Нусха Истамбул; Аввалин тарҷумаи туркии Қуръон дар Қазоқистон
Ба гузориш Анатолӣ, нусхаи аслӣ ва танҳо ва комилтарин нусха аз аввалин тарҷумаи маонии Қуръони Карим ба туркӣ дар музаи ҳунарҳои туркӣ ва исломии Истамбул нигаҳдорӣ ва ба намоиш гузошта шудааст ва ба ҳамин далел ҳам ба «Нусхаи Истамбул» маъруф аст.
Шаҳри Туркистон дар ҷануби Қазоқистон, ки дар замон қадим ба «Ясӣ» маъруф будааст, шоҳиди бозншри нусхаи илмии аввалин тарҷумаи маонии Қуръони Карим ба забони туркии бостон (Хоқония) буд.
Дар конфронсе, ки тавассути академияи байналмилалии Туркия (як маркази таҳқиқоти илмии мустақар дар Нурслтон, пойтахти Қазоқистон) ва бо ҳамкории донишгоҳи байналмилалии турки - қазоқистонии Аҳмад Ясви баргузор шуд, ин нусха, ки дар воқеъ нусхаи илмии маъруф ба «Нусхаи Истамбул» муаррифӣ шуд; Нусхае, ки аввалин тарҷумаи маонии Қуръони Карим ба забони туркӣ аст ва қидмати он ба қарни даҳум мерасад.
Ин конфронс бо шиори «Туркистон, пойтахти маънавии ҷаҳони турк» ва ҳамзамон бо бозсозии нақши таърихӣ ва муҳимми ин шаҳр ба унвони як маркази фарҳангӣ ва ахлоқӣ барои кишварҳои ҷаҳони туркзабон, ба вижа пас аз эъломи истиқлоли Қазоқистон аз Иттиҳоди ҷамоҳири Шӯравӣ дар декабри 1991, ҷаҳон баргузор шуд.
Досен Касинов, дабири кулли Созмони байналмилалии фарҳанги туркӣ; Умар Куҷаман, муовини дабири кулли шӯрои ҳамкории кишварҳои турк забон; Дархон Қадиралӣ, раиси академияи байналмилалии Туркия ва ҷамъе аз шахсиятҳои донишгоҳӣ ва сиёсӣ дар ин конфронс ширкат карданд.
Дар ин конфронс муқаддимаи навишта шуда тавассути Раҷаб Тайиб Эрдуғон, раисҷумҳури Туркия ва Нурслтон Назарбоев, раисҷумҳури муассиси Қазоқистон барои китоби нусхаи илмии аввалин тарҷумаи маонии Қуръони Карим ба забони туркии бостон баррасӣ шуд. Нусхае, ки тавассути гурӯҳе аз донишмандони манотиқи туркзабони (Туркистон) дар қарни даҳуми мелодӣ таҳия ва тарҷума шудааст.
Профессор Дархон Қадиралӣ, раис академияи байналмилали Туркия, дар суханоне ба хабаргузори Анатолӣ гуфт, ки мафоҳими Қуръони Карим барои аввалин бор дар замони императории Сомониён (999-819) ба забони форсӣ тарҷума шуд.
Вай афзуд: тарҷумаи маонии Қуръони Карим ба забони туркии Хоқонӣ ҳамзамон бо тарҷума ба забони форсӣ тавассути ҷамъе аз уламо дар шаҳри Бухоро (Узбакистон) оғоз шуд.
Дархон Қадиралӣ, хотирнишон кард: танҳо нусхаи аслӣ ва дар айни ҳол комилтарин ва аввалин тарҷумаи маонии Қуръони Карим ба забони туркӣ дар музаи ҳунарҳои туркӣ ва исломӣ дар майдони Султон Аҳмади Истамбул нигаҳдорӣ ва ба намоиш гузошта шудааст ва ба ҳамин далел ба унвони «Нусхаи Истамбул» шинохта мешавад.
Вай афзуд: бознашри ин нусха дар шаҳри Туркистон ва ҳамзамон бо эъломи ин шаҳр ба унвони пойтахти маънавии ҷаҳони Туркия бисёр ҷолиби таваҷҷуҳ аст.
Раис академияи байналмилалии Туркия идома дод: забони мо (туркӣ) ҳазор сол пеш бо тарҷумаи маонии Қуръони Карим бисёр ғанитар шуд. Ин нусха аз тарҷумаи Қуръони Карим ба матраҳ шудани донишмандоне кумак кард, ки дар ренессанси сарзаминҳои турк дар он аср нақш доштанд, ки аз ҷумлаи онҳо метавон ба Хоҷа Аҳмад Исавӣ, Форобӣ, Ибни Сино, Берунӣ, Юсуф Хос Ҳоҷиб, Маҳмуди Кошғарӣ ва дигарон ишора кард.
Қадиралӣ тасреҳ кард: нусхаҳое аз ин китобро ба музаи Аҳмад Исавӣ дар шаҳри Туркистон эҳдо мешавад ва ҳамчунин конфронсҳое барои муаррифии ин нусхаи илмии муҳимм дар кишварҳои узви академияи байналмилалии Туркия баргузор мешавад.
