Kur’an-ı Kerim’in Bulgarca’ya ilk akademik çevirisi
El Cezire sitesinin haberine göre, Teophanov’un tesadüfen Arapçayı öğrenmesi hayatında büyük değişikliklere yol açtı. Aynı halde profesör Bulgar Arap okulunda özel bir yere sahiptir.
Bulgaristan’ın başkenti Sofya’da 1952 yılında doğan Tsvetan Teophanov öğrencilik yıllarındayken bir kitapçıda Arapça bir kitap görmesiyle kelime ve harfler ilgisini çekmiş bu dile olan merakı daha da artmıştır. Bu nedenle Bağdat Üniversitesi’nde Arap dili üzerine eğitim almak üzere 1972 yılında 20 yaşındayken Irak’a gitti.
Ülkesine döndükten sonra Sofya Üniversitesi’nde profesör oldu ve eski ve modern edebiyat, felsefe ve Arap medeniyeti üzerine çalıştı ve çeşitli eserleri Arapça’dan Bulgarca’ya çevirdi.
Teophanov daha sonra doktora derecesini Moskova’daki Rus Akademisi Doğu Çalışmaları Enstitüsü’nden aldı ve 1992’de Sofya Üniversitesi Doğu Kültürleri ve Dilleri Merkezi’nin müdürü oldu. 1998 yılında Kur’anı Kerim’i Bulgarcaya çevirirken İslam dini ile müşerref oldu. Aynı yıl Sofya Yüksek İslam Enstitüsü’nün bölüm başkanlığına seçildi. Halen Amerikan Oryantalist Derneği ve İngiliz Ortadoğu Araştırmaları Derneği üyesidir.
Bulgaristan’daki bir yayınevi tarafından Kur’an-ı Kerim çevirisi için davet aldı. Ancak çeviri teklifi, Bulgaristan’daki komünist otoritelerin bu ülkedeki Müslümanların dini faaliyetlerini kısıtladığı bir dönemde önerilmişti. Bulgaristan Komünist Partisi Kur’an çevirisini dini değil etnik bir eser olarak tanımlamıştı. Teophanov çeviri işine 1987 yıında başladı ve üç yıl sürdü ancak çeviriyi tekrar yaptı ve on yıl sonra Kur’an’ın anlamlarını içeren ilk Bulgarca metnini sundu.
Tsvetan Teophanov’un çeviri sırasında, farklı sorunlarla karşılaştı. Örneğin bazı kelimelerin, deyimlerin, isimlerin ve terimlerin anlamını doğru bir şekilde aktaracak karşılıklarını bulmada sıkıntı yaşadı.
Teophanov’un eseri, Kur’an’ın Bulgarcaya ilk çevirisi değildi. 1944'te Bulgaristan’da Komünistler iktidara gelmeden önce bir çeviri yayınlanmıştı. O eser Arapça’dan değil İngilizceden çevrildiğinden dolayı hatalar içeriyordu.
Teophanov, eserinde Kur’an’ın İngilizce, Rusça, Fransızca ve Almanca çevirilerini dikkate almış ve Vahiy Kelam’ına yakın anlamlar sunan bir çeviri sunmaya çalışmıştır. Bu yüzden Teophanov’un çevirisi Bulgarcaya ilk akademik çeviri ve Bulgaristan Müslümanlarının Dar’ul İftası tarafından onaylanan tek çeviridir.
