Gâşiye suresinde yaratılış harikaları
Kur’an-ı Kerim, Gâşiye Suresi’nin bir ayeti insanı doğa ile uyum içinde yaratılmış bir hayvan olan devenin yaratılışı hakkında düşünmeye davet ediyor.
Gâşiye suresi Mekke döneminde inmiş olup 26 ayettir. 30. Cüzde yer almakta olup Mushaftaki sıralamada 88. Peygamber Efendimiz’e inen 68. Sure’dir.
Sure, adını birinci ayetteki “el-Gâşiye”kelimesinden almıştır. Gâşiye, kaplayıp bürüyen demektir. Kıyamet günü ve olayları aniden bütün insanları kapsayacağından bu ismi almıştır. Kelime ilk ayette gelir ve surenin adıdır.
Surede cehennemliklerle cennetliklerin âhiretteki durumları tasvir edilmekte, Allah’ın varlığına dair deliller sıralanmakta, tebliğ yöntemi öğretilmektedir.
Bu sure kıyamet gününü insanların o günkü hallerini anlatarak beyan eder ve insanların nasıl iki gruba ayrıldığını anlatır: ilk grup mutlu olanlar, ikinci grup üzgün ve perişan olanlar. Birinci grup cennete, ikinci grup cehenneme girer.
Bu surenin ikinci teması “Tevhid”dir ve yaratılış harikalarından bahseder. İnsanlara develer, gökler ve dağlar gibi harikaları hatırlatarak insanları düşünmeye ve Yaratıcılarını tanımaya yönlendirir.
Bu surenin üçüncü konusu “peygamberlik makamı” ve peygamberin insanlar karşısındaki görevleridir. Surede Allah’ın dünyayı nasıl yarattığını ve tüm insanların Allah’a döneceğini ve onların amellerini değerlendirenin yine O olduğunu insanlara hatırlatması Peygamber Efendimiz’e (s.a.v) emredilmiştir.
Bu surede beyan edilen ve insanın üzerinde düşünmesi istenilen konulardan biride devedir: “Peki onlar devenin nasıl yaratıldığına, göğün nasıl yükseltildiğine, dağların nasıl dikildiğine, yeryüzünün nasıl yayıldığına bakmazlar mı?” (Gâşiye/ 17)
Deve insanı hayrete düşüren birçok yeteneğe sahip bir hayvandır. Göz kapakları rüzgara ve çöl toprağına dayanıklıdır, kamburunda yağ ve yiyecek depolar, açlığa dayanıklıdır. Ayrıca uzun süre susuz kalabilirler. Ayakları çöl kumları üzerinde rahatlıkla hareket edebilecek şekilde yaratılmıştır. Arapların dediği gibi develer çöl gemileridir. En güçlü, en faydalı, en uysal ve en dayanıklı hayvanlardandır.
