Дар ҷаҳони муосир, расонаҳо ва шабакаҳои иҷтимоӣ ба унвони василаҳои пурқудрати иттилоъ расонӣ ва огоҳӣ бахшидан ба ҷомеа нақши калидӣ доранд. Бо таваҷҷуҳ ба ҳассосияти масъалаи Фаластин ва Қудс, расонаҳо ва шабакаҳои иҷтимоӣ метавонанд дар баёни ҷиноёти режими саҳюнистӣ нақши муассире дошта бошанд. Ҳамасола дар Рӯзи Қудс, ки ба унвони рамзи ҳамбастагии мусулмонон бо мардуми мазлуми Фаластин шинохта мешавад, расонаҳо ва платформаҳои иҷтимоӣ талош мекунанд, ки воқеиятҳои ин рӯйдоди муҳимро ба ҷаҳон расонанд.
Расонаҳои ҷаҳонӣ метавонанд ҳамчун воситаи ошкорсозии ҷиноёти саҳюнистӣ ва низ ҳамчун абзоре барои таҳрифи воқеият хидмат кунанд. Баъзе расонаҳои озод ва мустақил, ки ба адолат ва ҳақиқат арҷ мегузоранд, талош мекунанд, ки ҳуҷуми ғайриқонунии саҳюнистҳоро бар зидди мардуми фаластинӣ бо тамоми ҷузъиёташ ба ҷаҳон нишон диҳанд. Телевизионҳо, рӯзномаҳо ва сомонаҳои хабарӣ бо таҳқиқоти журналистӣ ва гузоришҳои таҳлилӣ метавонанд воқеиятҳои пинҳонкардашударо ошкор намоянд.
Аз тарафи дигар, расонаҳои ғарбӣ, ки аксар таҳти таъсири манфиатҳои сиёсӣ ва иқтисодӣ қарор доранд, бештар кӯшиш мекунанд, воқеияти масъалаи Фаластинро таҳриф намуда, саҳюнистҳоро ҳамчун қурбонӣ нишон диҳанд. Онҳо бо истифода аз василаҳои таблиғотӣ ва иттилооти ғаразнок мекӯшанд, ки ҷиноёти ишғолгаронро сарпӯш гузоранд ё онро ҳамчун ҳимояи қонунии онҳо тавзеҳ диҳанд.
Шабакаҳои иҷтимоӣ имрӯз ба яке аз муҳимтарин василаҳои интишори хабарҳо ва ошкорсозии ҳақиқат табдил ёфтаанд. Миллионҳо нафар корбарони шабакаҳои иҷтимоӣ, аз ҷумла дар платформаҳое чун “Twitter”, “Facebook”, “Instagram” ва “Telegram”, талош мекунанд, ки бо истифода аз видеоҳо, тасвирҳо ва матолиби таҳлилӣ ҷиноёти режими саҳюнистиро фош кунанд.
Фаъолони сиёсӣ ва иҷтимоӣ дар саросари ҷаҳон тавассути паҳн кардани иттилооти воқеӣ дар бораи ҳуҷумҳо, куштори ғайринизомиён ва зулму истибдоди саҳюнистҳо, афкори умумиро дар ин замина тағйир медиҳанд. Онҳо ба таври мустақим гузоришҳо ва шоҳидии мардуми фаластинро ба ҷаҳон мерасонанд, ки бисёре аз вақтҳо аз сӯи расонаҳои ғарбӣ ҳазф ва сензура мешаванд.
Бо рушди шабакаҳои иҷтимоӣ, хабаргузориҳои мустақили фаластинӣ низ талош мекунанд, ки иттилооти дурустро дар бораи вазъияти Фаластин паҳн намоянд. Ҳамзамон, режими саҳюнистӣ бо истифода аз артишҳои маҷозии худ кӯшиш мекунад, ки бо таблиғоти густурда ва пахши ахбори ғаразнок ва ҷаълӣ, афкори ҷомеаи ҷаҳониро таҳти таъсир қарор диҳад.
Яке аз мушкилоте, ки дар роҳи расонаҳои мустақил ва фаъолони шабакаҳои иҷтимоӣ вуҷуд дорад, фишорҳо ва сензураи сахти расонаӣ мебошад. Режими ҷинояткор ва кӯдаккуши саҳюнистӣ бо ҳамкорӣ бо ширкатҳои бузурги технологӣ кӯшиш мекунад, ки матолиби интиқодӣ ва ахбори вобаста ба ҷиноёти худ дар Фаластинро ҳазф ё маҳдуд кунад. Ҳазфи саҳифаҳои фаъолони фаластинӣ, манъ кардани хештагҳои марбут ба Фаластин ва бастани ҳисобҳои хабаргузориҳои мустақил аз шеваҳои маъмулест, ки режимҳои ҳоким барои хомӯш кардани садои ҳақиқат истифода мекунанд.
Барои афзоиши таъсири расонаҳо ва шабакаҳои иҷтимоӣ дар ошкорсозии ҷиноёти режими саҳюнистӣ, метавон чораҳои зеринро андешид:
1. Ташкили пойгоҳҳои мустақили иттилоотӣ: Фаъол кардани хабаргузориҳо ва сомонаҳои озод, ки бидуни таъсири сиёсии қудратҳо фаъолият мекунанд.
2. Истифодаи платформаҳои алтернативӣ: Ба ҷои эътимод ба шабакаҳое, ки таҳти сензура қарор доранд, истифодаи платформаҳои ғайри мутамарказ ва мустақил, ки имкони озодона интишори ахборро медиҳанд.
3. Омӯзиши мардум дар бораи расонаҳо: Баланд бардоштани сатҳи огоҳии мардум дар бораи истифодаи дуруст ва интиқодӣ аз расонаҳо ва иттилооти шабакаҳои иҷтимоӣ.
4. Ҳамкории журналистон ва фаъолони шабакаҳои иҷтимоӣ: Журналистони мустақил метавонанд бо ҳамкорӣ бо фаъолони иҷтимоӣ ва сиёсатмадорон иттилооти воқеиро ба ҷаҳониён расонанд.
Бинобар ин, дар ҷаҳони имрӯза, ки иттилоот нақши калидӣ дар шаклгирии афкори умумӣ дорад, расонаҳо ва шабакаҳои иҷтимоӣ метавонанд ҳамчун абзори пурқудрат барои ошкор кардани ҷиноёти режими саҳюнистӣ хизмат кунанд. Ҳарчанд фишорҳо ва маҳдудиятҳо зиёданд, бо истифодаи стратегияҳои муассир ва ҳамкории васеъ метавон садои мардуми мазлуми Фаластинро ба тамоми ҷаҳон расонд ва аз ҳуқуқи онҳо дифоъ кард. Рӯзи Қудс ва дигар маъракаҳои байналмилалӣ бояд ба як платформаи воҳид барои муборизаи расонаӣ дар муқобили зулму истибдод табдил дода шаванд.
https://tajikpress.com/2025/03/28/