Paludan'ın Kur'an yakması ilk değil, son da olmayacak
Avrupa'da artan İslamofobi konusu, son zamanlarda İsveç'te Danimarkalı siyasetçi Rasmus Paludan'ın Kur'an yakması ile yine gündeme geldi. Konuyla alakalı sosyoloji mezunu Müberra Özşen ile röportaj gerçekleştirdik. Özşen ile gerçekleştirdiğimiz röportaj metni:
IQNA: Müberra hanım öncelikle İslâm ve fobi kavramının yan yana getirilmesi konusunu ve bu kavramı nasıl yorumlarsınız?
İslam barış anlamına gelen “silm” kökünden türetilmiş bir kelime, fobi (phobia) ise Yunan mitolojisinde “dehşet tanrısı” olan Phobos’tan geldiği bilinen bir kelimedir. İslamofobi de kelime olarak “İslam korkusu” anlamına gelmektedir. Batı dünyasında meydana gelen "İslamofobi" dediğimiz olaylar, aslında İslam'dan korkanların gerçekleştirdiği olaylar mı? Yoksa İslam'a mensup olanlara karşı harekete geçiren nefret olayları mı? Öncelikle bu ifade üzerinde köklü ve doğru bir değişiklik yapıp İslamofobi/İslam korkusu yerine anti İslamizm/İslam karşıtlığı tabirini kullanmak gerekmektedir. Sözün özü, İslam ve dehşet tanrısı ifadesinin yan yana gelmesi konusu bir yana, bu ifade hali hazırdaki olaylar için doğru bir tanımlama değildir.
IQNA: İsveç'te Danimarkalı siyasetçi Rasmus Paludan'ın Kur'an yakması sonrası tekrar Avrupa'da İslamofobi konusu gündemimize oturdu. Üstelik Paludan'ın bu çirkin eylemi ilk de değildi, neler söylersiniz?
İlk de değil, son da olmayacak. Avrupa'dan İngiltere ve Fransa daha çok bu noktada önplana çıkıyor ancak Avrupa'nın dışında Hindistan gibi dünyanın birçok yerinde de İslam karşıtlığından bahsetmek gerekir. Birleşmiş Milletler'in, 15 Mart’ı, "Uluslararası İslamofobi ile Mücadele Günü" olarak kabul etmesini Fransa'nın yanında Hindistan da eleştirmişti. Elbette İslamofobik saldırılar ve Müslümanlara yönelik nefret suçları en çok Avrupa kıtasında meydana geliyor. İslam karşıtı ırkçılık, sosyal yaşamın birçok alanında ciddi anlamda hissedilmesinin yanında Avusturya, Fransa gibi ülkelerin yürürlüğe soktuğu düzenlemelerle kurumsallaşıyor. 2017-2021'de Avusturya’da iki dönem başbakanlık yapan Sebastian Kurz'un Müslümanları hedef alan siyasi söyleminin iki dönem iktidarda kalmasına olanak sunduğunu söyleyebiliriz.
IQNA: Türkiye ve diğer İslam ülkelerinden ciddi tepkiler geldi. Fakat Paludan eylemlerini sürdürmeye devam etti. Bu tepkilere rağmen bu yanıtını nasıl yorumlarsınız? İslam ülkelerinin tepkileri bu anlamda yetersiz mi kalıyor?
İslam ülkelerinin yalnızca bu konuda değil, İslamı ve Müslümanları ilgilendiren diğer birçok konuda yalnızca "kınama" ile karşılık vermesi aslında bir "tepki" midir tartışılır. Tabii İslam ülkeleri dediğimiz ülkelerde de İslam'ın çok çeşitli yorumlarının olduğunu göz önünde bulundurursak nasıl bir tepki verileceği noktasında da farklılıklar olacaktır. Bazı İslam ülkelerinde Paludan'ın bu eylemini protesto gösterilerine dahi izin verilmedi.
IQNA: İstesek de istemesek de İslam ve Müslümanlar şiddet, terör, nefret, öteki gibi kavramlarla birlikte anılıyor medyada vesairede. İslamofobi konusunda neler yapılabilir sizce?
Birçok açıdan ele alınması gereken ve uzun bir çalışma konusu olan bu soruyu sadece şu yönüyle ele alabilirim, İslam karşıtı eylemleri engellemek için Avrupa'daki Müslümanlardan tutun Ortadoğu'daki Müslümanlara kadar çok iş düşüyor. Asıl özne olan ve belki de İslamofobi değil, Müslümanfobi olarak adlandırabileceğimiz bu algının yıkılması kuşkusuz kolay bir iş değildir. Belki medyaya daha çok iş düşüyordur. Dijital ortamda da ciddi sayıda İslâmofobik saldırının gerçekleştiğini göz önünde bulundurursak medya konusunda gaflet etmemek gerektiği sonucuna varabiliriz.
IQNA: Son olarak eklemek istediğiniz bir şey varsa buyurun?
Elbette İslam karşıtı saldırılarda belki de okların en son gösterileceği grup Müslümanlardır. Ancak özeleştiri yapmak gerekirse son söz olarak "Biri sizin ahlakınızı görerek dininize imrenmiyorsa imanınızı gözden geçirin" sözünü zikredeyim. Teşekkür ederim sorularınız için.
En çok konuşulan başlıklar 