سند؛ سرزمین قدیسین و صوفیان

به گزارش ایکنا؛ خانم «شبینه فراز» یکی از روزنامه‌نگاران ارشد پاکستان است. وی از ۱۵ سال گذشته در خصوص مسائل اجتماعی و محیط زیست مقاله می‌نویسد. شبینه فراز جوایز مختلفی را به خود اختصاص داده است. وی با برخی از نهادهای بین المللی هم همکاری کرده است.

وی در مطلبی با عنوان «تصوف یکی از راه‌های شکست تروریسم» که رایزنی فرهنگی ایران در پاکستان نسخه‌ای از آن را در اختیار ایکنا قرار داد، آورده: اخیرا فرصتی دست داد و در مراسمی که برای تجلیل از مولانا جلال‌الدین رومی و شاه عبدالطیف بتایی برگزار شده بود، شرکت کردم. در این برنامه که در محلی بنام استراحتگاه «مدن فقیر» در منطقه بَت شاه (ایالت سند) برگزارشده بود، نمونه عملی مدارای مذهبی و وحدت و برادری مشاهده و هم‌زمان، اشعار شاه عبداللطیف قرائت می‌شد و مراسم سنتی درویشان(سماع) منسوب به مولانا جلال‌الدین رومی نیز در حال اجرا بود.

آن روز مصادف با هفتصد و شصت و هفتمین سالگرد بزرگداشت مولانا بود. سرزمین سند سرزمین قدیسین و صوفیان است. در اینجا بسیاری از مردم و بزرگان، از جمله لعل شهباز قلندر، سچل سرمست و شاه عبداللطیف، اسلام را به شیوه خودشان تبلیغ و پیام محبت، مدارا و برادری را به مردم این دیار ابلاغ کردند.

امروزه نیز مقابر این بزرگان، محلی برای آرامش روحی و باطنی زائرانی است که به این مکان‌ها می‌آیند. البته، شاه عبدالطیف بتایی معرف و عامل هویت سرزمین سند است. این سرزمین پیام شاه عبداللطیف را چنان در خود جذب کرد که سند و شاه عبداللطیف به دو اسم یک چهره تبدیل ‌شده‌اند. این هم یک واقعیت است که بعد از حوادث یازدهم سپتامبر برخی از مردم جهان، اسلام را به تروریسم پیوند دادند، اما دیری نگذشت که این طرز تفکر محدود، از سوی اهالی علم و فرهنگ رد شد و تلاش برای جستجوی اسلام در شکل اصلی آن آغاز شد.

این تلاش، آنان را به درگاه‌‌های بزرگان دین کشاند و آنان شروع به درک پیام اولیاء خدا کردند. زیارتگاه‌‌های اولیای الهی در هر گوشه و کنار پاکستان پراکنده هستند. فلسفه همه این بزرگان مبنی بر محبت خدا و بندگان خداست. مردم از سرتاسر جهان برای آشنایی با اسلام متوجه این اماکن شده و در این درگاه‌‌ها حضور می‌یابند. بیشتر این افراد دانشجویان و پژوهشگران هستند. درگاه شاه عبداللطیف بتایی نیز چنین مرکزی است که از تمام نقاط جهان مورد توجه زائران و محققان قرار دارد. برای ارائه تسهیلات برای این‌گونه اشخاص، بنیاد شاه عبدالطیف روبروی درگاه یک استراحتگاه بنام «مدن فقیر» دایر کرده است. در واقع در آن روز مراسم افتتاحیه هم در این استراحتگاه برگزار شده بود و موسیقی و سماع از جمله برنامه‌‌های آن بود. استراحتگاه مدن فقیر با پشتیبانی مالی برنامه عمران سازمان ملل متحد و تلاش‌‌های ویژه «مسعود لوهار»، مدیر پروژه اداره مذکور در پاکستان و جناب سید وقار حسین شاه سجاده‌‌نشین درگاه شاه عبداللطیف بتایی احداث‌ شده است.

از زیارتگاه‌ها غافل نباشیم

وقار حسین شاه طی سخنرانی در این مراسم گفت: اکنون زمان آن فرارسیده است که فلسفه زیارتگاه‌‌ها به شکل بهتری پیش برده شود. ما صندوق‌‌های جمع‌آوری پول برای زیارتگاه‌ها را ایجاد کرده‌ایم اما از فلسفه این اماکن و تعالیم این بزرگان دین غافل مانده‌ایم. امروزه زیارتگاه‌‌ها توسط مافیای گدایان و معتادان اشغال ‌شده و مسئول این امر دولت است. من صریحا می‌گویم که امور غیراخلاقی در زیارتگاه‌‌های تحت اداره دولت رایج شده و این امر باعث شده است افراد تحصیل‌‌کرده و خانواده‌‌ها کمتر به این اماکن بیایند. اداره اوقاف که در سال ۱۹۵۸ میلادی تأسیس و از طرق مختلف تلاش شد تا نقش زیارتگاه‌‌ها به ‌عنوان اماکن تجمع مردم از بین برده شود. ملاها و مدارس دینی از ابتدا به میل آن‌‌ها عمل می کردند، اما زیارتگاه ‌ها تنها اماکنی بودند که خارج از حوزه دیکتاتوری دولتی و مظهر آرامش روحی برای زائران بوده‌اند. به عقیده وقار حسین شاه این زیارتگاه ‌ها بودند که محلی برای گرد هم آمدن مردم بوده و صد ها هزار نفر به این مکان‌ها می‌آمدند. دولت بیم آن را داشت که مبادا در این اماکن شورشی علیه آن‌ها ایجاد شود و به همین منظور با ایجاد اداره اوقاف در امور زیارتگاه ‌ها مداخله کرده و افرادی را بنام مدیران اوقاف به کار گماشتند که هدفی جز پول در آوردن نداشتند و برای‌‌ این منظور تمام اصول اخلاقی را زیر پا می‌گذاشتند و شصت سال است که همین وضعیت برقرار است.

وی افزود: ما دو راه داشتیم؛ یا باید علیه دولت مقاومت می‌کردیم و یا اینکه مریدان و زائران خود را منظم ساخته و به بهبود امور ادامه می‌دادیم. ما گزینه دوم را ترجیح دادیم. بنیاد شاه لطیف دایر شد و از طریق آن خدمات آمبولانس و کمپ رایگان پزشکی آغاز شده است. وزارت اوقاف همین خدمات را با دریافت پول ارائه می‌کرد و حتی برای کفشداری و سرویس بهداشتی هم پول می‌گرفت. در حالی‌که ما خدمات کفشداری را به ‌رایگان انجام می‌دهیم و هزینه‌های مربوطه را به وزارت اوقاف پرداخت می‌کنیم. همچنین ما شورای بین‌المللی مشایخ پاکستان را با حضور ۲۰۰ زیارتگاه تأسیس کرده‌ایم که ریاست آن را بنده به عهده دارم. ما تلاش کرده‌ایم که زیارتگاه ‌ها را یکپارچه سازیم تا بتوانیم پیام این مراکز را به روش‌‌های مؤثرتری ابلاغ کنیم.

وقار شاه با اشاره به مشکلات موجود می‌گوید که بزرگ‌‌ترین مشکل ما در این زمینه اخراج مافیای مواد مخدر از این زیارتگاه است، اما دولت به جای کمک در این مورد برای ما مشکلات ایجاد کرده و مقاومت خانواده‌‌های افراد مرتبط با این مافیا نیز دشواری‌هایی در این کار به وجود آورده است. به ‌هر حال ما بالاخره در پاک‌‌سازی زیارتگاه از مافیای مواد مخدر موفق شدیم و در این مورد پرونده ‌های دادگاهی علیه ما درج ‌شده که با آن مقابله می‌کنیم. هدف ما از احداث این استراحتگاه این بود که جای مناسبی برای اسکان و تغذیه زائران فراهم و همچنین فضای مناسبی برای محققان ایجاد شود. ما برای هماهنگی بین مذاهب، این استراحتگاه را با نام مدن فقیر نام‌گذاری کرده‌ایم. مدن فقیر یک مرید هندو مذهب شاه عبدالطیف بتایی و از افراد بسیار نزدیک به وی بود. ما با این نام‌گذاری عملا نشان دادیم که پیام زیارتگاه ‌ها بالاتر از رنگ و نژاد و مذهب و یک پیام انسانی است. در بخش عمده‌ای از شعر شاه عبداللطیف زن به ‌عنوان قهرمان مطرح ‌شده است. می‌توان گفت که شاه عبداللطیف سه قرن پیش از فلسفه امروزی حقوق و اختیارات زن سخن گفته است. وجود این داستان‌ها در شعر شاه عبداللطیف همچنین عظمت و جرأت و شهامت زن و نقش مهم زنان در زندگی مردان را بازگو می‌کند. استراحتگاه مدن فقیر دارای پنج اتاق است که با اسامی زنان قهرمان این داستان‌‌ها نام‌گذاری شده‌اند. در این استراحتگاه یک کتابخانه کامپیوتری جدید و یک آموزشگاه موسیقی نیز تأسیس خواهد شد که در آن آثار شاه عبداللطیف و اشعار او مورد تحقیق قرار خواهد گرفت. یک شعبه این مدرسه در نیویورک تأسیس خواهد شد. رئیس آموزشگاه، خانم  پی لنگ از  کشور تایوان خواهد بود که در حال حاضر مشغول گذراندن دوره دکتری از دانشگاه هاروارد است.

ارادت به قرآن

گفته می‌شود که شاه عبداللطیف انس خاصی با مولانا جلال‌الدین رومی داشت. پیر حسام‌الدین راشدی می‌نویسد که شاه عبداللطیف همواره قرآن شریف، بیان العارفین (ملفوظات شاه کریم پدر بزرگ شاه عبداللطیف) و مثنوی مولانا را همراه داشت. شاه لطیف این کتاب‌‌ها را دقیقا مطالعه کرده بود و به همین دلیل است که شعر او از انسانیت سخن می‌گوید. شاه عبداللطیف تپه‌‌های روستایی بنام بَت شاه را مسکن خود قرار داده بود.

وی تا چهار دهه در آنجا منازل سیر و سلوک را طی کرده و  سپس در همان خاک دفن شد و این مکان را به مرجع خلائق تبدیل کرد. شعر او در فضای این روستا چنان طنین‌‌انداز شده که امروز بَت شاه نیز مانند شعر او جهانی و متعلق به همه زمان‌ها است. شاه عبداللطیف برای سرزمین سند دعا می‌کرد که: پروردگارا، سند را همیشه  سرسبز و خوشحال نگهدار و همراه با آن تمام جهان را آباد نگهدار.

این دعا تمام پاکستان بلکه تمام جهان را در بر می‌گیرد. چرا که پیام اولیاء خدا شامل حال تمام جهان بشریت می‌شود. امروز ما نمی‌توانیم تروریسم را با توسل به اسلحه از بین ببریم و برای این مقصود، باید پیام صلح و دوستی بندگان برگزیده خدا را گسترش دهیم.

انتهای پیام