Kur’an-ı Kerim en şefkatli öğüt vericidir
İnsanın karşısına bazen şefkatli görünüp daha sonra onları aldatan insanlar çıkabilir. Böyle insanların varlığıyla Kur’an’ın bir rehber olarak önemi ortaya çıkar.
Hz. Ali (a.s) Nehcü’l Belağa’da Kur’an-ı kerim’in şefkatli ve öğüt verici özelliğine dikkat çeker. Nasihat yani bir kimseyi doğru yola iletmek ve iyilik yapmak demektir. 176. hutbede şöyle der: “..Bu Kur’an’ın; öğüdünün aldatmayan, saptırmayıp doğru yolu gösteren, sözünde yalan olmayan bir nasihatçi olduğunu bilin. Kur’an’la oturup kalkan kimse bir artma ve bir de eksilme ile kalkar: Hidayetinde artma, körlüğünde eksilme olur... “
Bu metni okuduktan sonra insan Kur’an’ı neyin hakkında ,öğüt veren olarak algılamalıdır sorusu akla gelebilir. Enfus kelimesi nefs’in çoğuludur. İnsan nefsinin üç mertebesi vardır:
1- Nefs-i emmare: Kötülüğü emreden ve bundan zevk alan nefise verilen isim. Bu nefis bizi günaha çağırır. Günah işlemek akla aykırı olduğundan insan bu halette akla itaat etmez. İnsan nefsinin en düşük seviyesi olup hadislere bununla mücadele edilmesi tavsiye edilmektedir.
2- Nefs-i Levvâme: Kötülük yaptığında bundan pişman olup af dileyen nefise verilen isimdir.Nefs-i Levvâme olarak adlandırılması Kur’an ayetlerinden gelmektedir. Kıyamet suresi 2. ayetinde şöyle buyruluyor: “Öyle değil, kendini kınayan nefse yemin ederim!”
3- Nefs-i Mutmainne: İman esaslarına inanan, İslam’ın emir ve yasaklarına uyan, bu konularda hiç bir şüphe ve tereddüdü olmayan, neticede Allah ile manevî bir bağ kuran ve bunun lezzetine ulaşan nefistir. Insan nefsinin en üst mertebesidir. Allah Fecr suresi 27-30. ayetlerinde şöyle buyurmaktadır: “Ey imanın huzuruna kavuşmuş insan!”
“Sen O’ndan hoşnut, O da senden hoşnut olarak rabbine dön.”
“Böylece has kullarımın arasına sen de katıl.”
“Cennetime gir!”
İbn Meysem Bahrani’nin Nehcü’l Belağa açıklamasına göre Hz. Ali’nin (a.s) Kur’an’a Nasih (nasihat veren) demekle kastettiği, Nefs-i Emmere’ye karşı tavsiyede bulunmaktır. Nefsi-i emmarenin insanları günah işlemeye teşvik ederek kalp gözlerinin hakikatı görmekten alıkoyduğunu bu yüzden Kur’anı rehber edinerek onun öğütlerini kabul etmemizi söyler.
