IQNA

Kur’an’da aile ve kadın /20

Mehir felsefesi ve cahil insanların ona karşı bakış açısı

12:24 - October 15, 2023
Haber kodu: 3482011
TAHRAN (IQNA) - Kur'an’nın birçok ayetinde Arap Cahiliye dönemi anılarak sitem edilmiştir. Cahiliye dönemi geleneklerinden biri de mehir verilmesinde kadınlara baskı yapılmasıydı.

Mehir İslam hukukunda erkeğin evlenirken kadına verdiği veya vermeyi taahhüt ettiği para, mal veya menfaat hediyesidir. Mehir meselesi şöyle özetlenebilir:

1-Mehir fıtrat ve tabiatın tecellisidir. İnsanın sevgisini ifade etmesi için hediye vermesi fıtri ve doğal bir şeydir. Genellikle talip olan kişi tarafından verilir. Bu, birçok canlı arasında da yaygındır.

2-Mehir vermek aşkın kanunudur: Erkek yaratılış olarak arzu, sevgi ve talebin, kadın ise istenmenin ve sevilmenin vücut bulmuş halidir. Bir erkeğin mehir vermesi aşkının, sevgi ve şefkatin göstergesidir. Sıradan hediyelerden bile daha değerlidir.

3-Mehriye bir ödüldür. Kadının utanma ve haysiyetinin göstergesidir. Mihr kadının iffet ve şerefiyle aynı kökten gelir. Yaratılış itibarıyla kadın şehvete karşı dirençli olup kadına her zaman bir erkeğin peşinden gitmeme ve kendini ona karşılıksız vermeme fırsatını vermiştir.

4-Mehriye ailenin ayakta kalmasını ve dağılmamasını sağlar. Bazen erkekler şehvetlerinden dolayı sebepsiz yere eşlerinden ayrılır, daha genç ve neşeli bir kadını seçerler. Mehriye bu heva ve heveslerin önündeki en büyük engeldir.

5- Mehriye ekonomik dengeye neden olur. Her ne kadar kadınlar finansal ve ekonomik bağımsızlığa sahip olsalar da İslam açısından bakıldığında inisiyatif genellikle erkeklerdedir. Boşanma durumunda kadın ekonomik destekten mahrum kalabilir. Mehriye kadın için bir nevi ekonomik güvence ve destek duygusudur.

Mehir, cahiliye döneminde evliliğin resmiyeti ve meşruiyetinin aynı zamanda kadının asaletinin göstergesi idi.

Cahiliye döneminde mehriyenin ilkesi kadına verilmesiydi. Ancak genellikle verilen mehriyeyi baba alır ve onunla ya kızına çeyiz alır yada kendine saklardı. Kıza birşey vermezlerdi. İslam bunu yasaklamıştır. İslam’dan önce , bir erkek boşanırsa mehir ödemek zorundaydı, ancak kadın zina yaptıysa mehriyeyi alma hakkı yoktu. 

Mehir cahiliye döneminde kadının bedeli sayılır ve kızın babası tarafından alınırdı. Bedevi Araplarda mehir,  damadın gelinin çadırına gönderdiği develerdi. Bunların sayısı gelinin halkı arasındaki konumuna ve güzelliğine bağlıydı. Ancak şehirli Araplar arasında bunlar, kadının babasına veya vasisine ödenen dirhem veya dinardı.

Cahiliye döneminde mehir süt hakkı ve sosyal yardım hakkı olarak görülüyordu. Zenginliklerinin arttığını temsil eden kızlarının doğumunda tebrik edilirlerdi. Erkek kardeşler, babalarının bilgisizliğinden veya onların yokluğundan yararlanarak, kız kardeşleri üzerinde velayet hakkına sahip olduklarına inanır ve onları istedikleri kişiyle evlendirirlerdi. Kızın mehirleri kendilerine aitti ve hatta kızları değiş tokuş edip mehirlerini bile alırlardı.

captcha