به گزارش خبرنگار ایکنا؛ نشست تحلیل و بررسی عملکرد نمایندگان کشورمان در مسابقات بینالمللی قرآن سال 98 ایران و مالزی روز 10 اردیبهشتماه در سالن جلسات خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) و با حضور احمد ابوالقاسمی، قاری و مدرس بینالمللی، مهدی غلامنژاد، نماینده کشورمان در سیوششمین دوره مسابقات بینالمللی قرآن ایران، هادی موحدامین، نماینده ایران در شصتویکمین دوره مسابقات بینالمللی قرآن کشور مالزی، هادی رحیمی، استاد راهنمای نماینده ایران در مسابقات مالزی، حجتالاسلام والمسلمین علی مقنی، رئیس بنیاد مسابقات قرآن سازمان اوقاف و امور خیریه و محمدتقی میرزاجانی، مسئول دبیرخانه کمیته اعزام و دعوت از قاریان برگزار شد.
در این نشست ابتدا عملکرد نماینده کشورمان در رشته تلاوت سی و ششمین دوره مسابقات قرآن ایران مورد بررسی قرار گرفت. در این بخش مهدی غلامنژاد، که رتبه دوم این دوره را دریافت کرد، به ارائه تحلیلی از عملکرد خود پرداخت که به شرح زیر است:
مهدی غلامنژاد: در زمینه برگزاری مسابقات، نقص خاصی مشاهده نکردم. پیشنهادی که برای برگزاری بهتر مسابقات در ادوار آینده دارم این است که میتوان دو مرحله مسابقات را در یک مرحله خلاصه کرد. این کار برای کم کردن استرس میتواند بسیار کمککننده باشد.
در بحث نتایج، باید بگویم که قبول دارم صدای آمادهای در روز مسابقات نداشتم و هر نمرهای در این بخش دریافت کردم، بدون هیچ حرف و حدیثی قبول دارم، اما در زمینه لحن، تجوید و وقف و ابتدا حرف دارم. با توجه به مشورتی که با اکثر استادان مطرح کشور داشتم، مطمئن هستم نمرات جای بررسی دارد، به ویژه در زمینه وقف و ابتدا. در همین بخش در فینال 75 صدم از من کم شد، اما طبق آئیننامه نیمنمره کم میشد. لذا تا حدی در اینجا اعتراض را وارد میدانم.
اگر اعتراضی دارم به این منظور نیست که کسی معنای منفی از آن برداشت کند، اما اگر این حرفها را نزنم در آینده شاید خودم را سرزنش کنم که چرا این حرفها را نزدهام، حالا دوستان میتوانند این اعتراضات را بپذیرند یا نپذیرند.
بیشتر اعتراض من به نمره قاری اندونزیایی است. این قاری در بحث مکثها عملکرد خوبی نداشت و مکثهای بسیار طولانی که در کل تلاوت داشت، باید نمره بیشتری از این شرکتکننده کم میشد. برای بسیاری از کارشناسان از نظر آئیننامهای قابل اثبات است که از ایشان باید نمره بیشتری کسر میشد. بنابراین به اعتقاد من جای بررسی مجدد این تلاوت وجود دارد.
از لحاظ تجوید نیز به هر کدام از استادان کشور که سابقه داوری مسابقات بینالمللی ایران را دارند برای بازبینی تلاوتها مراجعه کردم، بسیاری از آنها سه نمره بیشتر از قاری اندونزیایی به من دادند. به ویژه در بخش فصاحت که نمره من و نماینده اندونزی یکی شده است. این نیز جای بحث دارد و واقعاً ای کاش بیشتر به آن پرداخته شود و حساسیت من بیشتر بر روی این موضوع است.
در مسابقات مطرحی همچون مسابقات کویت، که بهترین رتبه نمایندگان ایران را تاکنون در این مسابقات به دست آوردهام، تجوید اولویت دارد. شيوخ عرب به خاطر تجوید خوبی که داشتم به من نمره دادند و اعلام کردند که اولین عجمی هستم که این قدر فصیح تلاوت میکنم، اما در مسابقات ایران متأسفانه این گونه نبود و انتظار میرود که حداقل یک بار بررسی شود. شاید این نظرات درست باشد.
در زمینه لحن نیز قاری اندونزی مقداری پراکندهخوانی داشت، خصوصاً در بحث توجه به معنا، که چهار نمره دارد، اعتراض داشتم، چرا که تلاوت نماینده اندونزی اصلاً با توجه به معنا نبود. تلاش کردم تا با توجه به معنی و تجوید تلاوت داشته باشم تا ناآماده بودن صوت را جبران کنم.
انتظار دارم همان طور که دوستان پیشنهاد دادند که مسابقات مالزی را بازداوری کنند، تلاوتهای مسابقات ایران نیز بازبینی شود. این مواردی که گفتم باید گفته شود و غیر از این هیچ منظور خاصی پشت این اعتراضات نیست و قصد زیر سؤال بردن زحمات، برنامهریزیها و هزینهها، که در سطح عالی بود، ندارم.
با توجه به اینکه سابقه داشته است که بعد از چند ماه، نتایج مسابقات ایران تغییر کند و دوستانی که از ایران رتبه دوم را کسب کردهاند، پس از بررسی و بعد از چندماه، نتایج تغییر کرده و اشتباه در نمرات محرز شده است و با توجه به اینکه، اختلاف من با نماینده اندونزی بسیار ناچیز است، امیدوارم این بازبینی انجام شود.
با وجود این به برگزارکنندگان مسابقات تبریک میگویم، چراکه نقص خاصی در مسابقات مشاهده نشد، خوشبختانه همه برنامهریزیها در حد مطلوبی بود و تشریفات و... در حد عالی بود. به لحاظ خدمات پشتیبانی نیز در حد مطلوبی بود، برگزارکنندگان مسابقات به من پیشنهاد استفاده از استاد راهنما را دادند، اما با توجه به اینکه در مسابقات زیادی حضور داشتهام، تمایلی نداشتم که استاد راهنما در نظر گرفته شود. با توجه به اینکه دسترسیهای لازم به استادان را داشتم، نیازی ندیدم که هزینه اضافهای به برگزارکنندگان مسابقات تحمیل شود.
ان شاءالله برای دورههای بعد جا دارد یک نفر مانند روانشناس در کنار متسابق به خصوص در روز تلاوت باشد، حتی اگر به اجبار هم باشد مفید خواهد بود؛ چرا که ممکن است شرکتکننده یک لحظه درگیر استرس شود و اینجاست که حضور آن شخص میتواند کمککننده باشد.
در بخش دیگری از این نشست حجتالاسلام والمسلمین علی مقنی، رئیس بنیاد مسابقات قرآن سازمان اوقاف و امور خیریه و دبیر ستاد سیوششمین دوره مسابقات، به برخی نقدهای مهدی غلامنژاد و این سؤال که آیا امکان بازبینی مجدد تلاوتها وجود دارد یا خیر پاسخ داد که به شرح زیر است:
حجتالاسلام والمسلمین مقنی: در مورد بررسی مجدد تلاوتها و نتایج باید بگویم آقای غلامنژاد اعتراضی را شب اعلام نتایج مطرح کردند و تلاوت اندونزی با حضور جمعی از هیئت داوران مورد بررسی قرار گرفت، آن هیئت پس از بررسی مجدد، به نتیجهای که اعلام شده بود رسید.
در مسابقات یک سیستم داوری داریم که ممکن است نقص داشته باشد و دارد. ادعای بینقص بودن هیئت داوران را نداریم، ممکن است داوران به ویژه خارجیها به آئیننامه اشراف نداشته باشند و نوع سلیقه آنها در نمره دادن متفاوت باشد، کما اینکه در برخی ادوار دیده شده که داوران خارجی به نماینده ایران نمره کامل را میدادند که البته امسال هر متسابق با یک کد شناسایی میشد و داوران از نام قاری مطلع نبودند. به اذعان داوران خارجی، کاملترین آئیننامه مسابقات قرآن مربوط به مسابقات ایران است و انصافاً هم بر روی این آئیننامه کار شده است، در حالی که برخی کشورها آئیننامه خاصی ندارند و همه موارد را در حد یک صفحه توضیح دادهاند.
نمرهای که نماینده ایران از هیئت داوران دریافت کرده، سایر شرکتکنندگان نیز از همین هیئت داوران و براساس نظر آنها نمره دریافت کرده و رتبهبندی شدهاند. با وجود این ما راه اعتراض را نبستهایم. از زمانی که اعتراض نماینده ایران دریافت شد، کمیته فنی سریع اقدام کرد و هر دو تلاوت ایران و اندونزی مجدد بازبینی شد، اما نتیجه تغییر کرد. اینکه در خارج از فضای هیئت داوران و کارشناسیهای بعد از مسابقات، نتایج متفاوت باشد، تا حدی طبیعی است. به هر حال در هیئت داوری تصمیمی گرفته میشود و در بررسیهای مجدد مسائل دیگر اتفاق میافتد. داوری در صحنه و آنلاین با داوری بعد از مسابقات با فراغ بال شرایط متفاوتی دارد.
در بحث خدمات و پشتیبانی نیز روز اول در هتل، خدمت دو نماینده ایران عرض کردم که اگر ما خیلی نمیتوانیم با شما همراه باشیم عذرخواهی میکنیم؛ چرا که برگزارکننده مسابقات هستیم و ممکن است در متسابقان دیگر شائبه ایجاد شود که برگزارکنندگان مراقبت ویژه از قاری و حافظ خودشان انجام میدهند. ما این مشکل را در مسابقات سراسری و در زمینه نمایندگان استانهای میزبان مسابقات نیز شاهد هستیم.
طی سال گذشته در دیداری که رئیس وقت سازمان اوقاف با متسابقان داشت، نماینده کشور ترکیه اعتراض کرد که در مسابقات ایران همیشه نماینده ایران یا یک فارسیزبان رتبه اول را کسب میکند. متأسفانه این نگاه وجود دارد و برای همین روز اول از دو نماینده کشورمان عذرخواهی کردیم که اگر زیاد به شما توجه نمیشود به این دلایل است. در کنار این به هر دو متسابق ایرانی اعلام کردیم که هر مشکل یا درخواستی وجود داشت، سریعاً به اطلاع برسانند. بنابراین این گونه نبود که به خاطر آن شائبهها نمایندگان کشورمان را رها کنیم.
ما در مسابقات ایران و مسابقات خارج از ایران برای نمایندگان کشورمان تفاوتی قائل نیستیم و این بنا را داشته و داریم که همراه با نمایندگان کشورمان در مسابقات بینالمللی استاد راهنما اعزام کنیم، حتی اگر مسابقات بینالمللی ایران باشد. با وجود این برخی کشورها اجازه چنین کاری را نمیدهند. در زمینه استاد همراه و راهنما میتوان به گونهای برنامهریزی کرد که از ابتدا راهنما مشخص باشد تا قاری و راهنما به هماهنگیهای لازم برسند.
در حال حاضر بین کمیته اعزام و دعوت از قاریان و مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف یک وفاق به وجود آمده است، در زمینه اعزام متسابق حتماً با شورای عالی قرآن برنامهریزی خواهیم کرد تا از زمان اعلام نتایج و بنا بر اقتضائات کشورها استادان خاصی برای همراهی نماینده ایران معرفی شوند تا کمبودی در زمینه فنی و پشتیبانی وجود نداشته باشد.
در ادامه این نشست محمدتقی میرزاجانی، مسئول کمیته فنی مسابقات، به بیان برخی توضیحات پرداخت که در ادامه آمده است.
محمدتقی میرزاجانی: بنده هم به سهم خودم از خبرگزاری ایکنا که برای تشکیل این جلسه اهتمام داشتند قدردانی میکنم. دریافت تقاضای بازنگری نمره بخش تجوید تلاوت فینال آقای غلامنژاد، پس از اتمام مرحله نهایی مسابقات در روز شنبه، 24 فروردین، حدود ساعت 23 واصل شد. بلافاصله پس از آن، هماهنگی لازم برای تشکیل جلسه و بازشنوایی تلاوت ایشان با حضور داوران تجوید، آقایان؛ «علیاکبر حشمتی»، «شیخ محمد فهمی عصفور» و «أمانالله احمدی»، همچنین رئیس هیئت داوران؛ استاد «عبدالرسول عبایی» و اینجانب؛ رئیس کمیته فنی، ساعت 9 صبح یکشنبه انجام شد. جلسه در وقت مقرر برگزار شد و تلاوت آقای غلامنژاد مجدد استماع شد و هر سه داور، نظر قبلی خود را تأیید و بر آن تأکید کردند.
در ادامه با مشورتی که انجام شد، با توجه به تغییر شرایط زمانی و مکانی و حتی پخش صوت تلاوت، بنا شد فراتر از تکلیف کمیته فنی، تلاوت قاری اندونزی هم مجدداً شنیده شود. در نهایت، اگرچه نمره تجوید هر دو قاری با توجه به تغییر شرایط و دقت مضاعف داوران تنزل کرد، کماکان همان نسبت قبلی اختلاف امتیاز برقرار ماند.
به هر حال با توجه به آییننامه، این نظر فصلالخطاب بود و اقدام و اصرار بیش از آن، دخالت در کار داوری و موجب مخدوش شدن اصل مسابقات میشد. نکته قابل ذکر در این جریان، پذیرش نتیجه بازنگری از طرف آقای غلامنژاد همراه با متانت و ادب قرآنی بود که همواره از ایشان سراغ داشتیم. این نوعِ برخورد منطقی با موضوع جای تقدیر و تشکر دارد.
نکاتی که در حاشیه باید اضافه شود این است که 1ـ بدیهی و مسلم است که در صورت آمادگی آقای غلامنژاد، سطح تلاوت ایشان، یک سر و گردن بالاتر از قاری اندونزی است. این واقعیت را نباید فراموش کنیم. 2ـ توانمندیهای صوتی و مجلسگردانی قاری اندونزی در تلاوت مرحله نهایی، توجه حاضران و داوران را به خود جلب کرد. برخی داوران قبل از اعلام نتایج و قاطبه داوران پس از اعلام نتایج، اجماع بر این نتیجه داشتند، یعنی این طور نبود که در نتیجه به دست آمده مردد باشند. این نگاه حتی در مرحله نیمهنهایی که قاری اندونزی سوم شد هم وجود داشت و برخی از داوران بر این باور بودند که اگر او برخی اشکالاتش در وقف و ابتدا و مکثهای زیاد را اصلاح کند، بَخت جدی رتبه اول است. 3ـ هیئت داوری حتی داوران تجوید، ناگزیر از این هستند که با احساسشان تلاوتها را استماع کنند. داور تجوید نمیتواند ماشینی نمره بدهد، لذا متأثر از تسلط قاری در هنرنماییهای تنغیمی و صوتی، تجوید او را هم شیرینتر میشنود، همان طور که عکس آن هم صادق است، یعنی اگر صدای قاری آماده نباشد، سایر ارکان تلاوتش هم متأثر از آن شده و در نگاه داوران، جلوه کمتری پیدا میکند. 4ـ چنانچه به نمره تجوید جناب آقای غلامنژاد نسبت به قاری اندونزی شبهههایی باشد، این حق را برای قاری اندونزی هم باید قائل شد تا به نمره صوت خود اعتراض کند که نیم نمره بالاتر از نمره آقای غلامنژاد است؛ در صورتی که اختلاف نمره صوت این دو قاری، می تواند بیش از این باشد. در این صورت این چرخه اعتراض همین طور ادامه مییابد. بنابراین ناگزیر از پذیرش نظر داوران به عنوان فصلالخطاب هستیم.
این را از این باب گفتم که بالاخره داوران با احساس آن لحظه و البته در چارچوب ضوابط آییننامه نمره میدهند و نمیتوان با این موضوع، به صورت ریاضی برخورد کرد. در عرصه مسابقات بینالمللی یک واقعیت وجود دارد که مایلم به آن بپردازم و آن اینکه برای تضمین رتبه اول، باید تلاوتی انجام داد که اختلاف قابل توجهی با تلاوت سایر رقبا داشته باشد؛ در غیر این صورت، کسب رتبه اول، مشمول «اما و اگر» میشود؛ مشمول اختلاف نظر و سلیقه جزیی یا کلی داوران و گاهی اوقات اعمال مسائل غیرفنی و مواردی از این دست ...
در مسابقات بینالمللی ایران، اختلاف سلیقه داوری به حداقل رسیده (یعنی حداکثر 10 درصد بین داوران هر بخش) اما به صفر نرسیده و نمیتواند برسد؛ چون حق اختلاف نظر در چهارچوب آییننامه را نمیشود از داور سلب کرد، اما در مسابقات دیگر کشورها لزوماً اینطور نیست و ممکن است نمرات داوران در یک فرع مثل تجوید، اختلاف زیادی باهم داشته باشد.
اگرچه معتقدم آقایان غلامنژاد و موحدامین، نمایندگان شایسته کشورمان در مسابقات بینالمللی ایران و مالزی، آنچه را در توان داشتند گذاشتند، ولی این دو عزیز به اذعان خودشان (در مصاحبهها) از آمادگی صوتی کامل برخوردار نبودند. لذا براساس واقعیتی که به آن اشاره کردم، ناگزیر هستیم تبعات بعدی این ناآمادگی را که ممکن است، خفیف یا سنگین باشد، بپذیریم. البته به هیچ وجه درصدد توجیه برخوردهای غیرفنی و گزینشی در برخی از مسابقات بینالمللی نیستم، ولی حرفم این است که باید طوری عمل کنیم تا بهانه به دست کسی ندهیم.
به گزارش ایکنا در ادامه، مهدی غلامنژاد در مورد پاسخهای حجتالاسلام مقنی و محمدتقی میرزاجانی به بیان سخنانی پرداخت.
مهدی غلامنژاد: قبل از هر چیز باید از آقای میرزاجانی که به صورت کاملاً داوطلبانه تمامی اطلاعات و جزئیات فنی را در اختیار ما گذاشتند تشکر میکنم.
بسیاری از مطالبی که گفته شد، قبول دارم و در زمینه تجوید ممکن است، زیبایی صوت و لحن در نمره داوران تأثیرگذار باشد، اما از لحاظ وقف و ابتدا نکاتی وجود دارد که کاملاً آییننامهای است و مشخص شده است که اگر یک قاری از وقف عبور کند و جای دیگر بایستد، باید نمره مشخصی از او کسر شود. در این مقوله مقداری ملاحظه دارم و میتوان مکثهایی که قاری اندونزیایی به خصوص در مرحله نیمهنهایی داشتند، میتوانست مورد توجه بیشتر قرار بگیرد.
محمدتقی میرزاجانی: در مرحله نیمهنهایی دو نمره به لحاظ مکثهای طولانی از نماینده اندونزی کسر شد. با توجه به اینکه استاد راهنما برای شرکتکنندگان در نظر گرفته بودیم، استادان راهنما پس از تلاوت نماینده کشور اندونزی در مرحله نیمهنهایی تذکرات و نکات لازم را نه تنها به او بلکه به همه شرکتکنندگان دادند.
حجتالاسلام مقنی: در دو سال اخیر، استاد راهنما از زمان حضور متسابقان در هتل در کنار متسابق حضور دارد تا پس از تلاوت اولیه نکاتی از آئیننامه که کمتر از آن اطلاع دارند، یادآوری و اشکالات آئیننامهای را به او گوشزد کنند. این اتفاق فقط در مسابقات ایران میافتد و سایر مسابقات چنین رویکردی ندارند. در کشورهای دیگر از جمله مالزی، هیچکسی نتایج را تا زمان اعلام نتیجه در مراسم اختتامیه نمیداند و لذا فرصتی برای اعتراض شرکتکننده باقی نمیماند و اصلاً متسابق هیچ دسترسیای به داور ندارد. یکی از دستاوردهای مسابقات ایران است که بسیار شفاف است. در این دو سال هیچ اعتراضی از جانب شرکتکنندگان خارجی نداشتهایم؛ چراکه استاد راهنما قبل و بعد از مسابقات همراه متسابق است و کاملاً سیر آموزشی را طی میکند.
امسال یک ماه قبل از مسابقات به همت کمیته فنی، آئیننامه مسابقات و توضیحات آن و نیز تحلیل تلاوتها به صورت صوتی در اختیار متسابقان خارجی قرار گرفت. اینها اتفاقات خوبی است که در مسابقات شاهد آن بودهایم.
مهدی غلامنژاد: با احترام تمام به داوران و مطالب مطرح شده، اما کماکان قلباً اعتقاد دارم نتایج جای بررسی مجدد دارد. به خصوص در بحث وقف و ابتدا، من اعتراض خودم را اعلام کردم، اما ظاهراً مقداری دیر شده بود، من شب قبل چون در هتل نبودم و در منزل بودم کمی دیر از نتایج مطلع شدم. با وجود این داوران، استادان ما هستند و هرچه بگویند، قبول میکنم. نظر شخصی من این است که تجوید و وقف و ابتدا جای بررسی بیشتر داشت، درست است که یکبار تلاوت بررسی شد، اما جای بررسی بیشتر داشت. استادان اعتقاد دارند در تجوید نمره من باید اضافه و نمره قاری اندونزی کم میشد.
باز هم میگویم قبول دارم که صوت من آماده نبود، علت آن هم بار روانی بسیار زیادی بود که داشتم. شب قبل از فینال نتوانستم یک لحظه بخوابم و بدون استراحت، تلاوت کردم، با این وجود سعی کردم، آماده نبودن صوت را با تجوید و وقف و ابتدا جبران کنم. تمام تلاوت قاری اندونزی، براساس معنا نبود، اما تمام تلاوت من جملهبندی، اکسانها و تاکیدات براساس معنا بود، بعد چگونه است که در لحن با توجه به معنی نمره هر دو مساوی میشود؟ در فصاحت نیز به همین صورت است. اگر دوستانه یک بار دیگر بررسی شود، مطمئنم بهتر خواهد بود.
محمدتقی میرزاجانی: از 20 نمره وقف و ابتدا اگر 10 درصد را در نظر بگیریم، میشود دو نمره، یعنی داوران میتوانند دو نمره اختلاف داشته باشند، اما این لزوماً در بخشهایی مثل تجوید و صوت و لحن نیست، یعنی در وقف و ابتدا هم گاه یک اختلاف سلیقههایی هست که آئیننامه نیز آن را میپذیرد. در مسابقات سراسری خودمان هم این اختلاف سلیقه وجود دارد و هر کدام از داوران هم دلیلی برای آن دارند.
بنابراین این میزان اختلاف مورد پذیرش آئیننامه هم هست و داور هم حاضر نیست از نظر خود کوتاه بیاید اگر اصرار بیش از حد هم داشته باشیم، ممکن است این شائبه پیش بیاید که جمهوری اسلامی ایران اصرار دارد نماینده کشورش اول شود و لذا بیشتر از این مجاز به پیگیری نیستیم.
گزارش تصویری این نشست را اینجا ببینید.
تلاوت مهدی غلامنژاد در مرحله فینال مسابقات را اینجا بشنوید.
تلاوت قاری اندونزی در مرحله فینال مسابقات را اینجا بشنوید.
بخش دوم این نشست درباره عملکرد نماینده ایران در مسابقات بینالمللی قرآن مالزی به زودی منتشر میشود.