İspanya’nın Toledo şehrinde bulunan Cristo de la Luz Cami, Endülüs Emevi Devleti’nin en parlak döneminde, 999 yılında inşa edilmiştir. Cami, 1085 yılında kiliseye dönüştürülmeden önce, şehir kapısına nispetle “Babü’l-Merdum Cami” olarak anılmaktaydı. Mağribi Dönemi’nde Toledo’da inşa edilmiş on camiden biri olan eser, neredeyse hiç değişmeden günümüze kadar gelmesiyle öne çıkmaktadır.
Ülkenin güneybatısındaki Toledo'da bulunan bu yapı, Müslümanların, Hıristiyanların ve Yahudilerin bir arada yaşadığı, “üç kültürün şehri” lakaplı bu ortaçağ şehrinin kültürel zenginliğini ve dinsel birlikteliğini gözler önüne seriyor.
1085 yılında Toledo'nun Hristiyanlar tarafından fethinden sonra, İslami mimarisinin büyük bir kısmını koruyarak “Cristo de la Luz” adını alan küçük bir kiliseye dönüştürülmüştür. 20. yüzyıldan beri UNESCO koruması altında olan yapı, günümüzde müze olarak ziyarete açıktır.
Güneybatı cephesinde bulunan kitabede, caminin inşasına dair ayrıntılı bilgi verilmektedir:
“Bismillahirrahmanirrahim. Ahmed ibn Hadidi, kendi parasıyla bu mescidi inşa ettirdi ve bunun için Allah’tan cennette bir mükafat istedi. Mimar Musa ibn Ali ve Sa’ada idaresinde Allah’ın yardımıyla tamamlanarak 390 yılında Muharrem’de sona erilmiştir.”
Caminin tasarımında Endülüs İslam mimarisinin etkileri göze çarpıyor; at nalı kemerler ve Mağribi tarzının karakteristik geometrik süslemeleri yer alıyor.
Babü’l-Merdum Cami, dönemin yerel geleneğine uygun olarak tuğla ve küçük taşlardan inşa edilmiştir. Her bir kenarı 9 metre olan kare planlı cami, dört iç sütun ve 12 çevre payanda ile 9 bölüme ayrılmıştır. Bu bölümlerin her biri, kendine özgü tasarımıyla benzersiz bir kubbeye sahiptir. Eser, Kurtuba Cami’ne kıyasla küçük boyutlara sahip olsa da İspanya’daki İslam kültürünün en eski örneklerinden biri olması bakımından önemlidir.
İspanya’da tamamen yıkılmış veya yeniden inşa edilmiş birçok caminin aksine, bu cami orijinal yapısını korumuştur.
İspanya’nın İslami geçmişine tanıklık eden cami, kültürlerarası diyaloğun canlı bir sembolü ve Toledo'nun önemli bir turistik cazibe merkezi olmaya devam ediyor.
4297305