انتظار گرایش عمومی به قرآن از مسیر مسابقات بجا نیست/ اعلام فراخوان دریافت ایده/ آغاز رقابت 136 فینالیست از 6 مهر

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ نشست خبری چهل‌ودومین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم صبح امروز، 31 شهریورماه به منظور تبیین برنامه‌ها،‌ اهداف و جزئیات این دوره از مسابقات با حضور حجج اسلام سیدمصطفی حسینی، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه و علی مقنی، رئیس بنیاد مسابقات قرآن، برگزار شد.

در ابتدای این نشست خبری حسینی با اشاره به اینکه مسابقات قرآن بزرگ‌ترین رویداد تبلیغی و ترویجی قرآن است که از ابتدای انقلاب در سطوح مختلف شهرستانی تا بین‌المللی برگزار شده است، گفت: این مسابقات در طول چهل‌ودو دوره برگزاری به جهت کمی و کیفی رشد و ارتقا داشته و امروزه در رشته‌های مختلف حفظ و قرائت به تنوع بالایی رسیده است.

وی افزود: در بخش معارفی نیز به لطف الهی مسابقات رشد پیدا کرده است. امروزه علاوه بر معارف قرآن، شاهد برگزاری رقابت در رشته‌های نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه نیز هستیم، این مسابقات به یکی از بخش‌های پرطرفدار و جذاب تبدیل شده است.

حسینی به بیانات مقام معظم رهبری مبنی بر اضافه شدن بخش‌های هنری به مسابقات قرآن اشاره و تصریح کرد: در همین راستا در چهل‌ودومین دوره برای اولین بار شاهد برگزاری مسابقات کتابت قرآن در ایام برگزاری مسابقات هستیم، مرحله مقدماتی این مسابقات طی روزهای گذشته در تهران برگزار شد و نفرات راه‌یافته به مرحله نهایی نیز در اصفهان حضور خواهند داشت. اگرچه در گذشته در حوزه ادبیات و قصه‌پردازی در حاشیه مسابقات بین‌المللی ورود به عرصه هنر داشته‌ایم، با اضافه شدن بخش کتابت به نوعی به توسعه مسابقات نیز کمک کرده‌ایم.

رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف با تأکید بر اینکه مسابقات در بخش‌های مختلف شاهد تغییر، تحول و توسعه بوده است، بیان کرد: سال قبل، تغییر آیین‌نامه نظام مسابقات را شاهد بودیم، امسال این موضوع تحکیم شد، اگر قبلاً مسابقات در یک هفته برگزار می‌شد و به پایان می‌رسید، امسال یک ماه فقط مرحله مقدماتی آن به طول انجامید و هم‌اکنون حاصل این مسابقات از دو شبکه رادیویی و تلویزیونی در حال پخش است.

وی اظهار کرد: برگزاری مسابقات به این شیوه باعث شده تا فرصت بهره‌مندی از بُعد آموزشی نیز فراهم شود، در این شیوه، داوران فرصت خواهند داشت تا نسبت به اجرای هر متسابق تحلیل خاص خود را داشته باشند، همچنین امکان ثبت اعتراض و بررسی آن و نیز کارنامه کلی شرکت‌کننده در این شیوه برگزاری نظم و نظام بهتری یافته است.

حسینی با اشاره به اینکه در شیوه جدید برگزاری مسابقات قرآن، بُعد رسانه‌ای تقویت شده است،‌ گفت: در این شیوه دیگر شاهد شتاب‌زدگی در برگزاری مسابقات نیستیم، یک فرصت خوبی برای پخش مرحله مقدماتی فراهم شده که با استناد به آن هم مجالی برای معرفی شرکت‌کنندگان در مسابقات از طریق رسانه فراهم شده و هم اینکه برگزیدگان نیز در مراحل بالاتر حضور خواهند یافت.

در دهه شصت، رسانه چگونه شخصیتی مانند «جواد فروغی» و «محمدحسین طباطبایی» را مطرح کرد و منجر شد به اینکه مقام معظم رهبری بفرمایند؛ جواد فروغی مظهر گرایش نسل جدید به قرآن کریم است

رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با تأکید بر اینکه اگر تصور کنیم مسابقات تنها باید در یک قالب برگزار شود، اشتباه است، تصریح کرد: با وجود توسعه و رشد مسابقات، کماکان در عرصه استعدادیابی قرآنی نمی‌توانیم صرفاً به این مسابقات بسنده کنیم. ریاست مسابقات تأکید دارند از روش‌های نوین در بحث استعدادیابی قرآن استفاده کنیم و وارد عرصه‌های جدید شویم. آنچه در دستور کار قرار دارد این است که روش‌های جدید در دستور کار قرار گیرد. در همین راستا تلاش خواهیم کرد تا به حول الهی برگزاری مسابقات تیمی در دستور کار قرار گیرد. همچنین فراخوانی طی روزهای آینده اعلام می‌شود تا پیشنهادات در خصوص روش‌های جدید برگزاری مسابقات قرآن را اخذ کنیم.

حسینی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در نشست خبری چهل و دومین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم به چالش‌ها و اعتراضاتی که طی سال‌های گذشته در مورد برگزاری مسابقات قرآن صورت گرفت اشاره و اظهار کرد: دلیل این چالش‌ها هم این است که می‌خواهیم در همین‌ چارچوب، شاهد جذب حداکثر مخاطبان عمومی باشیم و مخاطب عام را پای مسابقات بکشانیم. بر همین اساس است که گاهی سؤال می‌شود که چرا مردم در سالن مسابقات حضور ندارند؟ مسابقات یک کار حرفه‌ای است که شاید اگر اساتید هم به خاطر حضور در بحث داوری و ... نباشد، رغبتی برای حضور در سالن مسابقات و دیدن ساعت‌ها مسابقه قرآن را نداشته باشند، در چنین وضعیتی انتظار داریم که عامه مردم ساعت‌ها در سالن مسابقات حضور یابند؟ لذا این یک کار حرفه‌ای است و توقع ما نیز باید حرفه‌ای باشد. اگر به دنبال این هستیم که مخاطب عام را جذب کنیم، باید سبک‌های جدید را تجربه کنیم.

وی افزود: همان گونه که در عرصه‌های دیگر اعم از هنر و ورزش و ... قالب‌های جدید امتحان می‌شود، ما نیز می‌توانیم چنین کاری را انجام دهیم. امیدوارم با این فراخوان نظرات خوبی را دریافت و در این مسیر راه خودمان را پیدا کنیم.

در بخش دیگری از این نشست خبری حجت‌الاسلام والمسلمین علی مقنی، رئیس بنیاد مسابقات قرآن جمهوری اسلامی ایران، به بیان جزئیاتی آماری از چهل‌ودومین دوره مسابقات سراسری قرآن پرداخت و گفت: در این دوره از مسابقات 210 نفر حضور دارند که از بین آنها 136 نفر در بخش آقایان فینالیست هستند. این مسابقات طی روزهای ششم تا 19 مهرماه در دانشگاه اصفهان برگزار می‌شود.

وی افزود: مرحله مقدماتی با حضور ۵۳۵ نفر در قم از دهم تا آخر مردادماه برگزار شد و نفرات برگزیده به مرحله نهایی راه یافته‌اند. در بخش بانوان مجموعاً ۴۰۵ شرکت‌کننده هستند که البته رقابت‌ها در دو رشته دعاخوانی و همسرایی و همخوانی قرآن در قم برگزار شد و پایان یافت. علت برگزاری رقابت‌های این دو رشته در شهر قم برای کاهش تراکم مسابقات و چابک‌تر شدن رقابت‌ها در بخش بانوان بوده است.

رئیس بنیاد مسابقات قرآن در بخش دیگری از صحبت‌های خود بیان کرد: سال گذشته مرحله نهایی رشته‌های معارفی در شهر اراک و در ایام برگزاری مسابقات دیگر رشته‌ها برگزار شد،‌ امسال به خاطر اینکه روزهای مسابقات کمتر، چابک‌تر و جذاب‌تر شود، مرحله نهایی معارفی را در استان قم به صورت تولیدی برگزار کردیم که بعد از ماه صفر از شبکه قرآن و معارف سیما پخش می‌شود. بنابراین در استان اصفهان و در بخش بانوان صرفاً میزبان شرکت‌کنندگانی از رشته‌های حفظ در اجزای مختلف و قرائت تحقیق و ترتیل خواهیم بود. ضمن اینکه در بخش آقایان نیز فینال مسابقات در استان اصفهان برگزار می‌شود.

با وجود توسعه و رشد مسابقات، کماکان در عرصه استعدادیابی قرآنی نمی‌توانیم صرفاً به این مسابقات بسنده کنیم. ریاست مسابقات تأکید دارند از روش‌های نوین در بحث استعدادیابی قرآن استفاده کنیم و وارد عرصه‌های جدید شویم

مقنی افزود: داوران این مرحله همان هیئت مرحله مقدماتی است که شامل ۶۰ نفر در بخش آقایان و ۴۵ نفر در بخش بانوان است. افتتاحیه مسابقات نیز ششم مهرماه ساعت 10 برگزار می‌شود و رقابت‌ها در این بخش تا روز یازدهم ادامه دارد. از روز دوازدهم هم بخش بانوان شروع می‌شود و عصر روز نوزدهم هم اختتامیه بانوان برگزار می‌شود. مجموعاً در ایام برگزاری مسابقات شاهد برپایی شش مراسم افتتاحیه و اختتامیه خواهیم بود. در حاشیه مسابقات هم نمایشگاه مختصر و مفیدی را شاهد خواهیم بود. محافل قرآنی از همین هفته در استان میزبان شروع شده و تا آخر مسابقات نیز ادامه دارد.

رئیس بنیاد مسابقات قرآن در ادامه صحبت‌های خود در این نشست خبری در پاسخ به سؤالی در مورد هزینه‌های این دوره از مسابقات،‌ اظهار کرد: با رویه‌ای که طی این سال‌ها ایجاد شده، نمی‌توان گفت هزینه مسابقات با کاهش مواجه بوده است. هزینه‌ها در برخی بخش‌ها اضافه شده اما مجموعاً تلاش‌هایی برای کاهش هزینه‌ها صورت گرفته است. امسال مسابقات در مجتمعی که متعلق به مرکز امور قرآنی است برگزار شد و همین باعث شد تا هزینه اسکان را حذف کنیم. در خصوص هزینه اسکان داوران در مرحله قبل در شهر قم، هزینه‌ها با حج‌ و زیارت استان قم بود. در هزینه‌های کارگردانی و تهیه‌کنندگی نیز حداقل هزینه‌ها پرداخت شد و حق‌الزحمه داوران هم افزایش نداشته است، اما جوایز نفرات برتر را افزایش خواهیم داد.

مقنی گفت: براساس بررسی‌هایی که به عمل آمده است، در استان اصفهان نیز هزینه‌های اسکان و پذیرایی و ... به نسبت استان‌های دیگر در سال‌های قبل به یک سوم کاهش یافته، در حالی که هزینه خدمات امسال سه برابر شده است. جوایز نفرات برتر نیز به دو برابر افزایش یافته است.

در بخش دیگری از این نشست خبری حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصطفی حسینی، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه، در پاسخ به سؤالی در مورد حضور چهره‌های جدید در مسابقات قرآن،‌ گفت: در حال حاضر در بحث مسابقات فضای بسته‌تری نسبت به فضاهای دیگر وجود دارد، بر اساس قانون کسی که در مسابقات قرآن رتبه کسب می‌کند دیگر حق شرکت در مسابقات را ندارد در صورتی که این منع در هیچ رشته دیگری وجود ندارد؛ اما ما قاری و حافظ را از این فضا محروم ‌می‌کنیم.

حسینی با طرح این سؤال که آیا چنین موضوعی یک نقطه ضعف است یا خیر؟ گفت: نمی‌توان به خاطر اینکه یک نفر در رقابتی درخشید، بر اساس قانون او را از مسابقات محروم کنیم، درست است که یکی از اهداف مسابقات این است که افراد از یک‌سری مزایای در نظر گرفته شده بهره‌مند شوند، اما این باعث نمی‌شود مانع از حضور او در ادوار آتی مسابقات باشیم. در مورد این باید بسیار بحث شود، تصمیم در مورد مسابقات بسته به یک شخص نیست و ستاد عالی مسابقات تصمیم‌گیر است، شاید اگر‌ محوریت بیشتری وجود داشت این کار را انجام می‌دادم و اگر من بودم، کامل محدودیت را برمی‌داشتم و اجازه حضور به افرادی می‌دادم که سال‌های قبل در مسابقات حائز رتبه بودند.

در عمده کشورهای اسلامی مسابقات بین‌المللی قرآن حتی در مساجد برگزار می‌شود. امیدوار هستیم نه تنها در عرصه مسابقات بلکه در عرصه دیگر فعالیت‌های قرآنی شاهد رجعتی به مسجد باشیم. این کار دلایلی دارد، ای کاش آن مسجد تراز را داشته باشیم

رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در بخش دیگری از این نشست خبری در پاسخ به سؤال خبرنگار ایکنا در مورد عدم استقبال عامه مردم از مسابقات در سنوات گذشته و تمهیدات مرکز برای رخ ندادن چنین اتفاقی در دوره جدید، گفت: هر کدام از استان‌هایی که میزبانی مسابقات را بر عهده می‌گیرند، تلاش دارند تا صحن مسابقات خالی از مردم نباشد. استان اصفهان یکی از قطب‌های قرآنی کشور است و بیشترین تعداد حافظان قرآن را در استان اصفهان داریم و تعداد بسیار زیادی از موسسات قرآنی در استان اصفهان فعال هستند. آخرین بازدیدی که از این استان داشتم، برنامه‌ریزی خوبی صورت گرفته بود تا هر روز از اقشار مختلف مردم بتوانند در صحن مسابقات حضور پیدا کنند. من فکر نمی‌کنم، استقبال در این استان کم باشد.

وی افزود: مسابقات، نمایشگاه قرآن یا هر رویداد قرآنی دیگری یک بخشی از منظومه فعالیت‌های قرآنی است، ما نمی‌توانیم در یک عرصه زیرساختی، اشتباهاتی را مرتکب شویم و بعد توقع داشته باشیم در یک موضوعی که قشری و سطحی است، آن نتیجه‌ای که دوست داریم، رقم بخورد. شما ما را با کشورهایی که فعالیت‌های قرآنی عظیمی در آنجا شکل می‌گیرد مقایسه کنید. آیا اساتید قرآنی این کشور در بستر مسابقات شناسایی شده‌اند؟ دلیل رغبت مردم به شنیدن صداهای این افراد و حضور در جلساتی که ساعت‌ها به طول می‌انجامید صرفاً این بوده است که یک مسابقه و محفل جذابی برگزار شود یا اینکه زیرساخت‌های دیگری در کار بوده است؟ من اگر یک مقایسه ناقص داشته باشم، همان گرایشی که مردم در کشور ما به جلسات اهل بیت(ع) دارند و حاضر هستند، ساعت‌ها پای یک محفل معارفی بنشینند و استقبال کنند، همین رغبت به شنیدن قرآن در برخی کشورهای اسلامی وجود دارد.

رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با تأکید بر اینکه استقبال مردم از مسابقات قرآن ده‌ها دلیل دارد،‌ بیان کرد: آیا اینکه در کشور مصر،‌ سوریه، سودان، ‌لیبی، الجزایر و ... افرادی که پای رحل قرآن می‌نشینند و اینکه متوجه می‌شوند، قاری چه چیزی تلاوت می‌کند، در جذب مخاطب تأثیری ندارد؟ امروز در جلسات رسمی معمولاً تلاوت قرآن یک بخش تشریفاتی است، در بسیاری از جلسات تا خطیب حضور یابد باید قاری پنج دقیقه تلاوت کند. یا برای اینکه جلسه‌ای گرم شود چند دقیقه‌ای قرآن تلاوت شود. آیا آن جلساتی که مقام معظم رهبری فرمودند دایر شود تا در آن تنها قرآن استماع شود، همین کاری است که در کشور انجام می‌دهیم؟ اینکه مستمع بداند چه چیزی دارد می‌شنود و با آن ارتباط برقرار کند.

حسینی همچنین به بحث سبک‌های ویژه هر کشور اشاره و با طرح این سؤال که آیا همان سبکی که در مصر در حال اجراست در ایران نیز جواب می‌دهد یا خیر، اظهار کرد: در حال حاضر افرادی که در حجاز قرآن می‌خوانند، به سبک مصری تلاوت ندارد، بسیاری از کشورهای اسلامی هستند اصلاً سبک رایج مصری که در ایران نیز مورد استفاده است به کار نمی‌برند. در حال حاضر در کشور عراق به صورت جدی سبک عراقی در حال احیاست. در چند سال اخیر با این مواجه شدیم که عموم مردم از ترتیل‌هایی استقبال و استفاده کرده‌اند که الزاماً مصری نبوده است. اینکه چه سبکی را ترویج می‌کنید، اینکه با چه روشی برنامه خود را عرضه می‌کنید، اینکه از رسانه چه استفاده‌ای می‌کنید و ... همه مؤثر است.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه تجربیات موفق کمی در کشور نداشته‌ایم، ‌گفت: ‌از یک جا به بعد یک سری محدودیت‌ها برای خودمان اعمال کردیم. حتماً به یاد دارید که در دهه شصت، رسانه چگونه شخصیتی مانند «جواد فروغی» و «محمدحسین طباطبایی» را مطرح کرد و منجر شد به اینکه مقام معظم رهبری بفرمایند؛ جواد فروغی مظهر گرایش نسل جدید به قرآن کریم است؛ چرا که آن محافل پرشور با تلاوت این قاری نوجوان برگزار شد. امروز ما اولاً در خود رسانه‌، عمده برنامه را در شبکه قرآن و رادیو قرآن قرار داده‌ایم و شبکه‌های دیگر به آن نمی‌پردازند. چهره‌ها و استعدادهای جدید چقدر جذاب است که یک نوجوان تلاوتی مانند عبدالباسط ارائه دهد؟ مطالب بسیار زیادی در این زمینه وجود دارد. نمی‌توانیم توقع داشته باشیم، فقط مسابقه قرآن مشکل مخاطب قرآن را برطرف کند، سازمان اوقاف و امور خیریه و مسابقات به تنهایی نمی‌توانند، این کار را انجام دهند.

نمی‌توان به خاطر اینکه یک نفر در رقابتی درخشید، بر اساس قانون او را از مسابقات محروم کنیم، درست است که یکی از اهداف مسابقات این است که افراد از یک سری مزایای در نظر گرفته شده بهره‌مند شوند، اما این باعث نمی‌شود مانع از حضور او در ادوار آتی مسابقات باشیم

رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف اظهار کرد: ما یک منظومه به هم مرتبط قرآنی هستیم، اگر شبکه قرآن، رادیو قرآن، حوزه، دانشگاه، تبلیغات محیطی و ... نقش خود را به خوبی ایفا نکند و همه اینها را در کنار هم نبینیم هیچ وقت به آن خروجی مد نظر نخواهیم رسید. امروز در حوزه ورزش موفق عمل کرده‌ایم،‌ هیچ شبکه‌‌ای نیست که بی توجه به اخبار ورزشی باشد. راجع به ورزش، هیچ کدام از شبکه‌ها بی‌توجه نیستند، اما راجع به قرآن اینگونه نیست، اگر از این شبکه‌ها بخواهیم حداقل فرازهایی از این مسابقات را که به معرفی مردان و زنان قرآنی ایران می‌پردازد، معرفی کنند، این کار را انجام نمی‌دهند. اگر از فرصت رسانه استفاده نکنیم، نمی‌توانیم شاهد رخ دادن اتفاقی برای حفظ قرآن باشیم. لذا از فرصت‌ها به خوبی استفاده نمی‌کنیم، دلایل بسیار زیادی دارد که در این نشست نمی‌گنجد.

حسینی همچنین در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر دلایل برگزار نشدن مسابقات قرآن در مساجد، گفت: در عمده کشورهای اسلامی مسابقات بین‌المللی قرآن حتی در مساجد برگزار می‌شود. امیدوار هستیم نه تنها در عرصه مسابقات بلکه در عرصه دیگر فعالیت‌های قرآنی شاهد رجعتی به مسجد باشیم. این کار دلایلی دارد، ای کاش آن مسجد تراز را داشته باشیم که وقتی در مسجدالنبی روزانه صدها حلقه قرآنی برگزار می‌شود در ایران نیز اگر به یک موسسه قرآنی می‌گوییم در مسجد جلسات خود را برگزار کند، بهانه تداخل با مجلس ختم و ... را ذکر نکند. محدودیت‌هایی که برای خودمان ایجاد کرده‌ایم باعث شده تا نتوانیم از ظرفیت‌هایی که در بقاع یا مساجد داریم بهره ببریم. این کار نیاز به برنامه‌ریزی دارد، این یکی از موضوعاتی است که با وجود همه پیشرفت‌ها در مورد آن غفلت تاریخی داریم، مقام معظم رهبری نیز در دیدار امسال با قرآنیان فرمودند نسبت به دو مسئله غفلت شده است،‌ یکی از مسائل، جلسات خانگی قرآن کریم و دیگری جلسات قرآنی در مساجد است. امیدوارم سازمان اوقاف و دیگر دوستان در نهادهای دیگر نیز به سهم خود کمک کنند تا بتوانیم از زمینه‌ای که در مساجد هست استفاده بهتری ببریم.

انتهای پیام