Yoksulluğun varlığı Allah'ın rızık verme hükmüyle çelişir mi?

Tarih boyunca ve çağdaş dünyada birçok toplum ve insan, yıkımlarına neden olacak ölçüde yoksullukla karşı karşıya kalmıştır. Böyle bir durumun devam etmesi, Allah'ın adaletli olma ve rızık verme sıfatları dikkate alındığında bu şartların nasıl haklı gösterilebileceği sorusunu akla getirmektedir.

Eğer ayetlere ve rivayetlere göre, rızık veren Allah ise ve yarattıklarına rızık garantisi verdiyse, nasıl oluyor da dünyada bu kadar çok fakir ve aç insan var?

Ayetullah Nasır Makarem Şirazi, bu soruya cevaben, Allah'ın dünyadaki tüm canlıların rızkını garanti ettiğini, ancak bunu elde etme sorumluluğunun her bireyin üzerinde olduğunu söylüyor. Ayrıca istismar ve bencillik olmamalıdır. Bir kimse, tembellik ve basiretsizlikle rızkı israf ediyorsa veya müstekbirler insanları sömürerek fakirleştiriyorsa, bu, insanların fiilleriyle ilgilidir.

Allah, insanların rızkını garanti altına almanın yanı sıra, yoksulları himayet için kanunlar ve hükümler koymuştur ki bunlar doğru uygulanırsa milyonlarca aç insanın ölümüne tanık olmayacağımız gibi yoksulluk da ortadan kalkacaktır.

İnsanların fakirlik ve açlığının sebeplerinden biri de istifleme, başkalarını sömürmekten kaynaklanmaktadır. İnsan toplumlarında görülen zorlukların çoğu, bir grubun diğer gruplar üzerindeki baskısının sonucudur. Bu baskı sadece zalim yönetimlere özgü değildir, çünkü bazı insanların her şeyden menfaat elde etme çabaları, servet biriktirmeleri ve istiflemeleri her toplumda yoksulluğa ve kıtlığa yol açabilir.

İnsanın geçimini sağlama çabası da yoksulluk ve açlığın giderilmesinde önemli bir konudur. Allah rızkı kullar arasında taksim etmiştir, fakat bu, evde oturup rızık kazanmaya çalışmamak için bir sebep değildir. Bu nedenle Kur’an, Necm Suresi'nin 39. ayetinde şöyle diyor: "İnsan ancak çabasının sonucunu elde eder." Bir kimse geçimini sağlamak için çabalarsa, mutlaka ihtiyacına göre kendisi için mukadder olanı kazanır. Ayet dürüstlükle çalışıp çabalamanın, alın teriyle kazanmanın Allah nezdindeki değerine de işaret etmektedir.  

Ayrıca Allah, yoksulluk ve açlığın giderilmesi için birçok yol bildirmiştir. Humus ve zekat gibi şeyler de bu kanunlardandır. Tevbe suresi 60. ayetinde şöyle buyurulmaktadır: "Sadakalar (zekât gelirleri) ancak şunlar içindir: Yoksullar, düşkünler, sadakaların toplanmasında görevli olanlar, kalpleri kazanılacak olanlar, âzat edilecek köleler, borçlular, Allah yolunda (çalışanlar) ve yolda kalmışlar. İşte Allah’ın kesin buyruğu budur. Allah bilmekte ve hikmetle yönetmektedir."

4046293