Peygamberlerin eğitim yöntemi: Hz. Musa (a.s) /15

TAHRAN (IQNA) - Temel olarak tüm insanlarla iyi ve dostane ilişkiler kurulamaz. Bir insan ne kadar iyi olursa olsun düşmanları olacaktır. Sevgi ve nefret insan ilişkilerinde iki ana özelliktir. Peki o zaman insanları sevmek için kriterimiz ne olmalı ve kimlerden uzak durmalıyız?

Tevelli ve Teberra (Allah’ın dostlarıyla dostluk ve Allah’ın düşmanlarıyla düşmanlık) din işlerinin iki önemli ilkesidir. Yani insanın ruh ve kalbinin dinamik ve canlı olması ve her zaman farklı insanlar hakkında uygun tavırlar sergilemesidir. Aynı halde insanlar arkadaş seçiminde dikkatli olmalıdır. Çünkü insanın şahsiyetinin  ve davranışlarının oluşumunda  büyük etkisi vardır.

Beraet ve Teberra basit bir dille birlikte olunması hoş olmayan her şeyden uzak durulması demektir. Aynı zamanda mübarek olmayan birşeyden kurtulmak anlamına da gelir.

“Tevella ve Teberra” meselesi yani “sevgi ve buğz etmek “ ahlâki ve eğitimsel konularda belirleyici olup insanî sıfatların ilerleme ve gelişimini teşvik eder ve çirkinliklerden kaçınmasını sağlar.

İmam Sadık’ın (a.s) bir hadis-i şerifinde ashabından Cabir’e şöyle dediğini okumaktayız: Sende hayır olup olmadığını bilmek istediğin zaman kalbine bak! Allah itaat edeni seviyor ve asiden nefret ediyorsa, o zaman sen iyi bir insansın ve Allah da seni seviyor. Ve eğer Allah’a itaat eden onun düşmanıysa ve ona isyan edeni seviyorsa, o zaman sende iyilik yoktur ve Allah size buğzetmektedir ve insan kendisini sevenle beraberdir.

Hz. Musa Ulul Azm peygamberlerinden biri olarak bu yöntemi kullanmış Firavun ve onun ehlinden uzaklaşmıştır.

Firavun, sarayına tevhidin girmesinden çok korkuyordu. Buna engel olmak için Hz Musa’yı (a.s) öldürmeye karar verdi.  “Firavun, “Bırakın beni de şu Mûsâ’yı öldüreyim! Tanrısına yalvarsın bakalım (kurtulabilecek mi)! Çünkü onun, dininizi değiştirmesinden yahut ülkede huzursuzluk çıkarmasından kaygı duyuyorum” dedi.” (Mü’min:26)

O görüşmede hazır bulunduğu söylenen Hz Musa öyle bir tehditten korkmadığını ve Allah’a tevekkül ettiğini kararlı bir şekilde göstererek şöyle demiştir:” Mûsâ ise, “Hesap gününe inanmayan her kibirli kişinin şerrinden, benim ve sizin rabbiniz olan Allah’a sığındım!” dedi.” (Mü’min:27)

Hz. Musa’nın bu sözü tekebbür sahibi ve kıyamet gününe inanmayanların ne kadar tehlikeli insanlar olduğunu göstermektedir. Kibirli insanlardan uzak durmalı ve Allah’a sığınılmalıdır. Kibir, insanın kendinden ve kendi düşüncelerinden başka bir şey görmemesine neden olur.  Bu tür insanlar Allah’ın ayet ve mucizelerini sihir olarak nitelendirerek iyiliksever insanları kötü olarak kabul ederler.

Kıyamet gününe inanmamak ise Allah’ın kudretine karşı gelmeye ve Peygamberlere karşı savaşmaya neden olur.

Hz. Musa bu sözleri ile insanlara doğru yolu göstererek insanlara neleri reddederek nelerden uzak durmaları gerektiğini öğretmiştir.