Масҷиди ҷомеъи Маскав; бинои нотакрор дар пойтахти гунбадҳои тиллоӣ + филм
Ба гузориши ИКНА ба нақл аз хабаргузории Ҳеспрес, дар маркази пойтахти Русия, он ҷо ки шамоли мулоим миёни биноҳои бостонӣ ва осмонхарошҳои муосир мевазад, масҷиди ҷомеъ воқеъ аст — як ибодатгоҳи мазҳабӣ, ки асолати Исломиро бо намуди ҳунарӣ ва шукӯҳи русӣ муттаҳид мекунад. Гунбади тиллокории он дар зери офтоби кӯтоҳи Маскав медурахшад ва табақоти баландошёнаи он хатҳои маънавиро дар осмон нақш мекунанд — гӯиё бо коинот замзама мекунанд, ки дини Ислом дар сарзамини Шӯравӣ ҳузур ва решаҳои устувор дорад.
Дар дохили ин бинои мазҳабӣ, ки меъмории он чашмрабову дилфиреб аст, мусалмонони Русия барои адои як намози воҳид гирд меоянд. Тафовутҳои ҷуғрофӣ, фарҳангӣ ва қавмии миёни пайравони Ислом дар ин кишвари аврупоӣ аз миён меравад. Он чи боқӣ мемонад, садои азон ва оҳанги тиловати Қуръон аст, ки бо лаҳҷаи русии омехта бо арабӣ, таъҷуббарангезона саршор аз тақво буда, тасвири маънавие эҷод мекунад, ки зебоии он бо зинатҳо ва қолинҳои густурда дар саросари ин масҷид — ки аз бузургтарин марказҳои мазҳабии мусалмонон дар қораи куҳан аст — дучанд мешавад.
Масҷиди ҷомеъии Маскав дар соли 1904 сохта шудааст; замоне ки подшоҳони Русия ба ақаллиятҳои мазҳабӣ барои сохтани ибодатгоҳ ва анҷоми маросими мазҳабӣ имтиёзҳое дода буданд. Дар миёни ин афрод, мусалмононе буданд, ки бо итко ба кӯшишҳои шахсии худ, заминеро дар маркази Маскав — “пойтахти гунбадҳои тиллоӣ” — харидорӣ карданд. Ин масҷид сипас ба таври комил бозсозӣ ва тармим шуд ва дар моҳи сентябри соли 2015 расман бо ҳузури раисҷумҳур Владимир Путин ва шуморе аз шахсиятҳои сиёсӣ ва дипломатики дохилӣ ва хориҷӣ дар Русия ифтитоҳ гардид.
Масҷиди ҷомеъии шаштабақаи Маскав метавонад беш аз 10 ҳазор намозгузорро дар худ ҷой диҳад ва ин теъдод дар рӯзҳои ид ва маросими мазҳабӣ то 200 ҳазор нафар мерасад. Аз маҷмӯи ҷамъияти 25-миллионӣ мусалмонон дар Русия, беш аз 3 миллион нафар дар Маскав — пойтахт — зиндагӣ мекунанд. Ин дар ҳолест, ки дар ҷумҳуриҳои исломии Русия чун Доғистон, Чеченистон, Тотористон ва дигар минтақаҳо, мусалмонон аксарияти аҳолиро ташкил медиҳанд.
Дар ҳамин иртибот, Илдор Нилович Алиев, муовини раиси Идораи динии мусалмонони Русия, гуфт: масҷиди ҷомеъии Маскав бо таъмини пойбандии мусалмонон ба арзишҳои маънавии худ ва дар айни ҳол таблиғи таҳаммул миёни адёни гуногуни маъмул дар кишвар, нақши муҳимме дар ҳифзи ҳувияти мазҳабӣ ва фарҳангии мусалмонон дар Федератсияи Русия ифо кардааст.
Ин шахсияти мазҳабӣ афзуд: ин масҷид, ки дар соли 2015 бозсозӣ шуд, бо бештари муассисаҳои исломии ҷаҳон, аз ҷумла Иттиҳодияи ҷаҳонии Ислом, Созмони уламо ва Вазорати авқоф ва умури исломии Подшоҳии Марокаш — ки пеш аз ин бо он барои мубодилаи боздидҳо ва нашрияҳои мазҳабӣ ёддошти тафоҳум имзо карда буд — ҳамкорӣ дорад.
Ӯ иқрор кард, ки равобит бо Подшоҳии Марокаш дар солҳои ахир, ба хусус пас аз пандемияи COVID-19 ва ба эҳтимоли зиёд ба сабаби масофаи зиёди миёни Маскав ва Работ, коҳиш ёфтааст. Вай инчунин таъкид кард, ки ҳофизон ва доварони қуръонии марокашӣ дар Русия маъруф ҳастанд ва дар мусобиқоти гуногуни ҳифзи Қуръон ширкат карда, ба дастовардҳои фахрзо даст ёфтаанд.
Дар ҳамин замина, муовини раиси Идораи динии мусалмонони Русия таъкид кард, ки ин идора талош дорад, то гуфтугӯи байниадёнӣ дар Русияро тавассути баргузории барномаҳо ва рӯйдодҳои мухталиф густариш диҳад ва ҳамзамон мутааҳҳид аст, ки намояндагони адёни дигар дар тамоми фаъолиятҳои байналмилалии ин идора ҳузур дошта бошанд.
Вай таъкид кард, ки мусалмонон дар Федератсияи Русия дар ҳамаи ҷанбаҳои ҳаёти иқтисодӣ, сиёсӣ, иҷтимоӣ ва ҳатто низомӣ ҳамгиро шудаанд ва нақши муҳимме дар амалиётҳои низомии таҳти раҳбарии давлати Русия ифо мекунанд — ки ин нишонгари талошҳои онон барои тақвияти ваҳдат ва эҳсоси умумии тааллуқ ба кишвари бузурге чун Русия мебошад.
Дар поён, видеое аз ин бинои мазҳабӣ дар пойтахти гунбадҳои тиллоии Русия намоиш дода мешавад.
