Islam web’in haberine göre, İslam’ın ilk dönemlerinde namazlarında okudukları bazı küçük sureleri kendi dillerine çevirmişlerdi.
Kur’an-ı Kerim, İslami inceleme ve araştırmaların en önemli kaynağı olup Müslümanlar 14 asır boyunca Kur’an’ı incelemiş, öğretmiş ve üzerinde çeşitli çalışmalar yapmışlardır.
Kur’an-ı Kerim en çok tercüme edilen kitaplardan biri olup sadece Müslümanlar değil diğer dinlere mensup kişilerde çeşitli amaçlarla bu mukaddes kitabı çevirmişlerdir.
Kur’an’nın çevirisi Kur’an ile aynı kabul edilemez. Birçok mütercim Arapçanın yumuşaklığını ve gücünü korumanın, kavramlarını ve sırlarını aktarmanın mümkün olmadığını belirtmiştir.
Basılı Kur’an çevirilerinin ilk kapsamlı ve küresel kaynağına dayanarak Kur’an Türkçe’ye 1980 yılına kadar 107 tam çeviri ve 119 eksik çevirisi yapılmıştır.
Osmanlı hilafeti döneminde Türkçeye çeviri , İslami fetvalar ve çeviriye ilişkin yasal yasaklar nedeniyle durgun bir dönem geçirdi. Hilafetin yıkılışının ardından çevirilerde artış görüldü.
Türkler İslam’ın gelişinin ilk yıllarında, İslam’ın hükümlerini anlamak istedikleri için, namazlarında okudukları bazı küçük sureleri kendi dillerine tercüme etmişlerdi. Ancak bu ayetleri kimin ve ne zaman Türkçeye çevirdikleri tam olarak bilinmemektedir. Çeviriler orijinalinden kopyalanmış olup, kimin tarafından, ne zaman kopyalandığı da bilinmemektedir.
Türkler İslamiyet’i kabul etmeden önce Uygur harflerini kullanırken, İslam’ı kabul ettikten sonra yazılarında Arap ve Latin harflerini kullanmışlardır.
Kur’an çevirileri edebi ve kavramsal çeviriler olmak üzere iki şekilde yapılıyordu.
Bu tür çevirilerde Kur’an metni tam olarak yazılmakta ve her kelimenin altına Türkçe manası verilmekteydi.
Bu çeviri şekli Türkçenin kurallarına ve yapısına dikkat edilmediği için eleştirilmektedir. Bu çeviri biçiminde bazı durumlar dışında açıklamalar yer almıyordu. Bu birkaç durumda da sayfa kenarında yalnızca kısa bir açıklama yer alıyordu.
Türkler bu çeviri şeklini İranlılardan öğrenmişlerdi çünkü İranlılar Kur’an-ı Kerim’i Türklerden önce Farsçaya çevirmişlerdi.
Kur’an’ın genel olarak bu şekle dayanarak pek çok çevirisi yapılmıştır.
Kur’an’ın türkçeye kavramsal çevirisi ise kavramların açıklamalarıyla birlikte çevirisini içerir.
Kur’an-ı Kerim ilk kez bir grup Türk alim tarafından Türkçeye çevrildi. Çevirilerinde Kur’an-ı Kerim’in Farsça tercümesine dayandılar. Bu tercüme birebir Türkçe çeviri olup, her Arapça kelimenin altında Türkçe anlamı yazılmıştır.
Bu çevirilerden bir nüshayı 1914 yılında Prof Zeki Velidi Togan Buhara’da keşfetti. Bu, orijinalin bir kopyası olup eksiktir; kopyanın sahibi ve tarihi bilinmemektedir.
İkinci nüshası Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nde bulunmaktadır. Bu Kur’an Doğu Türkçesi lehçesine (Oğuz ) tercüme edilmiş ve Abdülkadir Ertugan bunu araştırmış ve bu tercüme hakkında değerli bilgiler vermiştir.
Tevâif-i Mülûk döneminde Kur’an’nın önce küçük sureleri daha sonra tamamı Türkçeye çevirildi. Osmanlı döneminde Kur’an-ı Kerim’in pek çok suresinin çevirileri bulunmuş olup, bu çevirilerin pek çok nüshası İstanbul’daki Süleymaniye Kütüphanesi’nde muhafaza edilmektedir.
Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan (MS 1299) bir asır geçtikten sonra Osmanlılar, Kur’an’ı tefsir etmeye ve kavramlarını Türkçeye çevirmeye başladılar. Bu çevirilerin nüshaları İstanbul ve Rusya’daki kütüphanelerde ve Anadolu bölgesindeki diğer kütüphanelerde mevcuttur.
Sultan II. Abdülhamid, birçok Türk alimine Kur’an-ı Kerim’i Türkçeye çeviri izni verdi. Bu alimler arasında Şeyhülislam Musa Kazım, Ahmed Cevdet Paşa, Bereketzade İsmail Hakkı ...vb sayabiliriz.
Ahmed Cevdet Yusuf suresinin birçok ayetini Türkçeye çevirmiş, Şeyhülislam Musa Kazım mübarek Fatiha ve Bakara surelerinin çeviri ve tefsirini yapmıştır. Bereketzade tüm Kur’an-ı Türkçeye çevirerek Enver El Kur’an başlığı altında basmıştır.
Kur’an-ı Kerim’in Türkçe çevirilerinden bazıları şunlardır:
Kur’an-ı Kerim’in Türkçe çevirisi, Tercüme Kurulu tarafından çeviri, İstanbul, 1926.
Nurü’l Beyan, Hüseyin Kazım Kadri, İstanbul, 1922.
Kur’an’nın Türkçe çevirisi, İsmail Hakkı İzmirli, İstanbul, 1926/1344 H.....vb
Ünlü Türk düşünürlerinden Müslüman alim Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır mantık, Kur’an çevirisi, tefsir bilimi, içtihat, felsefe alanlarında ve ansiklopedi yazımında uzmanlaşmıştır.
Ayrıca Kral Fahd basım merkezi hicri 1428’de Kur’an’nın Türkçe bir çevirisini yayınlamıştır.
4235650