Иди Фитр – ҷашни ҳамбастагӣ ва дастгирии ниёзмандон аст
"Иди Фитр ҷашни ваҳдат ва иди муштараки ҳамаи мусулмонон аст ва бояд ба ҳамин шева баргузор шавад, то ки ниёзмандон низ аз ин ид баҳра баранд ва зиндагии онҳо низ ба танзим дарояд."
Ба муносибати фаро расидани ин иди саид, хабарнигори ИКНА – Исфаҳон бо Ҳуҷҷатул-ислом Ҳамид Илоҳидӯст, узви ҳайати илмии Донишгоҳи Ҷомеатул-Мустафо (с) – Исфаҳон, дар бораи маънои луғавӣ, фалсафа ва одоби рӯзи Иди Фитр гуфтугӯ анҷом додааст, ки матни онро дар идома мехонед.
ИКНА – Маънои луғавӣ ва истилоҳии «Фитр» чист? Оё ин вожа дар Қуръон низ истифода шудааст?
Калимаи "Фотир" ё ояти «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا» (ояти 30, сураи Рум) дар Қуръон зикр шудааст.
"Фитрат" ба вазни "хилқат" аст ва ҳамон маъноро дорад, бо ин тафовут, ки хилқати хосси инсонро фитрат меноманд. Аз ин рӯ, тамоюлҳои фитрии инсон, аз ҷумла Худошиносӣ, Худоҷӯӣ ва Худопарастӣ, ҷузъи фитрати ӯ шуморида мешаванд. Оятуллоҳ Мутаҳҳарӣ низ дар ин мавзуъ китобе бо номи "Фитрат дар Қуръон" таълиф карда, ба таври муфассал ин мавзӯъро тавзеҳ додааст.
Иди Фитр ҳамон Иди Фитрат аст – яъне иди марбут ба хилқати инсон.
Ба ин далел, сарпарасти хонаводагӣ бояд саронаи закоти фитрияи ҳар узви хонаводаро пардозад, новобаста ба ҷинс, синну сол, имондор ё кофир, рӯзадор ё рӯзахӯр будани ӯ.
Фарқият танҳо дар он аст, ки агар кӯдак ҳанӯз дар шиками модар бошад, бинобар он ки хилқати хориҷӣ пайдо накардааст, фитрия бар ӯ воҷиб нест.
Аммо агар дар шаби Иди Фитр таваллуд шавад, пардохти фитрия барои ӯ низ воҷиб мегардад.
ИКНА – Фалсафаи Иди Фитр чист?
Ҳамаи барномаҳои динӣ чандҷониба мебошанд ва танҳо як ҳадафро, мисли ибодат, пайгирӣ намекунанд.
Масалан, рӯза ибодат аст, аммо ҳадафи он таквияти тақво мебошад. Рӯза инсонро ба худдорӣ ва муқовимат дар баробари васвасаҳо водор месозад ва дар ниҳоят ҷомеаро аз лаззатҳои дунёвӣ дур нигоҳ дошта, тақворо афзоиш медиҳад.
Яке аз абъоди рӯза дар моҳи Рамазон, инфоқ ва расидагӣ ба ниёзмандон мебошад.
Бо таҷрибаи гуруснагӣ, инсон мушкилоти ниёзмандонро ба таври амалӣ дарк мекунад. Ба ҳамин хотир, дар поёни моҳ мо бо пардохти закоти фитрия на танҳо ҳамдардӣ мекунем, балки амалан дар ҳаллу фасли мушкилоти ниёзмандон саҳим мешавем.
Дар тӯли моҳи Рамазон, ифтор додан ва шарик кардани дигарон дар дороии худ мустаҳаб аст, аммо пардохти фитрия дар охири моҳ воҷиб мебошад.
Бо таваҷҷуҳ ба пайванди хилқати инсон ва Иди Фитр, закоти фитрияро "закоти ҷисм" низ меноманд.
ИКНА – Чӣ гуна рӯза бо маънавият иртибот дошта, онро дар тӯли сол ҳифз мекунад?
Рӯзадорон аз фармони Худо итоат карда, аз хӯрдан ва нӯшидан дар моҳи Рамазон худдорӣ менамоянд.
Ин итоат ба онҳо тавони муқовимат бар зидди васвасаҳоро медиҳад, ки яке аз рукнҳои тарбияти ахлоқӣ мебошад. Рӯза як машқ барои худдорӣ аз васвасаҳо мебошад, ки на танҳо хӯрдану нӯшиданро дар бар мегирад, балки тамоми шавқу рағбатҳои нодурусти нафсонӣ-ро низ дарбар мегирад.
