Попи нав ва ихтилофоти Ватикан бо Олмон
Абид Акбарӣ, коршиноси масоили байналмилалӣ, дар матлабе бо унвони «Попи нав ва шикофи Ватикан бо Олмон», ки барои хабаргузории ИКНА ирсол кардааст, навиштааст: Бо вафоти Попи Франсис ва оғози раванди интихоботи раҳбари нави Калисои католик, Аврупо вориди марҳалаи пуртанише шудааст. Олмон ҳамчун яке аз кишварҳои муҳими пешини католикии Аврупо, бо нигоҳи сард ва интиқодӣ ин равандро пайгирӣ мекунад. Интихоби попи нав, ба ҷои он ки фурсати эҳёи робитаҳои сустшуда бошад, ба чуқур шудани шикофе анҷомидааст, ки солҳост миёни Ватикан ва ҷомеаи олмонӣ шакл гирифтааст.
Дар Олмон, ҳаракатҳое чун «Роҳи синудалӣ» нишон медиҳанд, ки хостаҳои ҷомеаи католикии олмонӣ фарсангҳо аз мавқеъгириҳои суннатии Ватикан фосила гирифтаанд — хостаҳое монанди роҳиб шудани занон ва ислоҳоти бунёдӣ дар бархе аз таълимоти ахлоқии калисо. Интихоби попе, ки нишонае аз пазируфтани ин тағйирот надошта бошад, аз нигоҳи нухбагон ва зиёиён дар Олмон танҳо ҳамчун саркашии Ватикан аз мавҷи ногузири модернӣ талаққӣ мешавад.
Вокунишҳо дар муҳитҳои донишгоҳӣ ва расонаии Олмон воқеиятеро нишон медиҳанд, ки дигар наметавон онро инкор кард: Калисои католикӣ дар ин кишвар дар ҳоли аз даст додани охирин сипарҳои машруияти худ аст. Раванди гурӯҳии хориҷшавӣ аз калисо (Kirchenaustritt), ки дар солҳои ахир шиддат гирифтааст, бо ин интихоби муҳофизакорона боз ҳам суръат хоҳад гирифт.
Имрӯз дигар баҳс сари ислоҳот нест; баҳс сари ин аст, ки оё умри калисо дар кишваре, ки дунявиятро на ҳамчун таҳдид, балки ҳамчун ҷузъе аз ҳувияти модерни худ қабул кардааст, идома меёбад ё не. Барои ҷомеаи олмонӣ, интихоби попи нав на оғози гуфтугӯ, балки тасдиқи поёни гуфтугӯст.
Ба бовари бисёриҳо дар Олмон, Ватикан бо чашмпӯшии қасдӣ аз таҳаввулоти иҷтимоии Аврупо, худро дар канор қарор додааст. Калисое, ки замоне дар қалби фарҳанги олмонӣ нақш дошт, имрӯз ба як ниҳоди бегона ва бетаъсир табдил ёфтааст, ки нақши он дар ҳаёти мардум рӯ ба камшавист.
Дар чунин шароит, интихоби попи нав ба ҷои он ки пулие байни суннат ва оянда бубандад, дар амал деворе баландтар миёни Ватикан ва ҷомеаи олмонӣ сохтааст — ҷомеае ки дигар барои ҳифзи озодии фардӣ, адолати ҷинсӣ ва ҳуқуқи инсон, эҳтиёҷе ба калисо намебинад.
Ёддошти поёнӣ: «Роҳи синудалӣ» як ҳаракати ислоҳотии калисои католикии Олмон аст, ки соли 2019 оғоз ёфтааст. Ҳадафи он ислоҳи сохторҳо ва таълимоти калисо, ба вижа дар заминаҳои ҳуқуқи занон ва саҳми афроди ғайруллоҳӣ мебошад. Ин ҳаракат кӯшиш дорад ба буҳрони машруият дар калисо посух гӯяд ва бо таҳаввулоти иҷтимоии рӯз ҳамоҳанг шавад.
