راهکارهای عمومی‌سازی و کاربست فرهنگ علوی در جامعه
گروه اندیشه ــ حجت‌الاسلام مسعودی ضمن برشماری ویژگی‌های جامعه علوی و مقایسه آن با جامعه کنونی، به راهکاری‌های عمومی‌سازی فرهنگ نهج‌البلاغه اشاره کرد و گفت: باید نهج‌البلاغه و سایر احادیث را در کنار قرآن و آموزه‌های وحیانی به کار گیریم و به کار بندیم؛ نه اینکه صرفا به برگزاری همایش و بزرگداشت بپردازیم.
حجت‌الاسلام عبدالهادی مسعودی، قائم مقام دانشگاه قرآن و حدیث در گفت‌وگو با ایکنا به بررسی راهکارهای توسعه فرهنگ علوی در جامعه پرداخت و ضمن اشاره به ظرفیت بالقوه تراث حدیثی شیعه عنوان کرد: واقعیت این است که وجود کتاب یک حرف است، مطالعه و کاربرد آن یک حرف دیگر است. بسیاری از خانواده‌های مذهبی کتاب نهج‌البلاغه را در منزل دارند؛ اما چند درصد آنها می‌توانند این کتاب را بخوانند، نه اینکه خوانده باشند؟ ما با زبان نهج‌البلاغه و مفاهیم آن بیگانه‌ایم. چه تعداد از این افرادی که می‌توانند نهج‌البلاغه را بخوانند آن را خوانده‌اند؟ چه تعداد از حوزویان و دانشگاهیان کتاب نهج‌البلاغه را از ابتدا تا انتها مطالعه کرده‌اند؟
وی با اشاره به ضرورت عمومی‌سازی فرهنگ مطالعه کتب حدیثی افزود: ما باید این فرهنگ را عمومی‌سازی کنیم. مقام معظم رهبری در پیام‌شان به مناسبت تأسیس موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث یکی از وظایف موسساتی مانند دارالحدیث را عمومی‌سازی فرهنگ حدیث عنوان کردند. واقعا در بدنه مدیریتی و تصمیم‌گیری کشور چه میزان مفاهیم نهج‌البلاغه مورد توجه قرار می‌گیرد؟ چند درصد از مدیران ما 10 جمله از نهج‌البلاغه را حفظ هستند؟
رئیس انجمن حدیث حوزه توضیح داد: ما فقط کتاب داریم و مدام به آن افتخار می‌کنیم. ما فقط ادعا کرده‌ایم که پیرو امام علی(ع) هستیم. چند درصد از ما این سخنان را مطالعه کرده‌اند و بدان عمل کرده‌اند؟ اگر هم عمل کرده‌اند چرا امر به معروف و نهی از منکر نمی‌کنند؟ یکی از عوامل انحطاط جامعه ترک امر به معروف و نهی از منکر است. اگر در جامعه‌ای گناه صورت بگیرد ولی عالمان و نیکان، افراد گناهکار را از این کار باز ندارند جامعه منحط می‌شود.
وی ضمن یادآوری تبعات غفلت از آموزه‌های قرآن و حدیث خاطر نشان کرد: سالیان سال است که مسئله ربا در نظام بانکداری وجود دارد و مراجع و روحانیان هم نسبت به آن اعتراض دارند. اما اینگونه نیست که همه جامعه به بانک‌ها حمله‌ور شوند و بگویند چرا ربا و سودهای کلان از مردم می‌گیرید. نتیجه آن هم کاهش ارزش پول ملی است. این نتیجه ربا است؛ چراکه خداوند می‌فرماید: «يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبَا؛ خدا از (بركت) ربا می‌كاهد» (بقره/276).
مدیر مسئول مجله تفسیر اهل بیت (ع) در ادامه اظهار کرد: الحمدلله ما در دانشکده مجازی دانشگاه قرآن و حدیث مدارس تابستانی نهج‌البلاغه گذاشته‌ایم. علاقه‌مندان می‌توانند مراجعه کنند و آموزش نهج‌البلاغه ببینند. شما ببینید چند درصد مردم در این دوره‌ها شرکت می‌کنند؟ حتی از میان حوزویان و دانشجویان الهیات چند درصد شرکت می‌کنند؟
وی گفت: اگر ما بخواهیم یک جامعه علوی داشته باشیم باید اخلاق، رفتار، سیاست‌ها و باورهای امام علی(ع) را بشناسیم. جشن گرفتن در عید غدیر خوب است، از تولی و تبری گفتن خوب است، اما در کنار آن باید دید سیاست امام علی(ع) چگونه بود؟ باید ببینیم ایشان با مخالفان خود چگونه برخورد می‌کردند. اگر بخواهیم از امام علی(ع) تبعیت کنیم اول باید ایشان را بشناسیم.
مسعودی در ادامه یادآور شد: جامعه علوی جامعه‌ای است که اگر خودروی یک راننده کامیون چپ کند همه بروند او را دلداری بدهند نه اینکه بار میوه‌اش را غارت کنند. جامعه علوی جامعه‌ای است که اگر کسی در میان آتش گرفتار شد همه به او کمک کنند نه اینکه بایستند و تماشا کنند یا فیلم بگیرند. جامعه علوی جامعه‌ای است که اگر رهبرشان گفت طلا و دلار ذخیره نکنید طلا و دلارهایشان را می‌فروشند. جامعه علوی جامعه‌ای است که فقر در آن معنا ندارد. جامعه علوی جامعه تنبلی نیست؛ جامعه اسراف نیست. چرا باید مصرف برق در کشور ما از تمام همسایگان‌مان و بسیاری کشورهای پیشرفته دنیا بیشتر باشد؟ چرا باید اینقدر دور ریز نان داشته باشیم. در جامعه علوی نان را دور نمی‌ریزند، نان اضافی را به فقیر می‌رسانند.
وی اضافه کرد: در جامعه علوی امام خودش نان خالی می‌خورد اما به مردم گوش شتر می‌خوراند. در جامعه علوی هر کسی به اندازه خودش احترام دارد. همان‌گونه که به نیروی نظامی اهمیت داده می‌شود به نیروی علمی و فرهنگی اهمیت داده می‌شود. اگر رهبران و مدیران یک منطقه ناصالح هستند باید تغییر کنند. امام علی(ع) از تمام استانداران و فرماندارانش حسابرسی می‌کرد. ایشان به اشعث بن قیس می‌فرماید: حکومت طعمه‌ای در دستان تو نیست. ما باید بیاموزیم اگر مسئولیتی به ما داده می‌شود خادم باشیم نه اینکه چپاول‌گر شویم. من نمی‌گویم جامعه ما اینگونه هست؛ بلکه می‌گوییم مراقب باشیم اینگونه نشویم. در هر صورت جامعه علوی جامعه‌ای بهره‌مند از عدالت و شایسته‌سالاری است و انصاف در آن حکم فرماست.
عضو هیئت مؤسس و امنای دارالحدیث خاطر نشان کرد: ما راهکارهای متعددی برای عمومی‌سازی فرهنگ نهج‌البلاغه در جامعه پیشرو داریم. از جمله اینکه ترجمه‌های روان ارائه بدهیم. متون ادبی از آن درست بکینم. دوره‌های تربیت مربی برگزار کنیم. آشنا ساختن مردم با فرهنگ علوی از طریق بسیاری از هنرهای نمایشی و غیر نمایشی را در دستور کار قرار دهیم. نهج‌البلاغه را در دانشگاه‌ها و ساخت علوم انسانی مانند مدیریت و سیاست دخالت بدهیم. باید نهج‌البلاغه و سایر احادیث را در کنار قرآن و آموزه‌های وحیانی به کار بگیریم و به کار ببندیم. اینکه فقط همایش و بزرگداشت برگزار کنیم کافی نیست.
گفت‌وگو از مصطفی شاکری
انتهای پیام
