ابهام تحولات اخیر عراق را در کجا باید جستجو کرد؟
کانون خبرنگاران نبأ ــ تظاهرات و تجمعاتی که طی ۵ سال گذشته به امری عادی در بغداد تبدیل شده بود، از هفته گذشته(سه‌شنبه) به‌طور مشکوکی به خشونت کشیده شد؛ آن هم در آستانه اربعین حسینی که قرار است کربلای معلی میزبان نزدیک به ۱۵ میلیون زائر حرم حسینی از کشور عراق و نیز سایر کشورهای جهان باشد.
گرچه تا لحظه نوشتن این یادداشت؛ کمیته تحقیق که از سوی پارلمان عراق تشکیل شده است؛ نتایج خود را درباره علل و ریشه‌های وقایع اخیر که به کشته‌شدن و مجروحیت شهروندان عراقی منجر شده، اعلام نکرده است؛ اما ادامه این آشوب‌ها در روز چهارشنبه برای بسیاری از ناظران و تحلیلگران اوضاع و تحولات منطقه و عراق سؤالات و ابهاماتی ایجاد کرده است.
اما قبل از طرح ابهام و پاسخ آن لازم است تا به تاریخچه مختصر این اعتراضات اشاره شود.
به‌طور کلی می‌توان گفت؛ شروع این تظاهرات همانند سال‌های گذشته؛ به اعتراض شهروندان کشور عراق به وضعیت معیشتی و رفاهی مربوط بود؛ به این صورت که اولین‌بار در سال ۱۳۹۴ تجمعات در راستای اعتراض به فقدان برق کافی در ساعات گرم تابستان بود و معترضان در این سال با کولرهای آبی اسقاطی خود؛ دور میدان التحریر عراق واقع در مرکز شهر بغداد می‌چرخیدند و شعار می‌دادند. اما اعتراضات عراقی‌ها در تمام آن سال‌ها که عراق در جنگ علیه داعش نیز به‌سر می‌برد و حتی دولت این کشور کنترل ۳۰ تا ۱۰۰ درصدی حداقل ۵ استان را در اختیار نداشت؛ به غیر از یک مورد آن هم در سال ۹۶ هیچگاه به خشونت کشیده نشد.
اینک که عراق از فصل گرمای طاقت فرسای تابستانی عبور کرده است و تنها یک سال از عمر مدیریت دولت عبدالمهدی بر کشور عراق به‌سر می‌برد و شاخص‌های مختلف امنیتی، سیاسی، اقتصادی و رفاهی عراق نیز نسبت به سال‌های قبل از رشد قابل توجهی برخوردار بوده است؛ به‌طوریکه علی‌‌رغم همه چالش‌هایی که این کشور و دولت عبدالمهدی با آن مواجه بوده است و با توجه به حجم نسبتاً زیادی از مشکلات سابق که بر دوش این دولت نهاده شده بود؛ اما این کابینه توانسته است که خدمات قابل قبولی از قبیل بهبود محسوس امنیت، گسترش مناسبات عراق با کشورهای منطقه و جهان، ارتقای نقش منطقه‌ای عراق در تحولات منطقه و سفر مقامات بلندپایه کشورهای مختلف به بغداد که به باور طرفداران این دولت می‌توان این موفقیت‌ها را در کارنامه عبدالمهدی نوشت.
چنانچه حل بخش قابل توجهی از مشکلات معلق مانده بین بغداد و اربیل و بهبود مناسبات بین دو طرف، سازمان‌دهی نیروهای مسلح عراق و پاک‌سازی عناصر فاسد از نهادهای امنیتی و نظامی، افزایش سطح تولید کشاورزی عراق برای اولین‌بار تا سطح خودکفایی و کاهش واردات کالاهای کشاورزی و توجه و حمایت از تولید داخلی را با بهبود وضعیت برق در کشور به‌عنوان یکی از بزرگترین مشکلات عراق در طول ۱۶ سال گذشته و رسیدن به تولید ۲۰ هزار مگاواتی برق برای اولین‌بار در ساعت پیک مصرف برق و افزایش ساعات روشنایی، بهبود وضعیت استخراج و تولید نفت، امضای توافقنامه‌های مهم با کشورهای مختلف جهان و خارج کردن عراق از تسلط آمریکایی‌ها را با هم جمع ببندیم درستی این ادعا ثابت می‌شود.
پس با وجود این آمار و ارقام نمی‌توان دلیلی برای اعتراضاتی با این حد از خشونت پیدا کرد. از این منظر سؤالی که مطرح می‌شود این است که؛ دلیل این خشونت‌ها چه می‌تواند باشد؟
چنانچه بخواهیم به پاسخ این سؤال و نیز ابهام مطرح شده در ابتدای یادداشت برسیم؛ باید اعتراضات اخیر در عراق را با اعتراضات سال‌های گذشته بررسی و با هم تطبیق دهیم.
و اما در این راستا و با عنایت به نکات زیر می‌توان تا حدودی جواب مسئله را پیدا کرد:
۱_ در روزهای اخیر و هم‌زمان با شروع اعتراضات اخیر رفت و آمدها به سفارت‌های آمریکا و انگلیس در کشور عراق بیشتر شده است.
۲_ در استان‌های کرد‌نشین و سنی‌نشین عراق خبری از اعتراض و آشوب نیست و این حوادث استان‌های شیعه‌نشین را هدف گرفته است.
۳_ سمت و سوی شعارهای ضد ایرانی و نیز موضع‌گیری‌های اخیر به طور کامل تفاوت این اعتراضات را با اعتراضات دوره‌های قبل هویدا و آشکار ساخته است.
۴_ قطع اینترنت و به طبع آن کنتر و قطع شبکه‌های مجازی از سوی مراجع امنیتی این کشور؛ حاکی از تأثیر گرفتن این اعتراضات از شبکه‌های مجازی است و این نکته بیش از هر عامل دیگر به این گمان که آشوب‌های اخیر درآمده از دخالت عوامل بیرونی است؛ دامن می‌زند.
۵_ بزرگنمایی رسانه‌ای با نامگذاری‌هایی چون «انقلاب اکتبر» و غیره
۶_ پروژه کشته‌سازی در این اعتراضات به وضوح قابل مشاهده است و فاصله تفاوت این اعتراضات با اعتراضات قبلی را بیشتر می‌کند.
۷_ مدل این آشوب‌ها با انقلاب‌های رنگی مطابقت می‌کند.
۸_ از موقعیت کنونی عربستان در پی شکست‌های متعدد از جبهه مقاومت و انگیزه انتقام‌گیری این کشور از جبهه مقاومت؛ حتی در کشور عراق نمی‌توان چشم‌پوشی کرد.
۹_ اعتراضات سال‌های اخیر همگی به صورت مسالمت‌آمیز برگزار شده بودند. این در حالی است که در اعتراضات چند روزه اخیر رگه‌ها و ریشه‌های آشوب‌گری و آشوب‌طلبی به وضوح موج می‌زند.
۱۰_ به زعم پشت پرده‌نشینان این آشوب‌ها؛ در ایام اربعین سالار شهیدان؛ ایجاد چنین آشوبی می‌تواند تا حدود زیادی از حضور شیعیان در اجتماع بزرگ اربعین حسینی بکاهد و یا اینکه اذهان جهانیان را از تمرکز نسبت به رویداد مهم دور کند.
این موارد و ده‌ها تفاوت دیگر که می‌توان در مقایسه و تطبیق با این اعتراضات و یا بهتر بگوئیم آشوب‌ها با اعتراضات قبلی برشمرد؛ از دست‌های پشت پرده‌ای خبر می‌دهد که در پی شکست‌های متعدد؛ در جبهه‌های مختلف سیاسی، نظامی و غیر نظامی به دنبال انتقام‌گیری از جبهه مقاومت و نیز ایران اسلامی است.
اما به فضل الهی و با تدبیر مسئولان کشور عراق و به‌ویژه عبدالمهدی، رئیس کابینه دولت رسمی این کشور شاهد نقش بر آب شدنِ نقشه شوم دشمنان دو ملت بزرگ ایران اسلامی و عراق خواهیم بودیم. چه اینکه با اعلام نام کشته‌شدگان در این آشوب به عنوان «شهید» تا حدود زیادی آبی بر آتش شعله‌ور آشوب‌ها شد. به طوریکه تا این لحظه که نگارنده در حال نوشتن این یادداشت است؛ تمام خبرگزاری‌ها آرامش در شهر بغداد و سایر استان‌های این کشور را مخابره کرده‌اند.
چنانچه بخواهیم از تدبیر مسئولان کشور عراق نیز چشم‌پوشی کنیم؛ به نظر می‌رسد با توجه به نزدیکی ایام اربعین حسینی و با لحاظ کردن این واقعیت که؛ مردم عراق از دیرباز معتقد بودند تا از زائرین حریم حسینی به خوبی و خوش‌رفتاری پذیرایی کنند و با سرلوحه قرار دادن «حب‌الحسین یجمعنا» می‌توان بر این فتنه دشمنان و بدخواهان دو ملت بزرگ ایران و عراق فائق آمد.
بی‌شک دشمنان قسم خورده‌ای که به گمان خود قصد به حاشیه راندن اجتماع عظیم اربعین حسینی را دارند؛ مانند موارد متعدد و بی‌شمار قبل به هدف شوم خود نخواهند رسید. چنانچه هم اکنون خبرها از باز شدن مرزهای ایران و عراق حکایت دارد.
و کلام آخر...
عشق، علاقه و محبت به امام حسین(ع) می‌تواند حتی در مسائل سیاسی نیز مؤثر واقع شده و محور و قراری باشد برای تجمع تمام قلوبی که دل در گرو محبت ایشان دارند و تعجب است که بدخواهان و با اینکه تجربه‌های بسیاری را در این وادی کسب کرده‌اند؛ بازهم امید به از بین بردن و یا کمرنگ کردن این نور الهی دارند؛ حال آنکه عزت و ذلت به دست خداوند تبارک و تعالی است و خدای عالمیان خواسته است که حسین(ع) عزیز همگان باشد.
به قلم علی مشیر‌ی‌نیا
انتهای پیام
