سبک زندگی قرآنی؛ ترکیب وظایف انسان نسبت به پروردگار و هم‌نوعان
گروه بین‌الملل: سبک زندگی قرآنی ملقمه و ترکیبی از وظایف انسان نسبت به پروردگار و دیگر انسان‌ها است و ویژگی‌های آن ترکیبی از راه‌های رسیدن به سعادت در این جهان و جهان آخرت است و مسلمانان همواره باید این را در ذهن داشته باشند.
«عبدالرحیم کیدوای»، نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه اسلامی علیگر هند در گفتوگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) بر ضرورت تبیین سبک زندگی قرآنی و ترویج و پیاده‌سازی آن برای برخورداری در دنیا و آخرت تأکید کرد.
وی در پاسخ به اینکه کدام‌یک از آیات بر او به عنوان یک مترجم و پژوهشگر قرآن بیشتر اثر داشته است، گفت: سراسر قرآن به صفت کمال مزین است از این‌رو دشوار است آیه یا متنی را انتخاب کرد که بر بقیه برتری داشته باشد. با این حال، آیاتی که در مورد ایمان و عمل صالح هستند مرا بسیار تحت تأثیر قرار داده و به من الهام و انگیزه می‌دهند.
کیدوای گفت: در متون اسلامی ایمان و عمل صالح به یک اندازه مهم هستند و در حقیقت مکمل یکدیگرند. آیات متعددی در مورد «ایمان» به در قرآن ذکر شده است. خداوند در آیه 256 سوره بقره می‌فرماید: «فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لَا انْفِصَامَ لَهَا وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ: كسي كه به طاغوت (بت و شيطان و ...) كافر شود و به خدا ايمان آورد، به دستگيره محكمي چنگ زده است، كه گسستن براي آن نيست و خداوند، شنوا و داناست».
وی افزود: در مورد عمل صالح نیز آیات الهام‌بخش متعددی وجود دارند که آیه 177 سوره مبارکه بقره از آن جمله است؛ «لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ وَحِينَ الْبَأْسِ أُولَئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ: نيكی(تنها) اين نيست (كه به هنگام نماز) صورت خود را به سوی مشرق و مغرب كنيد بلكه نيكی (و نيكوكار) كسانی هستند كه به خدا و روز رستاخيز و فرشتگان و كتاب آسمانی و پيامبران ايمان آوردهاند، و مال(خود) را با علاقه‌ای كه به آن دارند به خويشاوندان و يتيمان و مسكينان و واماندگان در راه و سائلان و بردگان انفاق می‌كنند، نماز را بر پا می‌دارند، و زكات را می‌پردازند و به عهد خود به هنگامی كه عهد بستند وفا می‌كنند، در برابر محروميت‌ها و بيماری‌ها، و در ميدان جنگ استقامت به خرج می‌دهند، اينها كسانی هستند كه راست می‌گويند (و گفتار و رفتار و اعتقادشان هماهنگ است و اينها پرهیزگاران هستند.»
کیدوای که نویسنده کتاب‌های متعدد در زمینه اسلام و قرآن کریم است، گفت: سبک زندگی قرآنی ملقمه و ترکیبی از وظایف انسان نسبت به پروردگار و دیگر انسان‌ها است و ویژگی‌های آن ترکیبی از راه‌های سعادت در این جهان و جهان آخرت است و مسلمانان همواره باید هماهنگی میان این‌ها را در ذهن داشته باشند.
این استاد دانشگاه همچنین افزود: در دنیای آشفته امروز توجه به آیات قرآنی مربوط به روابط اجتماعی دوستانه، همزیستی مسالمت‌آمیز و انسان‌دوستی بیش از همه مورد نیاز است.
وی با اشاره به جایگاه رفیع خانواده در سبک زندگی قرآنی گفت: خانواده جایگاه افتخارآمیزی در جهان‌بینی اسلامی دارد. بسیار مهم است که قرآن کریم نه‌تنها انبیاء را به عنوان الگوی بهترین صفت‌ها معرفی کرده، بلکه آنان را به عنوان انسان‌هایی دارای خانواده در تمامی ابعاد آن به تصویر کشیده است.
کیدوای گفت: به عنوان مثال درباره حضرت ابراهیم(ع) بهترین رابطه پدر و پسری را ترسیم کرده، در مورد حضرت موسی(ع) بهترین رابطه مادر و خواهر و برادر، در مورد حضرت عیسی(ع) رابطه مادری، بهترین الگوی دختران را در داستان حضرت شعیب(ع) بیان کرده و داستان سرنوشت پسر و همسر حضرت نوح(ع) را مورد تأکید قرار داده و روابط زیبای خانوادگی حضرت محمد(ص) را نیز به تصویر کشیده است.
وی افزود: قرآن کریم درس‌های ارزشمندی در مورد «پدر و مادر»، «فرزندان» و «همسران» دارد که در مورد پدر و مادر بارها بر لزوم و اهمیت احترام به آن‌ها از سوی فرزندان تأکید دارند. آیاتی نیز در مورد فرزندان صالح و ویژگی‌های آنان وجود دارد که بردباری، استقامت و قدرشناسی از آن جمله‌اند.
کیدوای گفت: در مورد همسران نیز در آیاتی به آفرینش آن‌ها از یک جنس برای آرامش، حمایت و محبت اشاره شده و رفتار بر اساس احترام، عدالت و رعایت حقوق مورد تأکید قرار گرفته است که برای داشتن سبک زندگی قرآنی مطالعه این آیات حائز اهمیت است.
این استاد دانشگاه هند گفت: امروزه رسانه‌های الکترونیک و رسانه‌های اجتماعی فرصت خوبی را برای ترویج آموزه‌های غنی اسلام در مورد زندگی فراهم آورده است. ما باید از این فرصت نهایت استفاده را بکنیم.
وی تأکید کرد: در حقیقت ضروری است که ما آموزه‌های شریف اسلام را در جهان امروز که شاهد حملات گسترده علیه اسلام است، معرفی و منتشر کنیم.
کیدوای در پایان گفت: شخصیت متعالی و منش مسلمانان در معرفی سبک زندگی اسلامی بسیار مهم است و می‌تواند دیگران را به سبک زندگی اسلامی و قرآنی جذب کند. اسلام، گسترش فوق‌العاده خود را مدیون الگوهای انسانی قابل ستایشی است که نیاکان ما آفریده‌اند. ما نیز باید اخلاق و مرام‌های قابل ستایش آنان را تقلید کنیم. این کار سعادت ما را در جهان آخرت تضمین می‌کند و الهام‌بخش دیگران برای پناه بردن به اسلام خواهد شد.
عبدالرحیم کیدوای، استاد دانشگاه اسلامی علیگر هند مقالات و کتب زیادی در زمینه اسلام و قرآن کریم منتشر کرده که مجموعه کتاب‌های «خردورزی روزانه» از آن جمله است. در این مجموعه کتاب‌ها در 365 بخش، برای مطالعه در 365 روز سال، تعالیم اسلام و قرآن کریم در اختیار خواننده قرار گرفته است. مجموعه 365 گفتار حضرت محمد(ص)، مجموعه 365 دعا و مناجات و مجموعه 365 آیه قرآن کریم از آن جمله است.
از جمله آخرین تألیفات او کتاب «پیام قرآن به انگلیسی ساده» است که در آن به انگلیسی ساده و روان، معنا و پیام قرآن برای عموم خوانندگان شرح داده شده است.
