Буҳтон - 2
Дар ёддошти қаблӣ дар бораи таърифи бутпарастӣ ва оқибатҳои дунявию охиратии он тавзеҳот дода шуда буд. Куфр яке аз зиштҳои ахлоқиест, ки дар ояти «وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ بِغَيْرِ مَا اكْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُبِينًا» (Аҳзоб/58) "Ва онон, ки мардони мӯъмин ва занони мӯъминро дар ҳоле ки зиште накардаанд, озор медиҳанд, ба куфр ва гуноҳи ошкоре даст задаанд." Ин феъл аз хислатҳои зишти ботинии инсон ба вуҷуд омадааст. Ин рафтори бад дар баъзе норасоиҳои ахлоқӣ реша мегирад, ки инҳоянд:
1. Душманӣ: Баъзан инсон барои хомӯш кардани оташи кинаву кудурат ба дигарӣ дурӯғ мегӯяд ва муносибатҳои ногувор мекунад.
2. Рашк: Баъзан инсон ба шаъну шараф ва камоли каси дигар ҳасад мебарад ва ба ӯ ҳамла мекунад, то симои ӯро вайрон кунад.
3. Тарс ва гурехтан аз муҷозот: гоҳе шахс аз тарси муҷозоти хатои содиркардааш ё барои бартараф кардани беадолатие, ки ба ӯ дода мешавад, каси дигареро мезанад. Насабномаи бади ин амал ба ту мевае хоҳад дод, ки аз ғайбат талхтар аст; Чунки дар инсон айбу нуқсони воқеӣ вуҷуд надошта бошад, онҳоро ба ӯ нисбат медиҳанд; дар ҳоле ки он чиро, ки дар ӯ нест, ба ӯ наздик мекунанд.
Осор ва оқибатҳои зишт дар ин дунё ҳам фард ва ҳам ҷомеаро дар бар мегирад. Шахсе, ки каси дигареро озор медиҳад, аз макри Худо сиҳату саломат намемонад ва дар охир расво мешавад. Ин шахс дар ҷомеа зуд шинохта мешавад ва арзишу эътибори ӯ паст мешавад. Буҳтон дар чомеаи башарӣ тухми адоват ва душманӣ кошта, дустиро ба хусумат табдил мекунад. Буҳтон хисси бовариро, ки пояи ташкил диҳандаи ичтимоӣ аст, аз байн мебарад ва боиси парокандагии онхо мегардад. Ин хислати ногувор метавонад ба тамоми муносибатҳо таъсир карда, издивоҷҳоро ба талоқ табдил диҳад, муносибатҳои падару писарро бадтар созад ва дар ҳолатҳои шадид боиси ҷиноятҳои ба мисли куштор гардад. Дар мавриди осори буҳтон ривоят шудааст, ки Паёмбари Аакрам (с) фармуданд:«مَنْ بَهَتَ مُؤْمِناً أَوْ مُؤْمِنَةً أَوْ قَالَ فِيهِ مَا لَيْسَ فِيهِ أَقَامَهُ اللهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَلَى تَلَّ مِنْ نَارٍ حَتَّى يَخْرُجَ مِمَّا قَالَ فيه» "Ҳар кас, ки мард ё зани мӯъминеро дашном диҳад ё чизеро ба ӯ нисбат диҳад, ки дар ӯ нест, Худованд ӯро дар рӯзи қиёмат дар болои тӯдаи оташ қарор медиҳад, то аз он чӣ дар бораи бародар ё хохар имонии худ гуфта буд, берун ояд.
