در خانه پدری که خود از اساتيد قرائت قرآن در دانشگاه الازهر و آشنا با ديگر علوم اسلامي بود، بزرگ شد. تحصیل در الازهر، همنشینی با اساتید بزرگی چون عبدالباسط و غلوش در بسیاری از سفرهای اروپایی، آفریقایی و آسیایی، آشنایی با قرائت‌های مختلف و مهارت در موسیقی قرآن، مقامات و نغمه‌های قرآنی از ویژگی‌های این استاد کم نظیر تلاوت است.  
« صدیق محمود صدیق منشاوی» فرزند «شیخ محمود صدیق» ثمره‌ای دیگر از شجره خاندان منشاوی است که پدرش او را هم‌نام پدر خود صدیق نام نهاد تا شاید ادامه‌دهنده مکتب قرائت در خانواده باشد.  
پایگاه خبری الیوم السابع با «صدیق محمود صدیق منشاوی» که جا پای پدر نهاده و از قاریان مشهور مصری است به گفت‌وگو نشسته که متن این گفت‌و‌گو به شرح زیر است:
ابتدا چه زمانی و با کمک چه کسی قرآن را حفظ کردید؟
من در دوران دبستان حفظ قرآن را تمام کردم. پدرم شیوخی را به منزل ما در قاهره و بعد در سوهاج دعوت می‎‌کرد و ما با کمک آنها قرآن را حفظ می‌کردیم. آنها بدون هیچ مزدی و تنها به دلیل این که خانواده ما را دوست داشتند به منزل ما می‌آمدند و امیدوار بودند یکی از ما بتواند این رسالت را به پایان برساند. پدرم در منزل ما قانون گذاشته بود که هر بچه‌ای بخواهد بازی کند قبل از آن باید هر مقدار که می‌تواند، قرآن گوش دهد.
چه زمانی خودت یا پدرت متوجه استعدادت در تلاوت قرآن شدید؟
من از سن 6 سالگی مشتاق بودم در مراسم قرائت قرآن شرکت کرده و به تلاوت‌های پدرم گوش دهم. بعد از دوره دبستان گوش‌هایم سنگین شد و کیفیت تلاوت را متوجه نمی‌شدم. بعد از این که کمی بزرگ‌تر شدم، علوم قرآن کریم و قرائات هفتگانه را از شیخ «احمد محمد حافظ» یکی از شیوخ قاهره آموختم.
چرا به مرکز آموزش قرائات مصر نرفتید؟
احساس کردم در این مراکز تنها به آموزش به شکل آکادمیک و دانشگاهی اکتفا می‌شود و دانشجویان تنها برای اخذ مدرک تلاش می‌کنند. اما من می‌خواستم قرآن را به صورت شفاهی حفظ کنم. به همین دلیل  گواهی قرائات هفتگانه را از شیخ «سید الخلفی» گرفتم. پدرم در کنار من می‌نشست و با هم قرآن می‌خواندیم و توصیه‌های لازم را در ارتباط با تلاوت به من می‌گفت و از من می‌خواست تا آنجا که می‌توانم از این توصیه‌ها بهره‌مند شوم.
نخستین باری که در برابر جمع تلاوت کردید چه زمانی بود؟
نخستین تلاوت من در شهر «النواهض» از توابع استان «قنا»ی مصر در سن یازده سالگی بود. از پدرم خواسته شد که اجازه دهد من تلاوت کنم، اما او نپذیرفت. ناگهان دیدم مردم مرا به زور به سوی سکوی تلاوت بردند. در آن روز به من 20 پوند(واحد پول مصر) دادند این درحالی بود که هزینه‌های روزمره من در آن ماه تنها 3 پوند بود، بنابراین پول زیادی گرفته بودم، من هرگز آن زمان را فراموش نمی‌کنم زیرا با آن که تلاوت من خیلی خوب نبود اما تشویق مردم مرا به تلاوت علاقمندتر کرد و از آن به بعد در مساجد سوهاج تلاوت می‌کردم تا این که به حضور در مقابل جمع عادت کردم و به نظر من 90 درصد موفقیت یک قاری به تلاوت در مقابل مردم بستگی دارد.
همچنین علاقه مردم به خانواده و اشتیاق آنها به شیخ محمد منشاوی(عمویم) و پدرم شیخ محمود مرا بیشتر به این کار تشویق می‌کرد. باید اعتراف کنم که من راهی را یافته بودم که با گل فرش شده بود و اگر از این اشتیاق استفاده نمی‌کردم، ضرر می‌کردم.
نخستین دعوت رسمی از شما برای تلاوت چه زمانی بود؟
در ابتدا بیشتر دعوت‌ها به خاطر عشق به پدرم بود و مردم از او می‌خواستند من را نیز به همراه خود ببرد. اما نخستین دعوت رسمی در شهر سوهاج و زمانی بود که من 13 سال داشتم.
آیا برای تلاوت به خارج از مصر نیز دعوت شده‌اید؟
من به بیشتر کشورها دعوت شده‌ام که نخستین آنها در سال 1998 به ایران بود بعد از آن به ترکیه، کشورهای آسیای شرقی، امارات، مراکش، الجزایر، آلمان، سوئد و دانمارک سفر کردم. تاکنون هفت بار به ایران سفر کرده‌ام.
از مکتب پدر چه آموخته‌اید؟
نخستین چیزی که من از پدرم آموختم تواضع بود. او دائما به من نسبت به حس بیزاری و دوری از مردم هشدار می‌داد و از من می‌خواست به آنها هر طور که باشند، احترام بگذارم. از او آموختم که صدای خود را مواظبت کنم تا همواره در خدمت من باشد. پدرم دائما به من می‌گفت: اگر قاری قرآن به آنچه می‌خواند، عمل نکند، درست نیست، قرآن تلاوت کند و قاری باشد؛ زیرا آنچه از دل بر می‌آید لاجرم بر دل می‌نشیند.
شما دبیر صندوق اتحادیه قاریان مصر هستید، در ارتباط با این اتحادیه و نقش آن بگویید.
من  5 سال عضو شورای قاریان بودم اکنون نیز دبیر صندوق این اتحادیه هستم. در حقیقت این اتحادیه  8 هزار مشترک دارد؛ اما متاسفانه کسانی که در طول 5 سال حق اشتراک خود را نپردازند از این اتحادیه اخراج می‌شوند. این قانون شورای اتحادیه قاریان است است. و هر کس در پرداخت حق اشتراک یک سال خود تاخیر کند، جریمه می شود.
ما تلاش می کنیم وضعیت اتحادیه را بهتر کنیم به ویژه آن که امکانات این اتحادیه ضعیف است. قوانین جدیدی را برای این شورا آماده کرده‌ایم که مهم‌ترین مفاد آن بهبود وضعیت معیشت قاریان است.
آیا به عنوان قاری رادیو مصر انتخاب شده‌اید؟
من از سال 1998 برای رادیو آزمون می‌دادم، رفتم اما دعوت نمی‌شدم.این مسئله مرا ناراحت نمی‌کرد و صبر می‌کردم چون می‌دانستم این مسئله خواست خداوند است. من مشتاق ورود به رادیو بودم زیرا می خواستم این گونه رسالت خود را در رساندن پیام قرآن کریم به گوش تعداد بیشتری از شنوندگان انجام دهم تا این که در اواخر سال 2013 توانستم وارد رادیو شوم و ضبط تلاوت رادیویی را به زودی آغاز می‌کنم.
از خاطره‌های فراموش‌نشدنی در جمع مردم بگویید؟
 در شهر کرمانشاه در ایران با این صحنه غیر منتظره رو به رو شدم که مردم ایستاده به قرائت قرآن گوش می‌دهند. من حدود نیم ساعت صبر کردم تا آنها بنشینند. تا این که یکی از آنها نزد من آمد و از من خواست تلاوت خود را آغاز کنم. او به من گفت آنها تا پایان تلاوت نمی‌نشینند.
آیا به فرزندان خود قرآن آموزش می‌دهید؟
من 5 فرزند به نام‌های محمود، احمد، محمد، مریم و لیلی دارم که همه آنها قرآن حفظ می‌کنند. من نام شیوخ را بر پسرانم نهاده‌ام به این امید که یکی از آنها قاری قرآن شود.
به جز پدر و عمویتان صوت کدامیک از قاریان را دوست دارید؟
گوش دادن به صوت همه قاریان قرآن را دوست دارم؛ زیرا اگر از آنان چیزی نیاموزم دست کم می‌توانم از اشتباهاتشان چیزی یاد بگیرم. البته من شیفته مکاتب قرآنی قدیم مانند مکتب شیخ مصطفی اسماعیل، عبدالباسط، کامل یوسف البهتیمی، حمدی الزامل، شیخ محمد عمران، احمد ندا و شیخ علی محمود هستم.
توصیه‌تان به قاریان هم نسل‌تان چیست؟
به آن‌ها می‌گویم اگر می‌خواهند این راه را ادامه دهند و موفق باشند باید سبک خاصی داشته باشند، در مکتب خاصی در تلاوت سیر کنند؛ اما تقلید محض نداشته باشند؛ زیرا تقلید ماندگاری ندارد.
زهره نوری