Ҷаҳони Ислом ба ҳамзистии осоиштаи мазҳабҳо ниёз дорад

Оятуллоҳ Сайид Муҳаммадалии Баҳрулъулум, устоди маъруфи Ҳавзаи илмии Наҷаф, ки дирӯз дар шаҳри муқаддаси Наҷаф ба хок супурда шуд, дар як мусоҳиба бо хабаргузории Иқно соли 1401 гуфта буд: Имрӯз муҳимтарин чизе, ки мо ба он ниёз дорем, барпо кардани ҳамзистии орому бе низоъ миёни пайравони мазҳабҳои гуногуни исломӣ мебошад. Ҳар мазҳаб ақидаву фиқҳи хоси худро дорад. Аз ин рӯ, он тавҳиде, ки баъзеҳо тасаввур мекунанд, имкон надорад. Пас бояд ба ҷойи он, ҳамзистии осоишта ҷорӣ шавад.

Сайид Муҳаммадалӣ Баҳрулъулум яке аз шахсиятҳои маъруфи мазҳабӣ, фикрӣ ва иҷтимоии Ироқ ба ҳисоб мерафт ва ба хонадони маъруфи илмиву динии Оли Баҳрулъулум дар Наҷаф тааллуқ дошт — хонаводае, ки дар тӯли қарнҳо уламои бузургеро тарбия кардаву пешкаш намудааст.

Ӯ фарзанди Ҳуҷҷат-ул-ислом вал-муслимин Муҳаммад Баҳрулъулум ва аз устодони барҷастаи Ҳавзаи Наҷаф буд.

Бо сабаби фаъолиятҳои густурдааш дар арсаҳои динӣ, иҷтимоӣ ва фикрӣ, ҳам дар доираҳои фарҳангиву сиёсӣ ҳузури чашмгир дошт. Ӯ дар байни донишмандон ва мардуми Ироқ эҳтироми хосе касб карда буд.

Сайид Муҳаммадалӣ шоми шанбе, 1-уми моҳи шаҳривар, дар Кувайт аз дунё гузашт. Рӯзи 3-юми шаҳривар, ҷасадаш дар байни ду ҳароми муқаддас (байн-ул-ҳарамайн) бо ҳузури расмӣ ва мардумӣ ташйеъ ва баъд аз намози ҷаноза дар Наҷаф ба хок супурда шуд.

Дар остонаи Ҳафтаи ваҳдат, ки фурсати муносибест барои таҳкими дӯстиву якпорчагии байни шиа ва суннӣ, ва барои баррасии нуқтаҳои заъфу қуввати ваҳдати мазҳабҳои исломӣ, нигарем ба изҳороти Сайид Муҳаммадалӣ дар соли 1401:

“Имрӯз он чизе, ки ба он сахт ниёз дорем, ҳамзистии осоишта байни мазҳабҳои исломист. Нодонии мазҳабҳо аз усули эътиқодии якдигар боис ба бадфаҳмӣ ва тафриқа шудааст.”

Сайид Муҳаммадалӣ Баҳрулъулум таъкид кард:

"Ин заъф натанҳо аз омилҳои дохилӣ, балки аз сабабҳои хориҷӣ низ ба вуҷуд омадааст. Аз ҷумла:

Қудратҳои истеъморӣ, ки ба кишварҳои исломӣ нуфуз ва ҳукмронӣ доштанд;

Давлатҳои исломӣ, ки дар тӯли қарнҳо ҳукумат рондаанд, аммо аксаран зидди илм, зидди пешрафт ва мухолифи истинод ба исломи ҳақиқӣ будаанд."

Ба гуфтаи ӯ, ҳамин омилҳо боис гаштанд, ки ҷомеаҳои исломӣ аз лиҳози иҷтимоӣ, фикрӣ ва илмӣ заиф бимонанд.

"Ғайр аз ин, барномаҳои тарҳрезишудаи мустамликачиён ва қудратҳои ҷаҳонӣ, ки ба сарватҳои моддии кишварҳои исломӣ чашм дӯхтаанд, яке аз сабабҳои асосии ақибмондагии минтақаи исломӣ мебошад."

Сайид Баҳрулъулум афзуд:

"Бояд аввал дид, ки ба наздикӣ ва тақриби мазҳабҳо чӣ гуна бояд муносибат кард. 100 сол пеш мушкили аслӣ нодонии мазҳабҳои дигар, бахусус сунниҳо, аз мазҳаби имомия (шиа) буд. Онҳо намедонистанд, ки фиқҳу ақидаи шиа чист."

Ба гуфтаи ӯ:

"Аз ҳамин сабаб уламои шиа, аз ҷумла марҳум Оятуллоҳ Буруҷердӣ ва марҳум Сайид Ҳаким, аз даҳаи 1950 ба баъд шуруъ карданд ба нашри густурдаи китобҳо ва маърифати мазҳаби шиа дар ҷаҳон."

Ин донишманди Наҷаф изҳор дошт:

“Ончи имрӯз лозим аст, ҳамзистии осоиштаи мазҳабҳост, на фақат орзӯи наздикии фикрӣ.”

Ӯ гуфт:

"Наздиксозии мазҳабҳо як идеяи баркамол нашудааст ва онро амалӣ кардан ба осонӣ имкон надорад. Чун ҳар мазҳаб фиқҳ, ақида ва ҳукмҳои шаръии худро дорад."

Аммо:

**“Ҳамзистӣ, яъне:

Қабули мавҷудияти якдигар,

Кушодани роҳҳои муколама,

Қабули афкор ва ниёзҳои тараф муқобил,

Нагуфтани «кофир» ва манъи қатлу куштор.”**

"Ин аст он чизе ки имрӯз ҷомеаи исломӣ ба он ниёз дорад, то мазҳабҳо дар канори ҳам зиндагии беҳтар дошта бошанд ва барои ояндаи беҳтар ҳамкорӣ кунанд."

4301738