Hz. Musa (a.s) kıssasında hurafelerle mücadele
Cehalete giden tüm yollar günümüzde teknolojinin gelişmesi ve insanların birçok bilgiye kolaylıkla ulaşmasıyla birlikte kapanmıştır.
Hal böyleyken dünyanın farklı yerlerinde insanların bir takım hurafelere dayanarak çirkin şeyler yaptıkları görülür. Toplumdaki cehaletin ortadan kaldırılması ve hurafelerle mücadele peygamberlerin hayatlarına da yansımıştır.
Bir eğitimci yetiştirmenin önündeki engellerden biri de her toplumun karşılaştığı asılsız hurafeler, sapkınlıklar ve taklitlerdir. Bu faktörler insanların akıllarına ve düşüncelerine nüfuz eder hakka ve hakikate giden yolu kapatır, bunun sonucunda da hak sözü onların kalplerine tesir etmez.
Hurafe dine sonradan girmiş olan, akla aykırı, uydurma ve garip şeyler, boş inanç, bid’at ise yenilik demektir. Dinde yenilik yani Dinde olmayanı dine sokmak, başka bir deyişle dinde bazı şeyleri tahrif etmek demektir. Bu da en büyük günahlardan biridir.
Hurafelerle ve bid’atlerle mücadelenin eğitim yöntemi, koşulların değiştirilmesi ilkesinden çıkarılan yöntemlerdir. Kur’an-ı kerim en büyük ve kapsamlı eğitim kitabı olup hayatın idamesi için yapılması gereken tüm talimatları içerir. Ve bu yöntem insanları ıslah etmek için kullanılır.
Peygammberler hurafelerle mücadelede bu yöntemi sıklıkla kullanmışlardır. Örneğin Hz İbrahim kafirlere karşı kararlı davranarak cesaretle konuşmuştur. Enbiyâ suresi 57. ayeti: Sonra (içinden şöyle geçirdi): “Allah’a yemin ederim ki siz ayrılıp gittikten sonra putlarınıza bir oyun oynayacağım!”
Hz. Musa (a.s) da putperestliği ortadan kaldırmak için bu yöntemi kullanmıştır:
A’râf suresi 138. ayeti: İsrâiloğulları’nı denizden geçirdik; derken kendilerine mahsus birtakım putlara tapan bir kavimle karşılaştılar. Bunun üzerine, “Ey Mûsâ! Onlara ait tanrılar gibi, sen de bizim için bir tanrı yap” dediler. Mûsâ dedi ki: “Gerçekten siz cahil bir toplumsunuz!”
Hz. Musa (a.s) kavmini Kızıldeniz’den sağ salim geçirince karşılaştıkları bu toplumun putperestlik uygulamaları İsrâiloğulları’nın hoşlarına gitti ve Mûsâ’dan, kendi dinlerinde de böyle bir gelenek başlatmasını istediler. Körü körüne taklit, insanların peygamberlerinin putperestliği onaylamasını beklemesine neden oldu.
Bu sebeple Hz. Musa (a.s) böyle bir teklifte bulunanları “Gerçekten siz cahil bir toplumsunuz!” diyerek suçlamış; ayrıca özendikleri kavmin bu temelsiz din ve inançlarının, bütün benzerleri gibi yıkılmaya mahkûm olduğunu, kezâ dinî ibadet ve uygulamalarının da asılsız ve geçersiz olduğunu ifade ederek böyle bir kavme özenmenin cahillikten başka bir şey olmadığını bildirmiştir.
Putperastliğin kaynağı bilgisizlik ve cehalettir. Hz. Musa (a.s) onlara, sürekli cehalete batmış bir kavim olduklarını söyler.
