احیاگری و انضمام عقل و عاطفه در اشک‌های حسینی
گروه حوزه‌های علمیه ــ قائم مقام دانشگاه قرآن و حدیث تاکید کرد: خاصیت گریه برای سیدالشهداء(ع)، احیاکنندگی، یادآوری و ضمیمه کردن بُعد عقلی با احساسی و گرایشی در انسان است.
حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالهادی مسعودی خمینی، قائم مقام دانشگاه قرآن و حدیث در گفت‌وگو با ایکنا؛ در پاسخ به سوالی در مورد فلسفه عزاداری و اشک ریختن برای امام حسین(ع) گفت: اساس شعائر چه عزاداری و چه اذان گفتن و سینه‌زنی برای یادآوری و تذکر است.
وی افزود: در جریان زندگی طبیعی و عادی زندگی، توجه ما به نیاز‌های اولیه یعنی خوراک، پوشاک، مسکن و روابط اجتماعی و ... است و اگر چیزی نسبت به مسائل معنوی و ماوراء مادی یادآور و متذکر برای انسان نباشد کم‌کم به فراموشی سپرده می‌شود.
مسعودی خمینی ادامه داد: اینکه هر روز اذان گفته شود، یادآوری و تذکر برای توحید و نبوت است و یا در طول سال به مناسبت شهادت ائمه(ع) و به‌ویژه در ایام عاشورا، عزاداری می‌کنیم برای یادآوری بحث امامت و ولایت است تا انسان اصول دین و مذهب را فراموش نکند.
قائم مقام دانشگاه قرآن و حدیث با بیان اینکه فلسفه اصلی شعائر، تذکر و یادآوری است تصریح کرد: یکی از این شعائر برای یادآوری حماسه عاشورا، ذکر مصیبت این خاندان در طول قرون و سال‌ها است.
مسعودی خمینی تصریح کرد: خیلی از چیز‌ها هنگامی که نیستند برای ما جلب توجه دارد؛ مثلا در ساعت یازده صبح ممکن است چندان متوجه خورشید نباشیم، ولی اگر ۵ روز مداوم باران بیاید و هوا سرد باشد، حضور خورشید درخور توجه خواهد شد؛ قیام عاشورا هم همین حیثیت را دارد؛ یعنی اگر در تاریخ هیچ کسی از اهداف قیام عاشورا و انگیزه امام حسین(ع) و خروج آن امام(ع) در برابر ظلم و جنایت امویان سخنی نمی‌گفت: چه کسی امروز این ماجرا برایش جلب توجه داشت.
این محقق و پژوهشگر قرآنی افزود: چند درصد افراد دنبال مطالعه کتب تاریخی و حتی مطالعه مطالبی در این باره در فضای مجازی می‌روند، ولی اگر چیزی در قالب مراسم عزا و اشک و ماتم در فضای اجتماعی دست به دست و منتقل شود فراموش نخواهد شد؛ بنابراین هدف اصلی امام و عقیده تسلیم نشدن در برابر ظلم و ستم یادآوری خواهد شد.
وی با بیان اینکه آگاهی‌بخشی به امت یکی از اهداف عاشورا است، اظهار کرد: اینکه مردم بفهمند چه چیزی تزویر و چه چیزی بدعت و یا حقیقت است از مصادیق بارز آگاهی‌بخشی است، البته اگر گریه هم به آن اضافه شود همسویی و همراهی بینش و گرایش یعنی عقل و آگاهی با قلب و روح ایجاد خواهد شد.
مسعودی خمینی با بیان اینکه گریه حرکت اجتماعی است و معمولا بر روابط میان فردی و اجتماعی مبتنی است، تصریح کرد: خاصیت گریه و عزاداری، احیاکنندگی و یادآوری و ضمیمه کردن بُعد عقلی با احساسی و گرایشی در انسان است.
قائم مقام دانشگاه قرآن و حدیث در پاسخ به این سؤال که چگونه باید عزاداری کنیم تا کارکرد اجتماعی مطلوبی داشته باشد، عنوان کرد: ما می‌توانیم هر کدام در منزل خودمان و تنها و با خانواده عزاداری کنیم و اشکی هم بریزیم، ولی خانواده یک جمعیت محدود است که اگر ضرب در اجتماع شود در این صورت فراگیری آن چند ده میلیونی خواهد شد، همانند یک اعتراض و راهپیمایی صدهزار نفری که صد هزار نفر از قلوب دیگران هم همراه آن است؛ وقتی یک دسته عزاداری هزار نفره در یک شهر حرکت کند چند ده هزار از قلوب هم همراه آن خواهد بود.
مسعودی خمینی در پاسخ به این سؤال که سخنرانان و مداحان چه باید‌ها و نباید‌هایی را باید در عزاداری رعایت کنند، بیان کرد: قیام امام حسین(ع) دو رو دارد؛ یکی مظلومیت و فشار‌هایی است که به خاندان اهل بیت(ع) و در شهادت و اسارت ایشان وارد شد که این مسائل حتما باید ذکر شود و گریه صورت بگیرد و حتی برخی روایات بر بکاء شدید و حزن تاکید دارند، اما روی دیگر سکه تبیین قهرمانانه حماسه عاشورا است.
این قرآن‌پژوه تصریح کرد: روح حماسی و جوانمردانه امام حسین(ع) و اهل‌بیت(ع) باید در جوانان و متن جامعه امروز ما دمیده شود؛ باید برای مردم توضیح دهیم که چرا امام حسین(ع) حاضر شد کشته شود و همه اهل بیت(ع) ایشان هم همراه با امام به شهادت برسند و زنان و دخترانشان به اسارت بروند، ولی حاضر نشد زیر بار ذلت و خواری و تسلیم شدن در برابر دشمن برود.
وی افزود: باید این رفتار امام(ع) را به عنوان الگو برای جامعه امروز تبیین کنیم و بدانیم گرانی‌ها و تحریم‌ها و محاصره دشمنان و همه این سختی‌ها بالاتر از اسارت و شهادت خاندان اهل بیت(ع) نیست؛ بنابراین از این الگوی رفتاری باید بهره ببریم و تسلیم ظلم نشویم.
مسعودی خمینی با بیان اینکه معاهده و مذاکره بحث دیگری است و در جای خود ایرادی ندارد، ولی نباید رفتار ما منجر به ذلت و خواری شود، تاکید کرد: بنابراین واعظان و مداحان باید این دو روی سکه را مانند خوف و رجا برای مردم بیان کنند؛ یعنی نه آنچنان به مردم وعده و وعید بهشت رفتن بدهیم که تصور کنند با هر رفتار و گفتاری بهشت در انتظار آنان است و نه‌چندان آنان را نومید کنیم که دلسرد و مایوس شوند؛ یعنی هم بعد حماسه‌ای و هم بُعد احساسی و عاطفی آن را تبیین کنند.
انتهای پیام
