‘Kur’an tefsiri üzerine tematik tartışmalar’ kitabının tanıtımı

(Kur’anın konusal tefsiri üzerine tartışmalar (Mebahis fi-tefsiril Movzui) kitabı, Suriyeli alim Şeyh Mustafa Müslim’in Kur’an tefsiri hakkındaki başlıca eserlerinden biridir.

IQNA’nın haberine göre, Suriyeli alim Şeyh  Mustafa Müslim Kur’an tefsiri alanında seçkin şahsiyetlerden biridir. Kur’an-ı Kerim’in tematik tefsiri olarak hazırlanmış ilk tefsir ansiklopedisi dahil olmak üzere çeşitli konularda 90 yakın ilmi eseri vardır.

Tematik tefsir, ortak bir konuya veya muhtevaya sahip olan ayetlere dayalı olarak konuyu beyan etme biçimidir.

Bu yöntemde müfessir ortak bir konuyu ele alan çeşitli ayetleri bir araya toplar ve bunları birlikte tahlil ederek Kur’an’ın bu konudaki görüşünü tespit eder.

Şeyh Mustafa Müslim 10 ciltlik eseri yazmak için, önce Kur’an surelerinde konu birliği teorisini ileri sürerek üniversitelerde ders vermiştir.Daha sonra çeşitli ülkelerden çok sayıda Kur’an ilimleri üstadlarını 2004 yılında BAE Şarce üniversitesine davet ederek çalışma planı oluşturmuş ve   buna dayalı olarak tartışma ve araştırma yapmışlardır. Bazıları bu teoriye yaklaşmadı ve ikna olmadı, bazıları da tartışmanın ortasında işi bıraktı.

Sonunda 30 profesör Kur’an’dan bazı sureler aldı. Mustafa Müslim'in gözetiminde Kur’an'ın tamamını baştan sona kadar konusal olarak tefsir ettiler ve kitap 10 cilt olarak yayınlandı.

Bu eserde öncelikle Kur’an-ı Kerim’in tematik tefsirinin tanımı, menşei, gelişimi, çeşitleri ve önemi ele alınmıştır. Yazar, bu tür tefsirlerin kaynağının İslam Peygamberi zamanında rayic olan ‘Kur’anı Kur’an iler tefsir’ olarak bilir. Kur’an’ın tematik tefsiri terimi 14. yy’da rağbet edilen bir tefsirdir.

Mebahis fi-tefsiril Movzui kitabı bir giriş, beş bölüm ve bir sonuç içerir:

Birinci bölümde tefsir ilminin tarihsel gelişimi ve tematik tefsirdeki konumu, önemi ve türleri ele alınmaktadır.

İkinci bölüm, tematik tefsir metodolojilerini, ayet ve sure araştırmalarını, surenin tematik tefsiri, tematik tefsir ile diğer tefsir türleriyle arasındaki ilişkiyi içerir.

Üçüncü bölümde ise Kur’an’ın nazil olma sebebi ve tematik tefsirden bahsetmiş olup Kur’anın münasebetler ilminin ( nüzul sebebi ilminin) tarifi, önemi ve bu alandaki çalışmaları ele almaktadır.

Dördüncü bölüm, okuyucu, Kur’an-ı Kerim’in bir konusu hakkında karşılaştırmalı bir örnekle tanışacaktır. Buda Kur’an ayetlerinin arkasında yatan Uluhiyetin göstergesidir.

Beşinci bölüm ‘Kehf Suresi’ndeki değerler’ ile ilgili tematik tefsirde karşılaştırmalı örnekler sunmaktadır. Kitabın sonunda  ayet, hadis, eser, isim, kaynak ve muhteva listesi verilmiştir.